Arişang İlçesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Arişang İlçesi
ئارىشاڭ ناھىيىسى , 温泉县
Arişang İlçesi'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (pembe)
Arişang İlçesi'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (pembe)
ÜlkeÇin Çin
Özerk ilBortala Moğol Özerk İli
Yüzölçümü
 • Toplam5.904.85 km²
Rakım1351 m
Nüfus
 (2002)
 • Toplam70,000
Zaman dilimi+8
 • Yaz (YSU)UTC
Posta kodu
833500[1]
Alan kodu0909

Arişang İlçesi (Uygurca: ئارىشاڭ ناھىيىسى, Arişang Nahiyisi; Çince: 温泉县 veya 溫泉縣; Pinyin: Wēnquán Xiàn), Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde Bortala Moğol Özerk İlinde şehir düzeyinde bir yerleşim yeridir.

Konumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzeyinde Kazakistan, doğusunda ve güneyinde Bortala ile ve az da olsa güneybatısında Korgas İlçesi ile sınırdır. İlçenin ana merkezi Bogdar (博格达尔镇; bogedaer) büyük beldesidir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer verilen isimler: Wen-ch'uan, Wen-ch'uan-ch'eng, Wen-ch'üan, Wen-ch'üan-ch'eng, A-erh-shan, Wen-ch'üan-hsien, Wen-ch'uan-hsien, Arasan ve Arixang.[2]

502 - 550 yılları arasında Hunlar, 552 - 648 yılları arasında Göktürkler, 648 - 649 yılları arasında Tang Hanedanı zamanında Çinliler, tekrar 659 yılından itibaren 744 yılına kadar Göktürkler, 790 ve 791 - tahminen 842 yılları arasında Tibetler ve 1006 yılından itibaren Karahanlılar 1032 - 1210 yılları arasında Doğu Karahanlılar, Doğu Karahanlıları Karahitaylar yıktıktan sonra Karahitaylar, daha sonra; önce 1227 - 1370 yılları arasında Çağatay Hanlığı daha sonra 1370 - 1514 yılları arasında Doğu Çağatay Hanlığı Arişang'da egemenlik sürmüştür.

Göktürk mezarları[değiştir | kaynağı değiştir]

Burada Arixate-taşinsan-mezarları (Arixiate shiren mu), Sui- ve Tang Hanedanı zamanından kalma Göktürk-Mezarları bulunur. Bu alan 0,32 km² büyüklükte olup, kuzeyden güneye 800 metre uzunlukta, batıya doğru eni 400 metre, denizden 1310 metre yüksekliktedir, bu alanda yüzden fazla Göktürk mezarları bulunur.[3]

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Karasal iklim kuşağında bulunan Arişang İlçesinde ortalama yıl ısısı 3.5 ℃, Ocak ayında ortalama -15.3 ℃, Kış aylarında en düşük -35.9 ℃, Temmuz ayında ortalama 19.6 ℃, Yaz aylarında ise en yüksek 37.2 ℃, yıllık yağış 204,2 mm ve ortalama yılın 141,7 günü don olmaz.

IUCN Kırmızı Listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sincan'da 1997 yılında Wenquan Yerel doğa korumaya alınmış bölgede nesli tükenme tehlikesi altında olan seyrek görülen Sincan Semender veya Semirechensk Semender (Ranodon sibiricus) (Uygurca: شىنجاڭ سالاماندراسى , shinjang salamandrasi, шинҗаң саламандраси)[4] yaşar.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Area Code and Postal Code in Xinjiang Uygur Autonomous Region 28 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (İngilizce)
  2. ^ "Maps, Weather, and Airports for Wenquan, China". www.fallingrain.com. 18 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2008. 
  3. ^ 阿日夏特石人墓 7 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Çince)
  4. ^ http://zipcodezoo.com/Animals/R/Ranodon_sibiricus/ [yalın URL]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi yönetim birimleri Başkent: Urumçi
İl düzeyi şehir, İl, Özerk il İlçe düzeyi şehir, İlçe, Özerk ilçe, Bucak
Urumçi Tanrı Dağı Bucağı | Saybağ Bucağı | Yenişehir Bucağı | Şuymogu Bucağı | Tudun Haba Bucağı | Tapançeng Bucağı | Mitung Bucağı | Urumçi İlçesi
Karamay Karamay Bucağı | Maydağ Bucağı | Cerenbulak Bucağı | Orku Bucağı
Turfan İli Turfan | Toksun İlçesi | Piçan İlçesi
Kumul İli Kumul (şehir) | Ara Türük İlçesi | Barköl Kazak Özerk İlçesi
Hotan İli Hotan (şehir) | Hotan İlçesi | Lop İlçesi | Niya İlçesi | Guma İlçesi | Çira İlçesi | Keriye İlçesi | Karakaş İlçesi
Aksu İli Aksu (şehir) | Onsu İlçesi | Şayar İlçesi | Bay İlçesi | Avat İlçesi | Kuçar İlçesi | Kelpin İlçesi | Toksu İlçesi | Uçturfan İlçesi
Kaşgar İli Kaşgar | Maralbeşi İlçesi | Poskam İlçesi | Feyzivat İlçesi | Kağılık İlçesi | Yopurğa İlçesi | Kaşgar Yenişehir İlçesi | Mekit İlçesi | Yengisar İlçesi | Yarkent İlçesi | Kaşgar Kuna Şehir İlçesi | Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
Kızılsu Kırgız Özerk İli Atuş İlçesi | Akto İlçesi | Uluğçat İlçesi | Akçi İlçesi
Bayangolin Moğol Özerk İli Korla (şehir) | Hoçing İlçesi | Lopnur İlçesi | Hoşut İlçesi | Çerçen İlçesi | Bağraş İlçesi | Bügür İlçesi | Çakılık İlçesi | Yençi Hui Özerk İlçesi
Sanci Hui Özerk İli Sanci (şehir) | Fukang (şehir) | Guçung İlçesi | Manas İlçesi | Jimisar İlçesi | Hutubi İlçesi | Mori Kazak Özerk İlçesi
Bortala Moğol Özerk İli Bortala | Çing İlçesi | Arişang İlçesi
Özerk bölgesine doğrudan bağlı ilçe düzeyi şehir Shihezi | Aral | Tomşuk | Vujyaçü

İli Kazak Özerk İli

İli Kazak Özerk İli Alt-eyalet düzeyi özerk ili olup Tarbagatay ve Altay'ı yönetmektedir.)
Doğrudan bağlı Gulca | Kuytun | Gulca İlçesi | Tekes İlçesi | Nilka İlçesi | Moğolküre İlçesi | Künes İlçesi | Korgas İlçesi | Dokuztara İlçesi | Çapçal Şibe Özerk İlçesi
Tarbagatay İli Çöçek (şehir) | Usu (şehir) | Dörbiljin İlçesi | Çağantogay İlçesi | Saven İlçesi | Toli İlçesi | Kobuksar Moğol Özerk İlçesi
Altay İli Altay (şehir) | Çinggil İlçesi | Jeminay İlçesi | Koktokay İlçesi | Burçin İlçesi | Burultokay İlçesi | Kaba İlçesi

(Hotan, Aksay Çin'nin hakimiyeti üzerine Çin ile Hindistan arasında anlaşmazlık mevcuttur. Şu an fiilen Çin Halk Cumhuriyeti yönetmektedir.