Euphemia Haynes
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Euphemia Lofton Haynes | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Martha Euphemia Rosalie Lofton 11 Eylül 1890 Washington, D.C., ABD |
| Ölüm | 25 Temmuz 1980 (89 yaşında) Washington, D.C., ABD |
| Defin yeri | Gate of Heaven Mezarlığı (Silver Spring, Maryland) 39°04′59″N 77°04′26″W / 39.0830492°K 77.0739797°B |
| Milliyet | Amerikalı |
| Vatandaşlık | Amerika Birleşik DevletleriABD |
| Mezun olduğu okul(lar) | Columbia Bölge Üniversitesi, Smith Koleji, Chicago Üniversitesi, Amerikan Katolik Üniversitesi |
| Evlilik | Harold A. Haynes |
| Ebeveyn(ler) | William S. Lofton |
| Ödüller | Pro Ecclesia et Pontifice (1959) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Matematik |
| Çalıştığı kurumlar |
|
| Tez | Determination of Sets of Independent Conditions Characterizing Certain Special Cases of Symmetric Correspondences (1943) |
| Doktora danışmanı | Aubrey Edward Landry |
Martha Euphemia Lofton Haynes (11 Eylül 1890 - 25 Temmuz 1980), Amerikalı bir matematikçi ve eğitimciydi. Matematik alanında doktora yapan ilk Afro-Amerikan kadındır. 1943 yılında Amerikan Katolik Üniversitesi'nden doktora derecesini almıştır.[1]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Euphemia Lofton, diş hekimi ve finansçı William S. Lofton ile anaokulu öğretmeni Lavinia Day Lofton'un ilk çocuğu ve tek kızıydı. 1907'de M Street Lisesi'nin birincisiydi ve daha sonra 1909'da şimdiki adı Columbia Bölge Üniversitesi olan Siyahi Kızlar için Öğretmen Okulu'ndan üstün başarı ve eğitim derecesiyle mezun oldu.[2][3] 1914'te Smith Koleji'nde matematik lisansını (ve psikoloji yan dalını) tamamladı.[3] 1917'de bir öğretmen olan Harold Appo Haynes ile evlendi. 1930'da Chicago Üniversitesi'nden eğitim alanında yüksek lisans derecesi aldı. 1943 yılında Aubrey E. Landry tarafından yönetilen Simetrik Karşılıkların Bazı Özel Durumlarını Karakterize Eden Bağımsız Koşul Kümelerinin Belirlenmesi ("The Determination of Sets of Independent Conditions Characterizing Certain Special Cases of Symmetric Correspondences") başlıklı teziyle Amerikan Katolik Üniversitesi'nden doktorasını aldı.[1][3]
Haynes, "Columbia Bölgesi'nin eğitim sistemine oldukça büyük katkılarda bulunmuştur."[3] 47 yıl boyunca Washington, D.C. devlet okullarında öğretmenlik yapmış ve 1966 yılında 1967 yılına kadar görev yaptığı D.C. Eğitim Kurulu'na başkanlık eden ilk kadın olmuştur.[4] D.C. Eğitim Kurulundayken, Afro-Amerikan öğrencileri üniversiteye hazırlıksız bırakan bölümlere atayarak onlara karşı ayrımcılık yaptığını savunduğu "izleme sistemi"nin açık sözlü bir eleştirmeniydi.[4] Bu çalışma, D.C.'de izleme sisteminin sona ermesine yol açan Hobson v. Hansen (1967) davasının açılmasına katkı sağladı.[4] Garrison ve Garfield Okullarında birinci sınıf ve Armstrong Lisesinde matematik öğretmenliği yaptı. Dunbar High School'da matematik öğretmenliği ve Matematik Bölümü başkanlığı yapmıştır. Haynes, Columbia Bölge Üniversitesi'nde matematik profesörüydü ve burada Afro-Amerikan öğretmenlerin yetiştirilmesine adanmış bir bölüm olan Matematik ve İşletme Eğitimi Bölümü'nün başkanıydı.[3]
1959 yılında devlet okulu sisteminden emekli oldu, ancak Columbia Bölge Üniversitesi'nde matematik bölümünü kurmaya devam etti. Ayrıca zaman zaman Howard Üniversitesi'nde yarı zamanlı olarak ders vermiştir. Haynes, birçok toplumsal faaliyette yer almıştır. Başpiskoposluk Katolik Kadınlar Konseyi'nin birinci başkan yardımcısı, Fides Mahalle Evi'nin danışma kurulu başkanı, Uluslararası Sosyal Refah Komitesi'nde, Ulusal Sosyal Refah Meclisi'nin yürütme komitesinde, D.C. Sağlık ve Refah Konseyi'nin sekreteri ve yürütme komitesi üyesi olarak görev yaptı, Birleşmiş Hizmet Örgütleri'nin yerel ve ulusal komitelerinde, Ulusal Hıristiyanlar ve Yahudiler Konferansı, Washington Katolik Irklar Konseyi, Ulusal Kent Birliği, NAACP, Kadın Seçmenler Birliği ve Amerikan Üniversiteli Kadınlar Birliği üyesidir.
Tanınması[değiştir | kaynağı değiştir]
Papa John XXIII, 1959 yılında kendisine Papalık Onur Nişanı olan Pro Ecclesia et Pontifice vermiştir.[2] 1998 yılında Bilimsel Gelişme için Amerikan Birliği Derneği'nin üyesi seçilmiştir.[5]
Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]
Haynes, 25 Temmuz 1980'de memleketi Washington D.C.'de geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Eğitim Fakültesi'nde bir profesörlük kürsüsü ve öğrenci kredi fonunu desteklemek için bir vakıf fonu kurmuş ve Katolik Üniversitesi'ne 700.000 dolar bağışlamıştı. Aile belgeleri Katolik Üniversitesi arşivlerinde muhafaza edilmektedir.[3]
2004 yılında Washington DC'deki E.L. Haynes Public Charter School'a onun adı verilmiştir. Amerika Katolik Üniversitesi, matematik çalışmalarında mükemmellik ve gelecek vadeden seçkin genç matematik bölümlerini ödüllendirmek için Euphemia Lofton Haynes Ödülü'nü kurmuştur.[6]
2024 yılında Smith College, eskiden Wilder House olarak bilinen konutun adını mezunlarını onurlandırmak için Haynes House olarak değiştirdi.[7]
Yayınlanmış çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Euphemia Lofton Haynes. The Historical Development of Tests in Elementary and Secondary Mathematics. University of Chicago, Department of Education (1930).[8]
- Euphemia Lofton Haynes. Determination of Sets of Independent Conditions Characterizing Certain Special Cases of Symmetric Correspondences. Catholic University of America Press (1943).[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Larry Riddle, Euphemia Lofton Haynes 30 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Biographies of Women Mathematicians at Agnes Scott College
- ^ a b Kelly, Susan E (2017). "Euphemia Lofton Haynes: Bringing Education Closer to the 'Goal of Perfection'" (PDF). Notices of the American Mathematical Society. 64 (9). ss. 995-1003. doi:10.1090/noti1579. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ a b c d e f Mazzenga, Maria (4 Şubat 2016). "The Archivist's Nook: African American History? You're Standing On It". The Catholic University of America. 8 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016.
- ^ a b c "Euphemia Lofton Haynes, first African American woman mathematician". www.math.buffalo.edu. 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020.
- ^ "Historic Fellows". American Association for the Advancement of Science. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021.
- ^ "Euphemia Lofton Haynes Award". The Catholic University of America. 26 Kasım 2018. 3 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2018.
- ^ "Home Sweet Haynes". Smith College. 24 Şubat 2024. 27 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2024.
- ^ Haynes, Euphemia Lofton (1930). The Historical Development of Tests in Elementary and Secondary Mathematics (İngilizce). University of Chicago, Department of Education, August. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
- ^ Haynes, Euphemia Lofton (1943). Determination of Sets of Independent Conditions Characterizing Certain Special Cases of Symmetric Correspondences (İngilizce). Catholic University of America Press. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2024.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Family papers held at the Catholic University of America
- Biography (with multiple photos) by Susan Kelly, Carly Sinners, Katherine Zoroufy: Euphemia Lofton Haynes: Bringing Education Closer to the "Goal of Perfection"
- Mathematics Genealogy Project'te Euphemia Haynes
- Williams, Scott W. (1 Temmuz 2001). "Martha Euphemia Lofton Haynes, first African American woman mathematician". Mathematicians of the African diaspora. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- Martha Euphemia Lofton-Haynes: Mathematician, Educator, and Mentor
- Robin Weatherl, Euphemia L. Haynes, Leading the Way for Women in Mathematics, The Young Women's Online Journal of Teaching and Learning Mathematics
