BM Kadın Birimi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

BM Kadın Birimi
Kuruluş2 Temmuz 2010 (2010-07-02)
TürBirleşmiş Milletler kuruluşu
MerkezNew York, ABD
BaşkanSima Sami Bahous
Resmî siteunwomen.org

BM Kadın Birimi (ing. UN Women) olarak da bilinen Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kadınların güçlenmesi için çalışan bir Birleşmiş Milletler kuruluşudur.

BM Kadın Birimi, Ocak 2011'de faaliyete başlamıştır [1] BM Kadın Birimi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Grubu'nun bir üyesidir [2] ve BM Genel Sekreterliği çatısı altında faaliyet göstermektedir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplumsal cinsiyet ve özellikle kadın konusunun BM’de kurumsal bir mantıkla yürütülmesi amacıyla kurulan[3] BM Kadın Birimi, bu alanda faaliyet gösteren dört organın birleştirilmesiyle oluşmuştur. Bu organlar şunlardır: Kadınların İlerlemesi Birimi (Division for the Advancement of Women-DAW), Kadınların İlerlemesi İçin Uluslararası Araştırma ve Eğrim Enstitüsü (International Research and Training Institute for the Advancement of Women-INSTRAW), Toplumsal Cinsiyet İşleri ve Kadınların İlerlemesi Özel Danışmanı Ofisi (Office of the Special Adviser on Gender Issues and Advancement of Women-OSAGI) ve Birleşmiş Milletler Kadınlar Kalkınma Fonu (United Nations Development Fund for Women- UNIFEM).

Phumzile Mlambo-Ngcuka, BM Kadın Birimi Başkanı

14 Eylül 2010'da, Şili'nin eski Cumhurbaşkanı Michelle Bachelet BM Kadın Birimi'nin başına atandı.[4] 11 Mart 2011'de Kanadalı John Hendra ve Hint Lakshmi Puri, BM Genel Sekreter Yardımcısı düzeyinde ilk İcra Direktör Yardımcıları olarak göreve başladılar.[5]

Yapı ve işleyiş[değiştir | kaynağı değiştir]

64/289 sayılı Karar madde 69 gereği, BM Kadın Birimi, BM Genel Sekreterliği altında faaliyet gösterecektir. Birim başkan ve başkan yardımcıları, dört yılda bir üye devletlerin tavsiyesi üzerine Genel Sekreter tarafından atanacaktır.[6]

Kuruluş, normatif ve operasyonel politika rehberliği sağlamaktan sorumlu çok katmanlı bir hükûmetler arası yönetişim yapısı tarafından yönetilmektedir. Genel Kurul, Ekonomik ve Sosyal Konsey ve Kadının Statüsü Komisyonu (CSW), Kurumun kılavuz ilkelerini belirleyen yönetişim yapısını oluşturur. BM Kadın Biriminin hükûmetler-arası yönetim yapısı, Genel Kurul, Ekonomik ve Sosyal Konsey ve örgütün Yürütme Kurulundan oluşur. Yürütme Kurulu, Ekonomik ve Sosyal Konsey tarafından üç yıllık bir dönem için seçilen ve aşağıda dağılımı verilen kırk bir üyeden oluşur:

  • Afrika Devletleri Grubundan 10 kişi
  • Asya Devletleri Grubundan 10 kişi
  • Doğu Avrupa Devletleri Grubundan 4 kişi
  • Latin Amerika ve Karayip Devletleri Grubundan 6 kişi
  • Batı Avrupa Devletler Grubundan 5 kişi
  • Katkıda bulunan ülkelerden 6 kişi. Bu 6 kişiden 4'ü BM Kadın Birimine gönüllü olarak katkı sağlayan ilk on kuruluş tarafından seçilecektir. Kalan iki sandalye ise, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) üyesi olmayan iki gelişmekte olan ülkeye tahsis edilecektir.
IWD 2014 geçit törenine katılan BM Kadın Birimi ve UNICEF personeli. Fotoğraf: BM Kadın Birimi / Marni Gilbert

Mevcut Yönetim Kurulu Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

2020 Yürütme Kurulu üyelerinin ülkelere göre dağılımı şu şekildedir:[7]

  • Afrika: Angola, Burundi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Gana, Kenya, Madagaskar, Fas, Nijerya ve Sierra Leone.
  • Asya Pasifik: Bangladeş, Çin, Hindistan, Japonya, Kazakistan, Lübnan, Moğolistan, Nepal, Kore Cumhuriyeti ve Suudi Arabistan.
  • Doğu Avrupa: Gürcistan, Macaristan, Litvanya ve Rusya.
  • Latin Amerika ve Karayipler: Arjantin, Brezilya, Şili, Kolombiya, Küba ve Meksika.
  • Batı Avrupa ve diğer Devletler: Belçika, Kanada, Almanya, Yeni Zelanda, İsviçre.
  • Katkıda bulunan ülkeler: Finlandiya, Senegal, İsveç, Türkiye, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri.

Yetkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

BM Kadın Biriminin yetki ve görevleri, Kadınların İlerlemesi Birimi (Division for the Advancement of Women-DAW), Kadınların İlerlemesi İçin Uluslararası Araştırma ve Eğrim Enstitüsü (International Research and Training Institute for the Advancement of Women-INSTRAW), Toplumsal Cinsiyet İşleri ve Kadınların İlerlemesi Özel Danışmanı Ofisi (Office of the Special Adviser on Gender Issues and Advancement of Women-OSAGI) ve Birleşmiş Milletler Kadınlar Kalkınma Fonu (United Nations Development Fund for Women- UNIFEM) organlarının görev ve yetkilerinin birleşiminden oluşur. Buna ek olarak, BM Kadın Birimi toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadınların güçlendirilmesi konusunda hesap verebilirlik ilkesinin uygulanmasını sağlamalı ve koordine etmelidir. BM Kadın Biriminin amacı, bünyesinde birleştirilen organların amaçlarını değiştirmek değil "geliştirmek, artırmaktır ve bu alanda uzmanlık sağlamak" olarak belirtilmektedir.[1]

BM Kadın Biriminin ana tematik çalışma alanları şunları içerir:

BM Kadın Birimi, Dünya Kadınlar Günü etkinliklerini [16] ve Kadının Statüsü Komisyonu'nu koordine eden öncü kurumlardan biridir.[17]

2015 yılında, Dördüncü Dünya Kadın Konferansı'nın 20. yıldönümü ve Komisyon'un 59. oturumunun odak noktası olan Pekin Bildirisi ve Eylem Platformunun [18] kabul edilmesi gibi bir dizi önemli dönüm noktaları yaşandı.

Hedefler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi # 5: Cinsiyet Eşitliği

BM Kadın Birimi şu yetkilere sahiptir:[1]

  • Kadının Statüsü Komisyonu gibi hükûmetlerarası organları politika, küresel standartlar ve norm oluşturma konusunda desteklemek
  • BM üye devletlerinin yukarıdaki standartları uygulamalarına yardımcı olmak, bunu talep eden ülkelere uygun teknik ve mali destek sağlamak ve sivil toplum üyeleriyle etkili işbirlikleri kurmak
  • Üye devletlerin, cinsiyet eşitliği konusundaki taahhütlerine yönelik BM önünde sorumluluklarını takip etmek (gözetim sistemi de dahil)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "Frequently Asked Questions". UN Women - Asia and the Pacific. 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2016. 
  2. ^ "UNDG Members". 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Ali Onur ÖZÇELİK (2014). BM FONLARI VE PROGRAMLARI (PDF). BM SİSTEMİ VE BM’DE REFORM TARTIŞMALARI. Siyasal Kitabevi. ss. 171-189. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021. 
  4. ^ "Michelle Bachelet's Appointment to Head UN Women Widely Applauded" Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş., Inter Press Service
  5. ^ "UN Women Assistant Secretaries-General Appointed". 7 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "BM Genel Kurul Kararı". 2010. 11 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Executive Board". UN Women. 10 Kasım 2010. 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2015. 
  8. ^ UN Women Leadership and political participation 14 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., November 5, 2015.
  9. ^ UN Women Economic Empowerment 20 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., UN Women, November 5, 2015.
  10. ^ UN Women Ending Violence against Women 19 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., November 5, 2015.
  11. ^ UN Women Humanitarian Action 14 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., UN Women, November 5, 2015.
  12. ^ UN Women Peace and Security 14 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., UN Women, November 5, 2015.
  13. ^ UN Women Governance and National Planning 14 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., UN Women, November 5, 2015.
  14. ^ UN Women 2030 Sustainable Development Agenda 21 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., UN Women, November 5, 2015.
  15. ^ UN Women Leadership and political participation 20 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., UN Women, November 5, 2015.
  16. ^ UN Women International Women's Day editorial package 12 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. March 1, 2014
  17. ^ UN Women CSW In Focus 20 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. UN Women, November 5, 2015
  18. ^ Beijing+20 25 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. UN Women, March 23, 2015
  19. ^ "UNSTEREOTYPE ALLIANCE". www.unstereotypealliance.org. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2022. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]