Daugavpils
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Daugavpils | |
|---|---|
Şehir | |
 | |
 Bayrak  Mühür | |
  Daugavpils | |
| Ülke |  Letonya |
| Şehir | Daugavpils |
| Kuruluş tarihi | 1275 |
| İdare | |
| • Tür | Belediye Meclisi |
| • Belediye başkanı | Jānis Lāčplēsis |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 72.48 km² |
| • Su | 9,75 km² (376 mil²) |
| Nüfus | |
| • Toplam | 95 467 (2.016)[1] |
| • Yoğunluk | 1317.1/km² |
| Zaman dilimi | UTC+02.00 (DAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+03.00 (DAYS) |
| Alan kodu | +371 654 |
Resmî site http://www.daugavpils.lv | |
Daugavpils, Letonya'nın Güneydoğu'sunda ismini aldığı Daugava Nehri kıyısında konumlanan bir şehirdir.
Daugavpils, kelime anlamı olarak "Daugava Kalesi" anlamına gelmektedir. 100,000'in üzerindeki nüfusu ile, 230 km Kuzeybatısı'nda yer alan başkent Riga'dan sonra ülkenin en büyük ikinci şehridir. Hem Belarus hem de Litvanya sınırında olması sebebiyle (sırasıyla uzaklıkları 33 ve 25 km) Daugavpils, coğrafi olarak önemli bir konumda bulunmaktadır. Aynı zamanda Letonya ile Rusya sınırına 120 km yakınlıkta bulunmaktadır. Daugavpils, bu konumu ile gerek ulaşım gerekse endüstriyel olarak oldukça merkezi bir yerdedir.
Şehir, pek çok göl ve doğal parklar ile çevrelenmiştir.
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
- Belarusça: Даўгаўпілс (Daŭhaŭpils), Дзвінск (Dzvinsk),[n 1] tarihi olarak Дынабург (Dynaburh)
- Estonca: Väinalinn
- Fince: Väinänlinna
- Almanca: Dünaburg
- Latgalian: Daugpiļs
- Litvanca: Daugpilis
- Lehçe: Dyneburg, Dźwinów, Dźwińsk, Dźwińsk ve Dyneburg halen günümüzde Polonya Dili'nde kullanılmaktadır
- Rusça: Даугавпилс, Борисоглебск (Borisoglebsk 1656–1667), Двинcк (Dvinsk)
- Yidiş: דענעבורג (Dineburg)
Kronolojik olarak şehrin ismi şu şekilde değişmiştir: Dinaburg (1275—1656) → Borisoglebsk (1656—1667) → Dinaburg (1667—1893) → Dvinsk (1893—1920) → Daugavpils (1920—günümüz)
Tarhi[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehrin tarihi 1275 yılında Livonlar tarafından şehrin şu anda bulunduğu yer olan nehir kıyısında Dinaburga Kalesi'nin kurulması ile başlar. 1561 yılında Lehistan-Litvanya Birliği'ne (Livonya Dükalığı) dahil oldu. 1566 yılında ise Livonya Voyvodalığı başkenti oldu ve 1772'de Polonya'nın ilk bölünmesine kadar sürdü. 1577'de, Dünaburg Kalesi Rus çarı Korkunç İvan tarafından ele geçirildi ve yıkıldı. Aynı yıl, yeni kale 20 km yakına tekrar inşa edildi. 1582'de Daugavpils'e Magdeburg kanunları hükümünce haklar verildi. 17. yüzyılda, Rus–İsveç Savaşı süresince Alexis ile başlayarak, şehir Ruslar tarafından ele geçirildi. Şehrin adı Borisoglebsk olarak değiştirildi ve 1656 ile 1667 arasında 11 yıl boyunca yönetildi.
_early_20th_century.jpg)
1784 yılından sonra, şehirde yoğun bir Yahudi nüfusu yaşamaya başladı.[2] Bu etkin toplumdan şehir için önemli ve önde gelen kişiler çıktı. 1897 yılında yapılan Rus İmparatorluğu nüfus sayımında şehirdeki 69.700 kişinin 32.400'ü Yahudiydi. (yaklaşık olarak %44).[3]
Rus İmparatorluğu'nun bir bölgesi olarak şehir 1893 ile 1920 yılları arasında Dvinsk olarak adlandırıldı. Letonya'nın bağımsızlığı ile 1920'de Daugavpils olarak tekrar anılmaya başlandı. 1919 ile 1920 yıllarında şehir Polonya ile Letonya orduları ile Kızıl Ordu arasındaki Daugavpils Savaşı'na ev sahipliği yapmak zorunda kaldı. Daugavpils 1940-1941 ile 1944-1991 yıllarında Sovyetler Birliği sınırları arasında kaldı. Aradaki dönem olan 1941–44 yılları arasında şehre Naziler hakimdi. Naziler burada şehirdeki Yahudi halkın yaşamak zorunda bırakıldığı Daugavpils Gettosu'nu oluşturdu. Soğuk Savaş döneminde şehrin 12 km Kuzeydoğu'sunda Lociki hava üssü bulunuyordu.
16 Nisan 2010 Cuma günü, şehrin Belediye Başkan yardımcısı Grigory Nemtsov şehir merkezinde silahlı saldırı sonucu öldü. Cinayey halen çözümsüz kalsa da genel olarak Nemtsov'un politik rakipleri tarafından yapıldığı iddia edildi.
Coğrafi konum[değiştir | kaynağı değiştir]
Daugavpils, "Latgale" tarihi bölgesinde yer almaktadır ve Daugavpils Bölgesi'nde bir anklav oluşturmaktadır. Toplam olarak kapsadığı alan 72.5 km ²'dır. Şehir, Giva Bölgesi dışında, Daugava Nehri'nin sağ kıyısına kurulmuştur.
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehirde karasal iklim hakimdir. Daugavpils, konum olarak denize uzak olması nedeniyle bu yüzden ağırlıklı olarak Letonya'ya göre farklı iklim yapısına sahiptir. Yazlar göreceli olarak sıcak, ancak kışlar ülkenin diğer bölgelerine göre daha soğuk geçer. Ayrıca ülkenin ilk karı genellikle bu bölgeye yağar ve en büyük kar kalınlığına yine Daugavpils'te ulaşır. Şehrin iklimsel sıcak ve soğukluk rekorları ise -43 °C ve +36 °C'dir.
Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]
1 Ocak 2011 tarihi itibarıyla şehrin nüfusu 102.496'dir.
Daugavpils halkı, Letonya'da 2012 yılında yapılan referandumda 85% oy ile ülkede ikinci dil olarak Rusçanın kabul edilmesi yönünde oy kullanmıştır.[5]
Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehir konum olarak Letonya'nın üç komşu ülkesine yakın olmasından yolların birleştiği bir konumdadır. Ayrıca genel bir demiryolları kesişme noktasıdır.
Daugavpils Uluslararası Havalimanı, Daugavpils'in 12 km Kuzeydoğusu'nda Lociki köyü yakınlarında yer alır. Geniş çaplı bir yenileme ve genişletme projesi devam eden havalimanı uluslararası ve yerel yolcu ve kargo taşımacılığına hizmet vermektedir ve 2013 yılında çalışmaların tamamlanacağı öngörülmektedir.[6][7]
Önemli kişilikler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gotthard Kettler (1571–1587), Livon yönetimi son başkanı ve ilk Kurlandiya ve Semigalya Dükü
- Abraham Isaac Kook (1864–1935), haham, düşünür, diplomat, mediator, scholar
- Grzegorz Fitelberg (1879–1953), besteci ve oskestra şefi
- Isaac Nachman Steinberg (1888–1957), yazar, politikacı
- Solomon Mikhoels (1890–1948), aktör ve yönetmen
- Oskar Strok (1892–1976), besteci
- Leonid Dobychin (1894–1936), yazar
- Stanisław Swianiewicz (1899–1997), ekonomist ve tarihçi
- Mark Rothko (1903–1970), çizer
- Władysław Raginis (1908–1939), komutan
- Movsas Feigins (veya Movša Feigins)(1908–1950), satranç büyükustası
- Isser Harel (d. Isser Halperin) (c.1912–2003)
- Grigory Nemtsov (1948–2010), Gazeteci, iş adamı ve politikacı.
- Uljana Semjonova (born 1952), Basketbolcu
- Vitas (d. 1979), şarkıcı, şarkı sözü yazarı, besteci, aktör ve moda tasarımcı
Uluslararası ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
Daugavpils, aşağıdaki yerleşim birimleri ile kardeş şehirdir:
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Taraškievica Дзьвінск şu şekilde telafüz edilir: (Dźvinsk).
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "«Latvijas iedzīvotāju skaits pašvaldībās pagastu dalījumā»" (PDF). 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Temmuz 2016.
- ^ "Jewish families of Dvinsk". jewishgen.org. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
- ^ Joshua D. Zimmerman, Poles, Jews, and the politics of nationality, Univ of Wisconsin Press, 2004, ISBN 0-299-19464-7, Google Print, p.16 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Tabula: IS20. PASTĀVĪGO IEDZĪVOTĀJU NACIONĀLAIS SASTĀVS REĢIONOS UN REPUBLIKAS PILSĒTĀS GADA SĀKUMĀ". Data.csb.gov.lv. 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
- ^ gorod.lv, Даугавпилс на референдуме: 85% граждан за русский язык 20 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 19.02.2012
- ^ "Daugavpils |". Daugavpils.lv. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
- ^ "Daugavpils |". Daugavpils.lv. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Daugavpils - Vikigezgin 27 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Bilgi portali 2 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
- Şehir portali (Rusça)
- Daugavpils tarihi (Letonca) (Rusça)
- Population of Daugavpils by mother tongue in 1897 29 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| .png){kind=small} | |
Kalın yazılı belediyeler devlet şehri statüsüne sahiptir. | ||
