Ahmed Sékou Touré

Ahmed Sékou Touré
1. Gine Devlet Başkanı
Görev süresi 2 Ekim 1958 - 26 Mart 1984
Yerine geldiği	Makam kuruldu
Yerine gelen	Louis Lansana Beavogui
Kişisel bilgiler
Doğum	9 Ocak 1922(1922-01-09) Faranah, Gine
Ölüm	26 Mart 1984 (62 yaşında) Cleveland, Ohio, ABD
Partisi	Gine Demokratik Partisi
Dini	İslam

Ahmed Sékou Touré (ya da Ahmed Seku Ture) (9 Ocak 1922, Faranah, Gine - 26 Mart 1984, Cleveland, Ohio, ABD), Gineli siyasetçi. Touré, Afrika kıtasında bulunan Gine'nin ilk devlet başkanı olarak 1958 ile 1984 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yoksul bir Müslüman köylü ailesindendi. Kendisinin verdiği bilgiye göre babası, 1890'larda Fransızlara karşı çarpışan efsanevi direniş önderi Samory'nin oğluydu. Küçük yaşta din eğitimi gördükten sonra Conakry'deki bir Fransız teknik okuluna girdi. Ertesi yıl bir yemek boykotuna önderlik ettiği için okuldan atıldı ve öğrenimini dışarıdan tamamlamak zorunda kaldı. 1940'ta Niger Français adlı bir ticaret şirketinde memur olarak çalışmaya başladı. Bir yıl sonra posta idaresinde görev aldı. Bu dönemde işçi hareketiyle yakın bağlar kurdu. Fransız Batı Afrikası'nda 76 gün süren ilk başarılı grevi düzenledi. 1945'te Posta ve Haberleşme İşçileri Sendikası genel sekreteri oldu ve Gine İşçi Sendikaları Federasyonu'nun kurucuları arasında yer aldı. Daha sonra bu kuruluşun bağlı olduğu Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu'nun (WFTU) başkan yardımcılığına getirildi.

Félix Houphouët-Boigny'nin 1946'da Fildişi Kıyısı'nda kurduğu Afrika Demokratik Birliği'nin (RDA) saflarında etkin siyasete katıldı. Güçlü bir hatip olarak kendini gösterdi ve 1951'de Fransa Ulusal Meclisi'ne seçildi. Ama meclisteki yerini almasına izin verilmedi. 1954'te yeniden seçildiyse de meclise girmesi bir kez daha engellendi. 1955'te büyük çoğunlukla Conakry belediye başkanı seçildikten bir yıl sonra meclis üyeliği onaylandı. 1957 sonunda Gine Yürütme Konseyi başkan yardımcılığına getirildi.

Fransa'nın denizaşırı topraklarının geleceğini belirlemek için 1958'de yapılan halkoylamasında bağımsızlık yönünde başarılı bir kampanya yürüttü. Gine'nin 2 Ekim 1958'de bağımsızlığını elde etmesinden kısa bir süre sonra devlet başkanlığına seçildi. Fransa'nın ülkedeki bütün teknisyenlerle uzmanlarını geri çekmesi ve taşınabilir tesisleri sökmesi üzerine Doğu Bloku'ndan yardım alma yoluna gitti. Bu arada Batılı ülkelerin de desteğini kazanmaya çalıştı.

Gana devlet başkanı Kwame Nkrumah'la birlikte Afrika'nın siyasi birliğine yönelik bir dış politika izledi. Ama Gana'yla birleşme kararına işlerlik kazandıramadı. 1966'da iktidardan devrilen Nkrumah'a sığınma hakkı tanıdı. 1971'de komşu Portekiz Ginesi'nden (bugün Gine-Bissau) girişilen başarısız bir saldırının ardından muhalefete karşı geniş çaplı bir sindirme politikasına yöneldi. Bağımsızlıktan sonraki bütün seçimlerde rakipsiz olarak devlet başkanlığını görevini elinde tuttu ve ülkeyi demir yumrukla yönetti.

İç politikadaki sertliğine karşın uluslararası ilişkilerde ılımlı bir önder olarak öne çıktı. 1982'de İslam Konferansı Örgütü'nün (İKÖ) İran-Irak Savaşı'nda arabuluculukla görevlendirdiği heyete başkanlık etti. Vitrell'de (Fransa) yapılan Fransız-Afrika zirvesinde kilit bir rol oynadı. Afrika Birliği Örgütü (OAU) içinde de etkili bir konum üstlendi.

26 Mart 1984'te, Cleveland, ABD'de geçirdiği kalp ameliyatı sırasında yaşamını yitirdi.

Yayımlanmış eserleri arasında La Révolution et l'unite populaire (1946; Devrim ve Halkın Birliği) ile şiirlerini topladığı Les poèmes militants (1964; Militan Şiirler) sayılabilir.

Ekim 2021'de, Ekim 1971 katliamının 50. yıldönümü vesilesiyle, Sékou Touré rejimi altında idam edilen 70 Ginelinin akrabaları, Başkan Mamady Doumbouya'dan rehabilitasyon ve kurbanlar için onurlu bir cenaze töreni istedi.