Derya Alabora

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Derya Alabora
DoğumDerya Harupçu[1]
19 Ağustos 1959 (64 yaşında)
İstanbul, Türkiye
MeslekOyuncu
Evlilik
Uğur Yücel (e. 1983)
Çocuk(lar)Can Yücel (d. 1985)
Akraba(lar)Mustafa Alabora (kuzeni)
Memet Ali Alabora (yeğeni)

Derya Harupçu[1] ya da bilinen adıyla Derya Alabora (19 Ağustos 1959,[2] İstanbul), Türk oyuncudur. Özellikle Masumiyet filmi, farklı tiyatro gruplarıyla yaptığı tiyatro çalışmaları ve Şaşıfelek Çıkmazı dizisiyle tanınır.

Yaşam öyküsü[değiştir | kaynağı değiştir]

Opera sanatçısı Nazım Harupçu ile ilkokul öğretmeni Türkan Harupçu'nun tek çocuğu olarak İstanbul'da dünyaya geldi. Annesi Selanik göçmenlerindendir.

"Alabora" soyadını "ikinci annem" diye adlandırdığı teyzesinin soyadından almıştır.[1]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tiyatro[değiştir | kaynağı değiştir]

Şişli Lisesi'nde ve Çağlayan Lisesi'nde okumuştur. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'ni kazanır. Burada Can Gürzap, Zeliha Berksoy ve Ahmet Levendoğlu gibi isimlerden ders aldı. Mezuniyetinin ardından bir yıl Bursa Devlet Tiyatrosu'nda çalıştı. Devlet Tiyatroları'ndan istifa ettikten sonra ise çeşitli özel tiyatro gruplarının oyunlarında yer aldı. Bir süre Ali Poyrazoğlu ile çalıştıktan sonra Özdemir Çiftçioğlu ile birlikte Tiyatro Grup'u kurdu. 5. Sokak Tiyatrosu, DOT ve garajistanbul'un oyunlarında oynadı.

Oynadığı oyunlardan bazıları, Jean Genet'nin eseri Balkon[3] (Tiyatro Stüdyosu, 1998), Özen Yula'nın yazdığı Ay Tedirginliği, DOT'un ilk oyunu olan ve Bryony Lavery'nin yazdığı Donmuş (Frozen),[4] 2007 İstanbul Tiyatro Festivali'nde sahnelenen deneysel oyun Oyunu Bozun ve Sevim Burak'ın Yanık Saraylar kitabındaki öykülerden Naz Erayda'nın uyarladığı bir oyun olan Ya Seni Rüyasında Bir Daha Hiç Görmezse'dir.[5]

Sinema[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk sinema filmi, Nisan Akman'ın yönettiği 1987 yapımı Bir Kırık Bebek'tir. Bu filmin sonrasında, neredeyse her filminde farklı bir yönetmenle çalıştı. İki filminde birden oynadığı yönetmenler, Tomris Giritlioğlu (80. Adım ve Salkım Hanımın Taneleri) ve Yeşim Ustaoğlu'dur (İz ve Pandora'nın Kutusu).

Derya Alabora'nın sinemada en çok ödül aldığı ve en çok bilinen rolü, Zeki Demirkubuz'un Türk sinemasının en iyi filmlerinden biri sayılan[6][7] ikinci filmi Masumiyet'teki fahişe Uğur'dur. Oyuncu bu rolüyle, Antalya Altın Portakal Film Festivali, Adana Altın Koza Film Festivali ve SİYAD En İyi Kadın Oyuncu ödüllerinin de aralarında bulunduğu pek çok ödül almıştır. Bu filmdeki rol arkadaşları, yine aynı filmdeki performanslarıyla çeşitli ödüller almış olan Haluk Bilginer ve ilk sinema filminde oynamış olan Güven Kıraç'tır.

Uzun metrajlı filmlerinin yanı sıra, Şaşıfelek Çıkmazı dizisinde de birlikte çalıştığı yönetmen Çağan Irmak'ın Bana Old and Wise'ı Çal adlı kısa filminde, Erkan Can'la başrolleri paylaştı.

Barış Pirhasan'ın 2007 yapımı filmi Adem'in Trenleri (2007) filminde, Adem'in annesi Şükran'ı canlandıran oyuncu, 2008 yılında ise, Pandora'nın Kutusu filminde yer aldı.

Ayrıca Türk-Alman ortak yapımı “Die Fremde” (Ayrılık) filmiyle Hollywood'da dikkatleri üzerine çekmiştir.

Alabora, 2014 yılında Deliha filminde rol almıştır.

Alabora, 2018 yılında devam filmi olan Deliha 2'de rol almıştır.

TV[değiştir | kaynağı değiştir]

Televizyondaki en bilinen rolü, TRT'de yayınlanmış olan Şaşıfelek Çıkmazı dizisindeki Aysel'dir. Bu dizide, Zuhal Gencer'le başrolleri paylaştı. Uzun süre Mahinur Ergun'un yazıp yönettiği, 2001'de çekilen yeni bölümlerinde ise yönetmenliği Çağan Irmak'ın devraldığı dizi, aynı zamanda oyuncunun en uzun süre devam etmiş olan TV dizisidir.

Diğer televizyon dizilerinden en bilinenleri, her ikisi de Kanal D'de yayınlanmış olan Aşk Meydan Savaşı ve Aşk Her Yaşta'dır.

2015 yılında Show TV'nin romantik komedi dizisi Acil Aşk Aranıyor'da Türkan karakterini canlandırmıştır.

Kişisel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

1983'ten bu yana Uğur Yücel'le evli olan Alabora'nın 1985 doğumlu Can isminde bir oğlu vardır.[1] Derya Alabora'nın kuzeni oyuncu Mustafa Alabora,[1] onun oğlu ise oyuncu Memet Ali Alabora'dır.

1982 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Anasanat Dalından mezun oldu. Aynı bölümde öğretim görevlisi olarak çalışmakta[8] ve Digital Film Academy İstanbul'da ders vermektedir.[9]

İnsan hakları ve özellikle düşünce özgürlüğü konusunda oldukça duyarlı olan oyuncu, bu konularla ilgili kimi eylem ve etkinliklere destek verir.[10][11][12]

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "8 yıldır beklediği tren nihayet geldi". Milliyet. 6 Mart 2007. 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2012. 
  2. ^ Derya Alabora 28 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Diziler.com. Erişim tarihi: 5.6.2008.
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2007. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2007. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2007. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2007. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2007. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2007. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2007. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2007. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2007. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2007. 
  13. ^ "...Güçlü kadrosuyla dikkat çeken dizide Derya Alabora "Perihan"..." Birsen Altuntaş. 18 Mayıs 2022. 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2022. 
  14. ^ "Meryem Uzerli'nin eşini oynayacak". Birsen Altuntaş. 30 Mayıs 2022. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2007. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ödüller
Antalya Altın Portakal Film Festivali
Önce gelen:
Demet Akbağ
Tersine Dünya filmi ile
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu
Yengeç Sepeti filmi ile
1994
Sonra gelen:
Tomris Oğuzalp
Gerilla filmi ile
Önce gelen:
Yasemin Alkaya ve Hande Ataizi
Mum Kokulu Kadınlar filmi ile
En İyi Kadın Oyuncu
Masumiyet filmi ile
1997
Sonra gelen:
Yelda Reynaud
Yara filmi ile