Doyran Muharebesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Doyran Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İkinci Balkan Savaşı | |||||||
 Doyran'da 1913'te Bulgarlarca yok edilen evlere dair resim. | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Bulgaristan Krallığı |  Yunanistan Krallığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Pravoslav Tenev Konstantin Kavarnaliev Hristo Pakov | Tümgeneral Konstantinos Damianos (3.tümen) Albay Leonidas Paraskevopoulos (10.tümen)[1] | ||||||
| Güçler | |||||||
| 2 piyade tugayı | 3. ve 10.tümenler[2] | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Katılan birliklerin yarısı ya öldü,ya yaralandı veya esir düştü. | 1,007 ölü ve yaralı[3] | ||||||
Doyran Muharebesi Bulgar ve Yunan kuvvetleri arasında 22-23 Haziran 1913'te Balkan Savaşları sırasında yapılan muharebedir. Muharebe sonucunda Doyran şehri Yunanların eline geçmiş ve Strumica yönüne Yunan ordusu yönelince Bulgar Ordusu Sırplar üzerindeki baskısını hafifletip zaruri olarak kuvvetlerini geri çekip Sırp cephesinden gerilemek zorunda kalmış, bunun neticesi Sırplara karşı Vardar ve Bregalnica Nehri ovalarında savaşmak zorunda kalmıştır.[4]
Muharebe öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kılkış-Lahanas Muharebesini kaybeden Bulgar kuvvetleri karşısında,muharebenin hemen sonrasında Yunan 10.Piyade tümeni Doyran gölüne yöneldi. Yunan ordusunun ilerlemesini durdurmak için Bulgar 3. tümeninin 3.tugayı (3/3 tugay) albay Konstantin Kavarnaliev yönetiminde Doyran'ın güneyinde pazisyon alıp,Doyran-Strumika yönünde gizlendi.19 Haziran'da Suchevo-Zleovo'da konuşlu Bdin 6.piyade tümeninden 2.tugaya (2/6 tugay) Bulgar komutanlığınca Doyran yönünde hareket emri verildi.
Muharebe[değiştir | kaynağı değiştir]
22 Haziran'da Yunan 10.tümeni Hissar tepelerindeki Bulgar Tugayının üçte ikisinin konuşlandığı mevziilerine saldırıya geçti ve bu birlikleri mevziilerinden çıkardı.[5] Ancak Strumica'da yürüyüş halindeki Bulgar 2. tabur ve 1 hızlı topçu bataryasının cepheye yetişmesi ile Yunan ilerlemesi durdurulabildi.
Ertesi gün, 23 Haziran'da, Kılkış yönünden 3. ve 4.Yunan tümenleri cepheye ulaşıp kuzeyde sol kanattan Bulgar mevziilerinin yakınına konuşlandı. Bu sırada Bulgar birliklerine takviye olarak 2/6.tugay cepheye ulaşmayı başardı. Zor durumda olan 3/3. tugayın durumu hafifletmek ve Yunanları biraz geriletmek ümidiyle bu tugay sol kanattaki Yunan mevziilerine Hisar'daki Çiğdemli köyü yakınından saldırıya geçti. Ancak engebeli arazi Bulgarların topçularını kullanmasını engelliyordu, yine de Bulgar topçular bazı anlar etkili olabildiler; bununla birlikte tüfek ve makineli tüfeklerle çarpışarak Bulgarlar -sayıca az olmalarına karşın- mevzii eteklerine kadar ilerlediler. Bu ani saldırı Yunan ilerlemesini yavaşlatıp kuvvetlerinin bir kısmını buraya bağlamalarına yol açtı.[5]
Ancak bu kısmi başarı dahi Bulgar ordusunun durumunu değiştirmedi. Sayıca azlık ve ağır kayıplar nedeniyle Bulgar Tugayları geride pek çok kayıp bırakıp kuzey yönüne çekilmek zorunda kaldılar ve Doyran istasyonunu Yunanlara bıraktılar. Bulgar sağ kanadı öğleden sonraya kadar bir süre daha Yunanlara dirense de sol kanadın geri çekilmesi akabinde verilen emirle kuzeye doğru çekildiler.[5] Bulgar kuvvetleri Strumica yoluna çekildiler ve Yunanlar Doyran şehri ve göl çevresini tamamen ele geçirip ilerlemeyi durdurdular.
Bogdanci köyü yakınında Bulgar 2/6.tugaya bağlı birlikler -bir kısım Osmanlı döneminden beri Makedonya'nın Bulgaristan'a bağlanması için çalışan- Bulgar milis güçleriyle, mevziilerinden çıkıp Vardar nehrinin kuzey kıyılarındaki tepeleri ele geçirip Yunanları ve onların milis güçlerini bir süreliğine de olsa püskürtmeyi başarır. Ancak Yunanların takviye düzenli birliklerle gelmeleriyle bu birlik önce saldırılarını durdurup savunmaya çekilir ardından kuzeye doğru geri çekilir. Bogorodica köyündeki Bulgarların bir taburu ve bataryası, milislerle saldırıp Vardar nehrinin sol yakasında başarı kazansa da Yunanların düzenli kuvvetleri Gevgeli (Gevgelica) den aşağı inip Bulgar bataryalarına saldırır, Bulgarlar bir süre daha burada direnip Yunan saldırılarını püskürtürler. 5 km kadar Yunanları geriletebilirler.[5] Ancak akşam üstüne doğru Yunanlarca neredeyse tamamen sarılma tehlikesi altında kalınca direne direne geri çekilirler.[5]
Sonuç[değiştir | kaynağı değiştir]
Kral Konstantin'in emri ile muharebe sonucu ilerleyen Yunan ordusunun bir kolu Gevgeli,Melnik ve Petriç ele geçirir ve Yunan orduları,Bulgaristan'ın başkenti Sofya'yı ele geçirmek için Bulgaristan topraklarına yönelirler. Yunan ordusunun diğer kolu Drama ve Batı Trakya'yı ele geçirmeye yönelir, bu arada Yunan donanması Kavala'ya amfibik çıkarma yapar.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ A concice history of the Balkan Wars 1912-1913, Hellenic Army General Staff Army History Directorate, Athens 1998, Table 6: "Commands and Headquarters of the Large Units (Formations) during the Balkan Wars, 1912-13"
- ^ A concice history of the Balkan Wars 1912-1913, Hellenic Army General Staff Army History Directorate, Athens 1998, paragraph 290
- ^ A concice history of the Balkan Wars 1912-1913, Hellenic Army General Staff Army History Directorate, Athens 1998, paragraph 291
- ^ Марков, Г. Българското крушение. София 1991, стр. 103
- ^ a b c d e А. Христовъ, "Исторически прегледъ на войната на България срещу всички балкански държави - 1913 г." - Военна библиотека 26, София, Печатница на Армейския военно-издателски фондъ, 1946, стр. 83-86