Şebnem Korur Fincancı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Rasime Şebnem Korur Fincancı
Şebnem Korur Fincancı, 2016'da tahliye sonrası bir açıklama yaparken
Doğum1959 (64-65 yaşında)
İstanbul
MilliyetTürk
EğitimCerrahpaşa Tıp Fakültesi
MeslekAdli tıp uzmanı doktor
Çocuk(lar)1

Rasime Şebnem Korur Fincancı (d. 1959, İstanbul), Türk adli tıp uzmanı doktordur. Adli Tıp Uzmanları Derneği, Türk Ceza Hukuku Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı ve Ceza Hukuku Araştırmaları Derneği kurucu üyesi; 1997-2007 dönemi İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı ve Türk Tabipleri Birliği'nin 2020-2022 ila 2022-2024 Merkez Konseyi Başkanıdır.[1][2][3][4]

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

1970-1977 arası Kadıköy Maarif Koleji'nde ve 1977-1983 arası İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nde öğrenim gördü, ihtisasını 1985-1987 arası Adli Tıp Uzmanlığı üzerine tamamladı ve 1990'da Adli Tıp Doçenti oldu.[5] 1987-1990 arası İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Klasik Arkeoloji lisans eğitimi aldı.[3]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1992'de Adli Tıp Uzmanları Derneği'nin kurucu üyesi oldu; 1993-1996 arasında derneğin yönetim kurulu başkanlığını yürüttü.[3] 1996-1998 ila 2002-2006 dönemlerinde İstanbul Tabip Odası genel sekreterliğini üstlendi. 1999'da Türkiye'nin ilk Adli Tip Polikliniği'ni kurdu. 1997-2007 arası Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı görevini sürdürdü;[4] 2004'te bu görevinden alındı, fakat İdare Mahkemesi ve YÖK kararı ile 2005'te bu görevine iade edildi. 1995-1996 ila 1998-2001 dönemlerinde Adli Tıp Kurumu'nda çeşitli görevlerde bulundu; 1996'da Adli Tıp Kurumu I. İhtisas Kurulu Başkanlığı görevinden ve 2001'de bu kurul üyeliğinden Danıştay kararıyla alındı.[5] 2006-2008 arası Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu üyesi olarak seçildi.[6]

1996'da Birleşmiş Milletler Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi görevlendirmesi ile Bosna-Hersek'in Kalesija bölgesindeki toplu mezarlardan çıkarılan cesetlerin otopsi ve teşhis çalışmalarına katıldı. 1996-1999 arası, İstanbul Protokolü'nün hazırlanması çalışmalarında yer aldı. 2000 yılında, 'Physicians for Human Rights' kuruluşunun Güney Afrika'daki etkinliklerine ve 2002 yılında, Dünya Sağlık Örgütü'nün kadına şiddete dair bir rehber hazırlığına katkıda bulundu. 2006-2009 arası, 'International Rehabilitation Council for Torture Victims' (IRCT) kuruluşu için konsey üyeliğinde bulundu ve 2010'da aynı kuruluşa ait 'International Forensic Expert Group' için adli tıp uzmanı olarak hizmet verdi. 2012 yılında, IRCT adına Bahreyn'e turist kisvesi altında giderek, denizde boğulduğu iddia edilen bir gencin bedeninden doku örnekleri topladı; Türkiye'ye getirdiği numuneyi inceleme sonucunda gencin işkence ile öldürüldüğünü tespit etti.[4]

2003 yılından bu yana Evrensel gazetesi köşe yazarıdır.[7][8]

Yargılandığı davalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Özgür Gündem davası[değiştir | kaynağı değiştir]

20 Haziran 2016'da Sınır Tanımayan Gazeteciler'in Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ve yazar Ahmet Nesin ile birlikte Özgür Gündem gazetesi ile dayanışma amacıyla başlatılan "bir günlük nöbetçi genel yayın yönetmenliği" kampanyasına katılması nedeniyle "terör örgütü propagandası yapmak" suçlaması ile tutuklandı.[9] Mahkeme gerekçe olarak, "üç kişinin gazetenin genel yayın yönetmenliğini üstlendikleri tarihlerde yayımlanan haber içerikleri ve görsellerde silahlı terör örgütü PKK/KCK veya bu örgüte bağlı alt yapılanmaların propagandası mahiyetinde yazılar yazıldığı, örgüt adına suç işleyen, güvenlik güçleriyle çatışan kişilerin övüldüğünün anlaşıldığı" belirtildi.[10][11] 30 Haziran 2016'da Erol Önderoğlu ile birlikte tahliye edildi.[12]

Barış İçin Akademisyenler bildirisi davası[değiştir | kaynağı değiştir]

19 Aralık 2018 tarihinde, Barış İçin Akademisyenler bildirisine imza atması sebebiyle Fincancı'ya açılan davanın karar duruşmasında kendisine 2 yıl ve 6 ay hapis cezası verildi; fakat, dava sonucu temyize gönderildiği için ceza infazı gerçekleştirilmedi.[13]

7 Temmuz 2020 tarihinde, İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi'nde gerçekleşen yeniden yargılama sonucu, Fincancı bu davadan beraat etti.[14]

Örgüt propagandası davası[değiştir | kaynağı değiştir]

BBC Türkçe'nin haberine göre, Fincancı, 20 Ekim 2022 tarihinde PKK'ya yakın Medya Haber TV'de katıldığı bir programda Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya karşı "kimyasal silah kullandığı" iddialarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu; iddiaların bağımsız heyetlerce incelenmesi gerektiğini söyledi.[15] Fincancı, bu canlı yayın esnasında, kimyasal silah kullanıldığını gösterdiği iddia edilen bir videoyu incelediğini, videoda sinir sistemini doğrudan etkileyen zehirli kimyasal gazlardan birinin kullanıldığını söylemiş ve 'etkin bir soruşturma' çağrısında bulunmuştur.[16][17][18]

20 Ekim 2022 tarihinde, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Fincancı hakkında "terör örgütü propagandası yapmak" ve "Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni, devletin kurum ve organlarını aşağılamak" suçlarından soruşturma başlatıldı[19] ve Fincancı, 27 Ekim 2022 tarihinde tutuklandı.[20]

28 Ekim ve 24 Kasım 2022 tarihlerinde, Fincancı verdiği demeçlerde, Medya TV'yi sorumsuz habercilikle eleştirerek söylediklerinin iddiaların araştırılmasını savunmaktan ibaret olduğunu; ilgili konuşmanın parçalara ayrılarak, bağlamından ve bütünlüğünden kopartıldığını söyledi.[15][18]

Fincancı'nın tutuklanmasına karşın çeşitli protestolar gerçekleştirildi.[21][22] 'Europen Doctors', 'World Medical Association', 'Alman Tabipler Birliği', 'Physicians for Human Rights', Redress, IRCT, DIGNITY ve Uluslararası Af Örgütü gibi kuruluşlar, Fincancı'nın serbest bırakılmasını talep eden basın açıklamaları yaptı.[23][24]

23 Aralık 2022 tarihinde, Fincancı, Recep Tayyip Erdoğan, Süleyman Soylu, Hulusi Akar, Bekir Bozdağ ve Devlet Bahçeli hakkında "halkı kin ve düşmanlığa sevk" ve "hakaret ve iftira" suçları iddiası ile Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu. Yanı sıra, İstanbul'daki evinin aramasına katılan Ankara ve İstanbul Terörle Mücadele Müdürlüğü polislerinden de şikayetçi oldu.[25]

29 Aralık 2022 tarihinde, Fincancı'nın tutuklu yargılandığı davanın ikinci duruşması görüldü. Duruşma sonucu, sanığın mahkeme heyetini red talebi, talebin "zamanında yapılmadığı ve mahkemeyi uzatmak amacıyla yapıldığı" gerekçesiyle kabul edilmedi. Mahkeme, Fincancı'nın tutukluluk haline devam kararı vererek, davayı 11 Ocak 2023'e erteledi.[26]

11 Ocak 2023 tarihinde, Fincancı, "basın yoluyla terör örgütü propagandası yaptığı" iddiasıyla İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılandığı davada, iyi hal indirimi uygulanarak 2 yıl 8 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı ve aldığı ceza süresi göz önüne alınarak tahliye edildi. Yanı sıra, cezanın kesinleşmesi halinde infazın tamamlanmasına kadar Fincancı'nın doktorluk mesleğini sürdürmesinden yoksun bırakılmasına karar verildi.[27]

Tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ergenekon davası[değiştir | kaynağı değiştir]

24 Ekim 2008 tarihinde, Fincancı'nın Ergenekon davalarına müdahil olma talebi kabul edildi.[28] Fincancı, bu davada bireysel müdahilliği kabul edilen tek birey olmuştur; müdahilliğe, "denetimsiz devlet yapılanmasını görünür kılmak" iddiasıyla katıldığını söylemiştir.[29]

Erkam Tufan Aytav YouTube programı suç duyurusu[değiştir | kaynağı değiştir]

15 Mart 2022 tarihinde, Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele Dairesi Başkanlığı, YouTube kanalı üzerinden Fethullahçı yapılanma üyesi olduğu iddia edilen Erkam Tufan Aytav'ın yayınladığı bir programa katılması sebebiyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu.[30]

Mumcu suikastı tartışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gazeteci Uğur Mumcu'nun avukat kardeşi Ceyhan Mumcu, Mumcu suikastı davasında, sanıkları doğrudan muayene etmeden ve sanıklarla sanık avukatları aracılığıyla görüşerek sanıkların ruhi durumlarına ilişkin rapor hazırlayan Fincancı'yı, sanıklar hakkında gerçek dışı rapor vermekle ve bu sayede soruşturmanın yavaşlatılmasına gerekçe oluşturmakla suçladı.[31][32] Uğur Mumcu, Ahmet Taner Kışlalı, Bahriye Üçok ve Muammer Aksoy cinayetlerinin sanıkları hakkında Fincancı'nın "muayene etmeden adli tıp raporu vererek, azmettiricilerin ortaya çıkışını engellediğini" iddia etti.[33] Fincancı, bu iddia üzerine, sanıkları muayene etmediğini ve hazırladığı "raporun sonucunda sanıklara ilişkin belgelerin yetersiz olduğu ve sanıkların nörolojik ve psikiyatrik muayeneden geçirilmesi gerektiği"ni belirttiğini; fakat, sanıkların psikiyatrik muayeneden geçmesi gerektiğini öngören raporun sanık avukatları tarafından kötüye kullanılmış olabileceğini söyledi.[34]

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Fincancı'nın Kardelen isminde bir kızı vardır.[37] İngilizce, Almanca ve Klasik Yunanca bilmektedir.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "2020-2022 Merkez Konseyi". Türk Tabipler Birliği. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  2. ^ "2022-2024 Merkez Konseyi". Türk Tabipler Birliği. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  3. ^ a b c "TTB Merkez Konsey Başkanı seçilen Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı kimdir?". Evrensel Gazetesi. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  4. ^ a b c "Who's Who in Politics in Turkey" (PDF) (İngilizce). Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği. ss. 247-249. 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  5. ^ a b c "İÜ Tıp Fakültesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı". İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı. 20 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016. 
  6. ^ "2006-2008 Yüksek Onur Kurulu". Türk Tabipler Birliği. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  7. ^ "Şebnem Korur Fincancı tüm yazıları". 1 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 11 Ekim 2016 tarihinde erişildi.
  8. ^ "Evrensel Gazetesi - Emeğin Sesi Gerçeğin Habercisi". 2 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 11 Ekim 2016 tarihinde erişildi.
  9. ^ "TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı'nın tutukluluğunun devamına karar verildi, dava 29 Aralık'a ertelendi". BBC News Türkçe. 27 Ekim 2022. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  10. ^ Yazıcıoğlu, Yıldız (21 Haziran 2016). "Tartışma Yaratan Tutuklamalar". Amerika'nın Sesi. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2016. 
  11. ^ "Erol Önderoğlu, Ahmet Nesin ve Şebnem Korur Fincancı tutuklandı". CNN Türk. 20 Haziran 2016. 23 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2016. 
  12. ^ "Şebnem Korur Fincancı ve Erol Önderoğlu tahliye edildi!". T24. 30 Haziran 2016. 22 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2016. 
  13. ^ "Conviction and sentencing of Ms. Sebnem Korur Fincanci, President ..." (İngilizce). 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  14. ^ ""Bu suça ortak olmayacağız" bildirisine imza attığı için yargılanan Barış Akademisyenleri Şebnem Korur Fincancı ve Gençay Gürsoy beraat etti". Medyascope. 7 Temmuz 2020. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  15. ^ a b Girit, Selin. "Tutuklanan TTB Başkanı Fincancı'nın sözleri 'ifade özgürlüğü' kapsamına girer mi?". BBC Türkçe. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. Medya TV ve ondan haberleştirenlerin sorumsuz habercilik anlayışı var. Sanki ben 'Kimyasal kullanılmıştır' demişim gibi haber yapıyorlar. Öyle bir şey demedim ben. Canlı yayında konuşuyorum. Hani diyorum ki bir kimyasal etkisi olabilir, sinir sistemini de etkileyen, o istemsiz hareketler ama bunun araştırılması gerekir diyorum. 
  16. ^ ""Görüntüleri izledim: Sinir sistemini hedef alan kimyasal kullanılmış"". 21 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Top Turkish doctor jailed on terror charges after call for chemical weapons probe" (İngilizce). Ahval News. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. 
  18. ^ a b Hamsici, Mahmut (24 Kasım 2022). "TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı, hakkındaki suçlama ve eleştiriler için ne diyor?". BBC Türkçe. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022. Medya Haber TV’deki söyleşinizde “Belli ki sinir sistemini doğrudan tutan toksik gazlardan, zehirli gazlardan, kimyasal gazlardan biri kullanılmış durumda” diyorsunuz. Sonrasındaki bir söyleşinizde ise “Sanki ben kimyasal kullanılmıştır demişim gibi haber yapıyorlar. Öyle bir şey demedim ben” diyorsunuz." ... "Sonradan anlayabildiğim kadarıyla canlı yayındaki konuşmam, parçalara ayrılarak, bağlamından ve bütünlüğünden kopartılarak, yapılan farklı yayınlarda kullanılmış. Kendi yorumlarıyla birlikte "TSK kimyasal silah kullandı" dediğim algısına yol açan bir kullanımı etik bulmadığımı, sorumsuz davrandıklarını, arayan yayıncılara da illettim zaten. 
  19. ^ "Son dakika... TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı hakkında soruşturma". Hürriyet Gazetesi. 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ "Şebnem Korur Fincancı tutuklandı". Sözcü Gazetesi. 27 Ekim 2022. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ "TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı'nın tutuklanması İzmir'de protesto edildi: "Demokrasi değerleri bakımından utanç verici!"". T24. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  22. ^ "Berlin'de tutuklamalar protesto edildi". T24. 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  23. ^ "European Doctors condemn the arrest of Şebnem Korur Fincanci and call for her immediate release" (İngilizce). 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  24. ^ "Protest gegen Verhaftung von türkischer Ärzteverbandschefin" (Almanca). Die Zeit. 27 Ekim 2022. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022. 
  25. ^ "Şebnem Korur Fincancı'dan Erdoğan, Soylu, Bahçeli ve TEM hakkında suç duyurusu". T24. 23 Aralık 2022. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  26. ^ "TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı'nın tutukluluğuna devam kararı verildi". T24. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  27. ^ Can, Gaye Şeyma (11 Ocak 2023). "Ttb Başkanı Prof. Dr. Fincancı, 2 Yıl 8 Ay 15 Gün Hapis Cezasına Çarptırıldı ve Tahliyesine Karar Verildi". ANKA Haber Ajansı. 11 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2023. 
  28. ^ "Ergenekon Davasına Doğudan Müdahil Olmaya İzin Yok". 24 Ekim 2008. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
  29. ^ "Prof. Şebnem Korur Fincancı: Ergenekon davası bugün de olsa müdahil olurdum". 15 Mart 2015. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
  30. ^ "Son Dakika: TEM Daire Başkanlığı suç duyurusunda bulunmuştu: TTB Başkanı Fincancı'dan ilk açıklama". Cumhuriyet Gazetesi. 17 Mart 2022. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  31. ^ "'Şebnem Korur Fincancı Uğur Mumcu'nun Katillerinin Salınmasını Sağladı!' Ceyhan Mumcu". KRT TV. 30 Ocak 2022. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
  32. ^ "Uğur Mumcu'nun ağabeyi Ş. Korur Fincancı hakkında konuştu!". 27 Kasım 2022. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
  33. ^ Erkan, Onur (2 Kasım 2022). "Şebnem Korur Fincancı, Uğur Mumcu'nun katillerine sahte rapor vererek yargıdan mı kaçırdı?". 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
  34. ^ Varlık, Yasemin (25 Ocak 2001). "Fincancı'dan, Ceyhan Mumcu'ya Yanıt". 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
  35. ^ "Lider kadınlara ödülleri dağıtıldı". T24. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016. 
  36. ^ "Hrant Dink ödülü Angie Zelter ve Şebnem Korur Fincancı'ya verildi". Radikal. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2016. 
  37. ^ Mihyaz, Gencay (21 Haziran 2016). "Ahmet Nesin'in eşi: Eşimle gurur duyuyorum". 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Şebnem_Korur_Fincancı&oldid=31988809" sayfasından alınmıştır