Agrigento
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Agrigento Girgenti | |
|---|---|
Comune di Agrigento | |
 | |
 Arma | |
  Agrigento | |
| Ülke |  İtalya |
| Bölge | Sicilya Özerk Bölgesi |
| İl | Agrigento ili |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Francesco Miccichè |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 245,32 km² |
| Rakım | 230 m |
| Nüfus (31 Mart 2016) | |
| • Toplam | 59,791 |
| • Yoğunluk | 240/km² |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Posta kodu | 92100 |
| Alan kodu | 0922 |
Resmî site www.comune.agrigento.it | |
Agrigento (Sicilyaca: Girgenti, Grekçe: Akragas, Latince: Agrigentum, Arapça: Kerkent), İtalya'nın güneybatısındaki Sicilya Özerk Bölgesi'nde, Agrigento iline bağlı ve Napoli şehrinin merkezinin 20 km kuzeybatısından bulunan bir kent ve bir komün.
Coğrafi konumu[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağrırgento denizi gören ortalama rakımı 230 m olan bir plato üzerinde kurulmuştur. Kuzeyinde bulunan tepelerin zirve sırası şehre biraz doğal bir savunma sağlamaktadır. Şehrin iki tarafında "Hypsas Çayı" ve "Akragas Çayı" adlı iki akarsu bulunur.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Nüfus gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]
Agrigento'nin belediye sınırları içindeki nüfusu (30.11.2010 itibarıyla) 59.136 kişidir. 19. yüzyıl ve 20. yüzyılda Agrigento'nun nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:[1]
Kişi
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
| Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Turistik yerler[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağrigento'da görülebilecek turistik yerler şunlardır:
Antik Akragas şehri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu antik şehir kalıntısı, birçok tarafı arkeolojik olarak kazılmamakla beraber, günümüzde çok büyük bir alan kaplamaktadır. Bu alan içinde en önemli kısım bir sıra tepe zirvesi olmakla beraber, "Valle dei Templi (Tapınaklar Vadisi)" ismi verilen kısımdır. Bu özel bölge antik şehrin güneyinde bulunan bir kutsal bölge olup MÖ 6. ve 5. yüzyıllarda yapılan 7 "Dorik" stilli sütunlu anıtsal antik Grek-Romalı tapınağı ihtiva eder. Bu bölge 1997'den itibaren UNESCO Dünya Mirası listesi İtalya listesine alınmıştır. Bu bölgede bulunan en ilgi çekici tapınaklar şunlardır:
- Tempio della Concordia (Concordia Tapınağı): Romalılar tanrıçası Concordia'ya tapınmak için yapılmıştır. Kurulduğu mevki rakımı 430 m'dir. Etrafı 34 tane Dorik stilde sütunla bezenmiştir. Romalılar idaresi sona erdikten sonra tapınak önce Hristiyanlar tarafından etrafındaki kayalıklara mağaralar kazılarak katomb mezarlık olarak kullanılmıştır. MS 579'da Hristiyan basilikaya çevrilmiştir. 6. yüzyılda bir manastıra dönüştürülmüştür. Bu nedenle bu tapınak yıkılmadan, fazla değiştirilmeden günümüze kadar kalabilmiştir.
- Tempio di Zeus o Giove Olimpio (Zeus Olimpio Tapınağı): MÖ 489'de Himera antik Sicilya şehrinin Kartacalılara karşı galibiyeti anısına yapılmıştır. Boyutu 113 m x 56 m olan bu Grek tapınağı dünyada bulunan en büyük boyutlu Grek tapınağıdır. Bu tapınak kullanılmakla beraber yapımı MÖ 406'da şehrin Kartacalılar tarafından fethi ile bitmeden bırakıldığı anlaşılmıştır. Bu tapınağın taşlarının çoğu sonradan 18. yüzyılda "Empedocle" limanının rıhtımlarının yapımında kullanılmıştır.
- Tempio di Castore e Pollüce o dei Dioscuri (Castor ve Pollux veya Dioscuri Tapınağı): Yanlış isim verilmiştir ve gerçekte Grek tanrıçaları Demeter ve kızı Persephone adına yapılmış bir sığınma tapınağıdır. Bu tapınağın taşlarında MÖ 406'da antik şehrin Kartacalılar tarafından ele geçirilmesi sırasında çıkarılan yangının siyah izleri hala görünmektedir.
- Tempio di Giunone (Juno Lacinia Tapınağı)
- Tempio di Eracle (Herkül Tapınağı)
- Tempio di Asclepio (Asklepios Tapınağı)
Bu harabe antik şehirde bulunan diğer önemli kalıntılar şunlardır:
- Hristiyanlik öncesi ve erken Hristiyanlık dönemi mezarlığı: Antik şehrin hemen yanında çok büyük bir "mezarlık (necropolis)" bulunmaktadır ve bu mezarlık kalıntısı da eski eserler koruması altındadır. Antik şehrin kutsal bölgesi dışında da klasik çağlardan kalma diğer mezarlıklara bulunmaktadır.
- Tanrilara kurban sunagi
- Uzerine "San Biagio Kilisesi" yapılmış olan antik Demeter tapınağı yakınında Helenistik dönem öncesi mağara
- Theron Mezarı: Bu bir mezar olmayıp MÖ 1. yüzyılda Heroon (Kahramanlar için kutsal anıt) olarak belgelere geçmiştir. Bu anıt yapı kutsal bölgenin hemen dışındadır ve 13. yüzyıl yapımı "San Nicola Kilisesi"'ne bağlıdır.
- Antik Grek-Romalı şehir harabelerinin büyük bir kısmının arkeolojik kazısı bitmiş veya ilerlemektedir. Hâlen şehirde birçok arkeolojik kazı mevkileri bulunmakta ve yeni kazılar ve kazılarda bulunanların incelenmesi devam etmektedir.
Yeni Agrigento şehri[değiştir | kaynağı değiştir]
Yeni Agrigento şehri eski Akragas şehri kalıntıları dışında bulunmaktadır. "Yeni" şehir olmakla beraber bu şehirde, diğer şehirlerde eski sayılabilecek, birçok Orta Çağ ve Barok mimari tıplı yapılar bulunmaktadır.
Bunlar arasında şu yapılar ilgi çekebilir:
- Dini binalar:
- San Geraldo Katedrali: 11. yüzyıl sonlarına doğru yapılmıştır. İsmi Sicilya'yı Araplardan alan Norman Kralı Ruggerio'nun yakın bir akrabası olan Fransız asıllı Grigenti Başpiskoposu Gerlando di Besancon adına adanmıştır.
- Santa Maria Greci Kilisesi: Yapımı 13. yüzyıl. Eski bir antik Grek tapınağı üzerine yapıldığı için "Greci" olarak isimlendirilmiştir. Norman-Gotik mimarı uslubunda cephesi bulunur.
- Şehir kapıları:
- Porta di ponte : Eski Araplara tarafından yapılmış indirilir kaldırılır bir köprünün kalıntıları üzerine 1868'de yapılmıştır.
- Porta Panitteri: 9. yüzyıl yapımı
- Porta dei Saccajoli: 11. yüzyıl yapımı
- Porta di Mare: 15. yüzyıl yapımı
Komşu komünler[değiştir | kaynağı değiştir]
Agrigento komünü şu komünlerle sınır komşusudur: Aragona, Cattolica Eraclea, Favara, Joppolo Giancaxio, Montallegro, Naro, Palma di Montechiaro, Porto Empedocle, Raffadali, Realmonte, Sant'Angelo Muxaro, Siculiana
Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
Agrigento'nin şu kentlerle kardeş şehir bağlantıları bulunmaktadır:
Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Agrigento - Katedral -
Agrigento - "Tempio di Giunone(Juno Tapınağı)" -
Agrigente - Concorde Tapınağı -
Agrigento - Akragas antik şehri tapınak kalıntısı -
Agrigento - San Lorenzo Kilisesi -
Agrigento - San Spirito Kilisesi -
Agrigento - San Domenico Kilisesi -
Agrigento - "Porta di Ponte" Şehir Kapısı -
Agrigento - "Porta Panitteri" Şehir Kapısı -
Agrigento - "Porta dei Saccajoli" Şehir Kapısı -
Agrigento - tarihi bir konak -
Agrigento - "Palazzo Gaetani" Konağı -
Agrigento - "Palazzo Steripinto" Konağı -
Agrigento - plaj -
Agrigento - tren garı
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Kaynak: İtalyanca Wikipedia "Agrigento" maddesi 10 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Wikimedia Commons'ta Agrigento ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Agrigento Belediyesi resmi websitesi29 Kasım 1999 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
- Curlie'de Agrigento (DMOZ tabanlı) (İtalyanca)
- Agrigento ili turizm portali 23 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
- Agrigento "La Valle dei Templi (Tapinaklar Vadisi) webasitesi 17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
