Afgan tilkisi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Afgan tilkisi | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Vulpes cana Blanford, 1877 | ||||||||||||||||||||||
.png) Dağılımı |
Afgan tilkisi (Vulpes cana), köpekgiller (Canidae) familyasının Vulpini oymağına ait, Asyada bulunan bir tilki türü. En küçük köpekgillerden biridir.
Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Afgan tilkisinin tüyleri yumuşak, üst kısmı gri-kahverengi, karnı ise beyaz renk olur. Sırtında siyah bir şeridi, bazen de siyah arka bacakları olur. Kulakları büyük, ağzı kısadır. Kuyruğu neredeyse aynı vücudunun uzunluğu kadar uzun, gür tüylü ve ucu siyah renktir.
Uzunluğu 40–50 cm (+ 33–41 cm kuyruk), ayakta dururken boyu 30 cm ve ağırlığı 0,9-1,3 kg olur.
Yayılımı ve yaşam alanı[değiştir | kaynağı değiştir]
_fur_skin.jpg)
Kısa zaman öncesine kadar afgan tilkisinin Orta Asya'da; Afganistan, Kuzeydoğu İran, Türkmenistan ve Pakistan'da yaşadığı kabul edilirdi. Ancak 1981 yılında İsrail'de ve son 10 yıl içerisinde Sina Yarımadasında, Umman'da, Suudi Arabistan'da, Ürdün'de ve diğer Arap ülkelerinde bulunmuştur. Böylece artık Arap Yarımadası'nın tümünde yaygın olan bir tür olduğu kabul edilir.
Yaşam alanı kurak, kayalık ve dağlık bölgelerdir. Dağlık bölgelerde 2000 metre yüksekliğe kadar rastlanılabilir. Bazen çöllerde veya bozkırlarda da görülür.
Yaşam şekli[değiştir | kaynağı değiştir]
Afgan tilkisinin şahsi av alanı 1,6 km²'dir. Bu alanı, bütün ömrü boyunca beraber kaldığı eşi ile birlikte savunur. Gece avcısıdır ve kesinlikle gündüz ava çıkmaz. Gündüzleri kayaların altındaki boşluklarda ya da mağaralarda uyuyarak geçirir. Geceleri yalnız başlarına ava çıkar ve her gece 7–11 km yürürler.
Diğer tilkilerden daha çok bitki yer. Başlıca Böcekler, karpuz ve üzüm gibi meyveler yer. Bazen yiyeceğini tarlalarda arar. Çok nadir olarak, küçük omurgalı hayvanlar ile beslenir. Afgan tilkisi su ihtiyacını yediği şeyler ile giderir ve doğrudan su içme gereği duymaz.
Üreme[değiştir | kaynağı değiştir]
Üreme zamanları Aralık ve Şubat ayları arasındadır. 50-60 gün süren bir gebelikten sonra dişi tilki dünyaya 1-3 yavru getirir. Yavrular 30-45 gün boyunca emzirilir ve 8-12 ay sonra kendileri üreyebilecek olgunluğa ulaşırlar. Afgan tilkisinin ömrü 4-5 yıl civarındadır.
Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Afgan tilkisinin en yakın akrabası Çöl tilkisidir. Bu akrabalıktan dolayı, uzun kulaklı çöl tilkisinin Fennecus adında ayrı bir cins olarak sınıflandırılmasından artık vazgeçilmiştir.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 Wikimedia Commons'ta Afgan tilkisi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
 Wikispecies'te Afgan tilkisi ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur. |
Bu şablon nesli tükenmiş türleri içermemektedir.
| İri kulaklı tilki | İri kulaklı tilki (O. megalotis) |
|---|---|
| Urocyon | Boz tilki (U. cinereoargenteus) • Ada boz tilkisi (U. littoralis) |
| Vulpes | Kızıl tilki (V. vulpes) • Bengal tilkisi (V. bengalensis) • Afgan tilkisi (V. cana) • Güney Afrika tilkisi (V. chama) • Karsak (V. corsac) • Tibet tilkisi (V. ferrilata) • Kutup tilkisi (V. lagopus) • Cüce tilki (V. macrotis) • Soluk tilki (V. pallida) • Kum tilkisi (V. rueppelli) • Ova tilkisi (V. velox) • Çöl tilkisi (V. zerda) |
| Kısa kulaklı tilki | Kısa kulaklı tilki (A. microtis) |
|---|---|
| Canis | Kurt (C. lupus) • Kızıl kurt (C. rufus) • Kır kurdu (C. latrans) • Altın çakal (C. aureus) • Kara sırtlı çakal (C. mesomelas) • Çizgili çakal (C. adustus) • Habeş kurdu (C. simensis) |
| Yengeç yiyen tilki | Yengeç yiyen tilki (C. thous) |
| Yeleli kurt | Yeleli kurt (C. brachyurus) |
| Asya yaban köpeği | Asya yaban köpeği (C. alpinus) |
| Falkland tilkisi | Falkland tilkisi (D. australis) |
| Afrika yaban köpeği | Afrika yaban köpeği (L. pictus) |
| Rakun köpeği | Rakun köpeği (N. procyonoides) |
| Pseudalopex | And tilkisi (P. culpaeus) • Arjantin gri tilkisi (P. griseus) • Darwin tilkisi (P. fulvipes) • Pampa tilkisi (P. gymnocercus) • Peru çöl tilkisi (P. sechurae) • Brezilya dövüş tilkisi (P. vetulus) |
| Çalı köpeği | Çalı köpeği (S. venaticus) |