İspanya Komünist Partisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İspanya Komünist Partisi
Partido Comunista de España
KısaltmaPCE
Genel sekreterJosé Luis Centella
KurucuJules Humbert-Droz
Onursal BaşkanDolores Ibárruri
(Sonsuz unvan)[1]
Kuruluş tarihi14 Kasım 1921 (102 yıl önce) (1921-11-14)
Birleşmeİspanyol Komünist Partisi
İspanyol Komünist İşçi Partisi
MerkezC/Olimpo 35, Madrid
Gazete(ler)Mundo Obrero
Üyelik35,000[2]
İdeolojiKomünizm
Siyasi pozisyonAşırı sol
Ulusal üyelikHalk Cephesi (1936–39)
Birleşik Sol (1986–günümüz)
Uluslararası üyelikUluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı
Uluslararası Komünist Seminer
Avrupa üyeliğiAvrupa Solu Partisi
Temsilciler Kongresi
5 / 350
IU içinde
Senato
0 / 266
IU içinde
Avrupa Parlamentosu
2 / 59
IU içinde
İnternet sitesi

İspanya Komünist Partisi (İspanyolca: Partido Comunista de España, PCE) İspanya'daki üçüncü büyük ulusal partidir. Izquierda Unida (Birleşik Sol) koalisyonunun en büyük partisidir ve İspanya'nın en büyük işçi sendikası olan İşçi Komisyonları (CC.OO) üzerinde etkilidir.

PCE'nin gençlik örgütü İspanya Genç Komünistler Birliği'dir (Unión de Juventudes Comunistas de España). PCE Mundo Obrero (İşçi Dünyası) adlı aylık yayını yayınlamaktadır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk Kuruluş[değiştir | kaynağı değiştir]

İspanya'daki ilk komünist partisi, İspanyol Komünist Partisi, İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin gençlik kolu olan Genç Sosyalistler Federasyonu'ndan (Federación de Juventudes Socialistas) kaynaklanmıştır. İspanyol Komünist Partisi, 15 Nisan 1920'de kuruldu. El Comunista gazetesini yayınlamaya başladı.

İspanyol İşçi Komünist Partisi (Partido Comunista Obrero Español, PCOE) 13 Nisan 1921'de, PSOE'yi (İspanyol Sosyalist İşçi Partisi) Komintern'e katılmaya ikna etmeye çalışan terceristas grubu tarafından kuruldu. PSOE, 3. Enternasyonal yerine Viyana Enternasyonal'ine katılma kararı aldıktan sonra, terceristas grubu partiden ayrıldı ve PCOE'yi kurdu.

İspanya Komünist Partisi (Partido Comunista de España) 14 Kasım Kasım 1921'de İspanyol Komünist Partisi ve İspanyol İşçi Komünist Partisi'nin birleşmesi yoluyla kuruldu. Birleşik PCE, Komintern'e üye oldu. PCE'nin ilk kongresi Sevilla'da Mart 1922'de gerçekleşti. İlk günlerinde PCE, Miguel Primo de Rivera diktatörlüğünün (1923-1930) ağır baskısına maruz kaldı.

Bir dizi parti içi çatışmalardan sonra, Moskova yanlısı yönetim baskın çıktı ve parti çizgisini belirlemeye başladı. Katalan-Balearik Komünist Federasyonu (FCCB) 1930 yılında partiden koptu. FCCB Uluslararası Sağ Muhalefetle birleşti ve daha sonra İşçi Köylü Bloku'nun (BOC) temelini oluşturdu.

Bu nedenlerle PCE, İkinci İspanyol Cumhuriyeti 1931 yılında ilan edildiğinde oldukça güçten düşmüş durumdaydı. 3 Aralık 1993'te Cayetano Bolívar Escribano ilk PCE üyesi parlamenter olarak parlamentoya seçildi. Bolívar seçim döneminde hapisteydi ve seçildikten sonra parlamenter görevini yerine getirmesi için serbest bırakıldı.

Halk Cephesi ve İç Savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: İspanya İç Savaşı

PCE, Cumhuriyet'in ilk yıllarında küçük bir partiydi, ta ki komünistlerin içinde başlıca parti olduğu Halk Cephesi 1936'da zafer elde edinceye ve aynı yılın Temmuz ayında İspanya İç Savaşı patlak verinceye kadar. José Díaz ve Dolores Ibárruri (La Pasionaria olarak anılırdı) tarafından yönetilen PCE, Cumhuriyetçi güçlerin ve Halk Cephesi hükûmetinin zaferi için kararlı biçimde çalıştı. Ancak parti Cumhuriyetçi birliği bozan sol-maceracı akımlardan endişe duyuyordu. Komünistler ayrıca Barselona'daki 1937 Mayıs'ındaki Anarşistlerin ve POUM militanlarının ayaklanmalarının sert biçimde ezildiği olayların baş sorumlusu olarak görülüyordu.

PCE böylece cumhuriyetçi hükûmeti onu halkın gözünden düşürebilecek din adamlarına ve soylulara karşı kontrolsüz kıyımlara girişen muhalif unsunlardan kurtardı. İyi örülmüş ve sıkı disiplinli bir organizasyon olarak PCE, 30 000 üyeden kısa zamanda 100 000 üyeye ulaştı. Parti ayrıca Uluslararası Kızıl Yardım'ın İspanyol şubesini açmayı da başardı. Bu organizasyon Cumhuriyetçi davaya kayda değer bir katkı yaptı.

1936 yılında Katalonya'daki özel politik durumdan dolayı, Partit Comunista Katalunya (PCE'nin Katalan seksiyonu) partiden ayrıldı ve diğer sosyalist gruplarla birleşerek Partit Socialista Unificat de Catalunya'yı oluşturdu. PCE bundan sonra Katalonya'da bir örgüte sahip değildi, ancak varlığı bu bölgesel partiye dayanıyordu. Bu düzenleme İspanya'daki birçok komünist grupların ayrışmasına örnek oldu.

Genel Sekreterler[değiştir | kaynağı değiştir]

Name Görev Süresi
José Bullejos 1925–1932
José Díaz 1932–1942
Dolores Ibárruri 1942–1960
Santiago Carrillo 1960–1982
Gerardo Iglesias 1982–1988
Julio Anguita 1988–1998
Francisco Frutos 1998–2009
José Luis Centella 2009–günümüz

Seçim sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci Cumhuriyet Cortes[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim Oy Sandalye Lider Sonuç
Oy % #
1931 0.8 #21
0 / 470
 José Bullejos DLR–PSOE–PRR–PRS–AR–FRG–PCR
koalisyon
1933 1.9 #14
1 / 472
 José Díaz Ramos PRR–PA–GRI–PRLD–PRG koalisyon
1936 2.5 #13
17 / 473
 IR–UR koalisyon

Cortes Generales[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim Oy Sandalye Lider Sonuç
Oy % # Kongre Senato
1977 1,709,890 9.3 #3
20 / 350
5 / 207
 Santiago Carrillo UCD azınlık
1979 1,938,487 10.8 #3
23 / 350
1 / 208
 UCD azınlık
1982 865,272 4.1 #4
4 / 350
0 / 208
 PSOE çoğunluk

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "El Referente". elreferente.es. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017. 
  2. ^ "Entre coalición y partido, la evolución de modelo organizativo en IU, Luis Ramiro" (PDF). 26 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017. 

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İspanya_Komünist_Partisi&oldid=31088385" sayfasından alınmıştır