1513 Maraş depremi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Yerel tarih | 28 Mart 1513 |
|---|---|
| Büyüklük | 7,4 Ms[1] |
| Merkez üs | 37°30′N 36°30′E / 37.5°K 36.5°D Maraş |
| Fay | Doğu Anadolu Fay Hattı |
| Maks. şiddet | IX (Çok yıkıcı) |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler | Dulkadiroğulları Beyliği |
1513 Maraş depremi, 28 Mart 1513 tarihinde merkez üssü Maraş'ın 77 km batısı olan, 7.4 Ms büyüklüğünde meydana gelen deprem.[1] Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde gerçekleşen deprem, Dulkadiroğulları Beyliği'nin başkenti Elbistan ve yakınlarındaki yerleşim yerlerinde yıkıma yol açtı.
Bazı kaynaklarda tarihi 1514 olarak geçen depremin, Kahire'den bile hissedildiği rivayet edilmiştir. Deprem Pazarcık segmentindeki fay ile ilişkilendirilmiş ve büyüklüğünün 7.4 veya daha fazla olduğu tahmin edilmektedir.[2] Günümüze ulaşan çağdaş bir günlüğe göre, 1514'ün ilk aylarında Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim'in Konya'ya ulaştığı, orada vebanın şiddetlendiğini ve Tarsus, Adana ve Malatya kazalarının ise bir depremle neredeyse tamamen yıkıldığını gördüğü yazmaktadır.[3]
Bu depremden önceki en büyük deprem şiddeti IX olarak tahmin edilen 1114 Maraş depremi'dir. 1513 depreminden 510 yıl sonra, 6 Şubat 2023'te ise aynı fay zonunda meydana gelen ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinin kaydedilmiş en büyük depremi olan 7.8 Mw büyüklüğündeki Kahramanmaraş depremleri'nde toplam 62 binden fazla insan öldü. 2023 Maraş depremleri sonrası İstanbul Teknik Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi'nden bilim insanlarının TÜBİTAK projesi kapsamında yaptıkları araştırma sonucunda 7.8 büyüklüğündeki ilk depremin, 1513 Maraş depremi ile aynı fay kırığı üzerinde oluştuğu tespit edildi.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Herece, E. (2008). Dogu Anadolu Fayi (DAF) Atlasi [Atlas of the East Anatolian Fault (EAF)=]. 4. General Directorate of Mineral Research and Exploration. Special Publications, Ankara. s. 359.
- ^ "Maraş bölgesi 1114, 1513, 1544 ve 1795'te depreme maruz kaldı". Sabah. 12 Şubat 2023. 13 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ N. N. Ambraseys (1989). Temporary seismic quiescence: SE Turkey (PDF). Geophysical Journal (İngilizce). ss. 311-331. Erişim tarihi: 20 Mart 2023.
- ^ "Fayın 1513'teki deprem ile aynı noktadan kırıldığı ortaya çıktı". www.ntv.com.tr. 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023.
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Afyoncu, Erhan (12 Şubat 2023). "Kahramanmaraş ve çevresi tarih boyunca büyük depremlerle sallandı. Maraş bölgesi 1114, 1513, 1544 ve 1795'te depremlere maruz kaldı. Bunların içinde 1114 ve 1795'te meydana gelen iki büyük deprem, Maraş'ı tamamen harap etmiş ve binlerce insan ölmüştü". Sabah. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- Mut, Gürer (8 Şubat 2023). "Aynı fayın, aynı segmenti kırılmıştı: 1114 ve 1513'te Maraş Pazarcık'ta neler olmuştu?". Hürriyet. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.
- Sünbül, Fatih; Sünbül, Ayşe Bengü (1 Haziran 2018). "Deprem Etkileşimlerinde Coulomb Gerilme Kriteri Değerlendirmesi; Doğu Anadolu Fay Hattı". Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi (Research Article). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi. 8 (2): 523-535. ISSN 2146-4987. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.
- Herece, E. (2008). Dogu Anadolu Fayi (DAF) Atlasi. 4. General Directorate of Mineral Research and Exploration. Special Publications, Ankara. s. 359.
 | Deprem ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |