10 Aralık Hareketi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

10 Aralık Hareketi, Türkiye'de var olan siyaset yapma tarzının değişmesi, yeni bir siyaset anlayışının yaratılması ve yeni bir anayasanın hazırlanması gerektiğine inanan bir grup siyasetçi, sendikacı, bilim insanı, kültür insanı ve çalışanlar tarafından 2005 yılında başlatılan sosyal demokrat siyasal hareket. İstanbul merkezli bu hareketin sözcülüğünü Burhan Şenatalar ve Süleyman Çelebi birlikte yapmıştır.

Prof. Dr. İbrahim Ö. Kaboğlu tarafından 10 Aralık Hareketi için yapılan taslak anayasa çalışmasında hareketin amacı "evrensel ilkelere uygun, herhangi bir kişi, kurum ya da değere kutsallık atfetmeyen, Türkiye coğrafyasının birikimi ve mozaiğiyle barışık, demokratik, sosyal, tüm kurallarının temelini “insanın onuru” ve “hukukun egemenliği”ne dayandıran bir anayasanın kazanılmasına katkıda bulunmak" olarak tarif edildi.[1]

İlhan Tekeli ve Yiğit Gülöksüz’ün düşünsel alt yapısını oluşturduğu yeni siyaset arayışı, ilk olarak Mart 2005'te, SHP Eski Genel Başkanı Erdal İnönü, CHP Eski Genel Başkanı Altan Öymen, Burhan Şenatalar, Erol Katırcıoğlu, Oğuz Kaan Salıcı ve Prof. Dr. Fuat Keyman gibi isimler tarafından bir çalışma toplantısında ele alındı. DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi’nin kolaylaştırıcılığı üstlenmesinin ardından 10 Aralık 2005’te İstanbul Dedeman Oteli’nde yapılan toplantıda, yeni siyaset tarzına ilişkin düşüncelerin tartışılması, hayata geçirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla bir platform oluşturulduğu kamuoyuna duyuruldu.[2] 2006 ve 2007 yıllarında Türkiye'nin çeşitli illerinde gerçekleştirilen kitlesel toplantılarda 10 Aralık Hareketi'nin yaklaşımı sosyal demokrat kamuoyunun tartışmasına ve katkısına açıldı.

22 Temmuz 2007 Genel Seçimleri öncesinde ÖDP, SHP, DSP ve bağımsız sol hareketlerin ortak bir listeyle seçimlere girilmesi için çalışıldı.[3][4][5] Ancak CHP'nin 13 DSP'li milletvekili adayına kendi listesinde yer vermesi üzerine bu çalışmalar sonuçsuz kaldı. 2008 yılında Türkiye'nin çeşitli illerinde örgütlenilerek, tartışmaların daha geniş bir çevrede ve kurumsal bir çatı altında yürütülmesine çalışıldı.[6]

12 Haziran 2011 seçimlerinde CHP'yi destekleyeceğini açıklayan [7] hareketin öncü isimlerinden bazıları Cumhuriyet Halk Partisi'nde aktif olarak görev almaya başladı. DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi 24. dönem milletvekili olarak CHP’den meclise girdi. Burhan Şenatalar, 18 Temmuz 2012 itibarıyla CHP Bilim Yönetim ve Kültür Platformu kontenjanından Parti Meclisi üyeliğine seçildi. CHP Parti Örgütü ve Örgüt Yönetimlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı 28. dönem milletvekili oldu. 2010'ların sonu itibarıyla CHP'nin öne çıkan isimlerinden İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, Selin Sayek Böke ve Onursal Adıgüzel de 10 Aralık Hareketi'ndeki çalışmalarda yer almıştı. Böylece hareket kendiliğinden sona ermiştir.[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "'12 Eylül Anayasası bütünüyle değiştirilmeli'". Milliyet. 28 Haziran 2009. 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2008. 
  3. ^ "Bu krizin sorumlusu AKP - Yalçın DOĞAN | Köşe Yazıları". 30 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2008. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2008. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2008. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2008. 
  7. ^ "10 Aralık Hareketi'nden CHP'ye destek". Cumhuriyet. 3 Haziran 2011. 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ odatv4.com. "10 Aralık Hareketi: Kuşatılan CHP". www.odatv4.com (İngilizce). 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2023.