İnternet sanatı

İnternet sanatı (WWW'in araç olarak kullanıldığı durumlarda web-art, web sanatı; genel anlamda ağları kullandığında ağ sanatı, net sanatı, net-art), İnternet'i temel gereç (mecra) olarak kullanan ve video sanatında olduğu gibi konusunu da kullandığı mecradan alan; dolayısıyla İnternet, İnternet kültürü, teknoloji-toplum ilişkileri gibi konuları irdeleyen kültürel üretim şekli, sanat çeşididir. Walker Art Center'ın eski küratörü Steve Dietz'in deyişiyle İnternet sanatı projeleri, izlenmesi/ifade edilmesi/katılımının sağlanması için İnternet'in hem gerekli hem de yeterli koşul olduğu projelerdir.

İnternet sanatı sanatsal web sitelerinde biçimlendiği gibi, email projeleri, online video, internet bazlı yazılımlar, internet bazlı enstalasyonlar, ses ve radyo işleri, tarayıcı sanatı, spam sanatı, kod şiiri gibi uygulamaları da kapsar. İnternet'in getirdiği yeniliklerle sanatçıların önünde sınırsız imkânlar açılmış, bu internet sanatı terimini biraz belirsiz ve fazla genel kıldıysa da, genel anlamda çağdaş sanatın değişmesi ve genişlemesine katkıda bulunmuştur.

İnternet sanatı, oturmuş bir terminolojiye sahip değildir. İnternet sanatı, web sanatı, ağ sanatı, net sanatı, net-art, net.art gibi terimler bir arada kullanılabilmektedir. Bunlardan sadece net.art çoğunlukla erken dönem internet sanatı için kullanılır.

Tarih ve Bağlam[değiştir | kaynağı değiştir]

İnternet sanatı değişik sanat akım ve geleneklerine dayanır. Bazı internet sanatı projeleri kavramsal sanat, Fluxus, pop sanatı, performans sanatı ile doğrudan ilintilidir. Kökleri Avrupa, Japonya ve ABD'deki geleneksel müze ve galeri çevresinin dışında kalan disiplerarası araştırmalar yapan kuruluşlara dayanır. Bunlar arasında Linz'deki Ars Electronica Festivali1 Aralık 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ORF'deki ilk radyo deneyleri, Kunstradio17 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ve Paris'teki IRCAM2 Ağustos 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi sayılabilir. WWW'in icadından sonra bilgisayarların ve İnternet'in yaygınlaşmasıyla teknolojik imkânlar herkese açılmış, sanatçılara yeni ifade imkânları tanımıştır. Bugün internet sanatlarını teknolojik sanatlar olarak inceleme eğilimi olsa da birçok sanatçı ve eleştirmen bu sanat türünün de çağdaş sanatın ana akışı içinde incelenmesi gerektiğini savunmaktadırlar.

Sanatçılar ve projeler[değiştir | kaynağı değiştir]

• JODI: Joan Heemskerk (Hollanda) and Dirk Paesmans (Belçika), en tanınmış internet sanatçı grubudur. 1990'ların ortalarından beri web projeleri22 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., absürt yazılım14 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., oyunlar and eski moda bilgisayar imgeleri kullanan enstalasyonlar yapıp, blgisayar virüsleri, hata mesajları ve sistem çökmelerine göndermelerde bulunmuşlardır. Karışık navigasyon sistemleriyle bir anti-arayüz yaratmışlardır.
• Londralı sanatçı grubu I/O/D 1998'de sayfaları göstermek yerine haritalarını çizen alternatif bir web tarayıcı olarak Web Stalker'ı30 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. yaratmışlardır.
• documentaX23 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., internet sanatına yer veren ilk uluslararası sanat etkinliği
• Ada'Web22 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., erken internet sanatına dair bir galeri, Walker Art Center'ın kalıcı koleksiyonundan.
• [1]5 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Turbulence.org 1996'da kurulan, internet sanatı sergileyip sanatçılara destek veren site.
• irational.org14 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 1995'te kurulan irational.org iş dünyasının gerçekleri, sanat ve mühendislik arasındaki sınırları irdeleyen Heath Bunting, Rachel Baker, Minerva Cuevas, Daniel García Andújar24 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. and Marcus Valentine'in sürdürdüğü site.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Yazılım sanatı
• Dijital sanat
• net.art

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

• No memory book, Editions du Seuil, Berkeley Art museum Pacific Film Archive (2001) ISBN 2-02-047857-9: the first monography dedicated to a net artist: Valéry Grancher.
• Art Servers Unlimited, ed. Manu Luksch, Armin Medosch (1998) https://web.archive.org/web/20111209230411/http://asu.sil.at/ ISBN 899858985-X
• Baumgärtel, Tilman (2001). net.art 2.0 & Neue Materialien zur Netzkunst / New Materials towards Net art. Nürnberg: Verlag für moderne Kunst. ISBN 3-933096-66-9.
• Wilson, Stephen (2001). Information Arts: Intersections of Art, Science and Technology. Cambridge, Mass. : MIT Press. ISBN 0-262-23209-X.
• netartreview24 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• https://web.archive.org/web/20050810080517/http://anart.no/~syndicate/

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Sanat Dünyamız Sayı: 81'de yayınlanan Gencer, Cem: Net-art mı? o da ne?!11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Dugumkume10 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. websitesinde İnternet ve yazılım sanatı hakkında Türkçe içerikli bilgi derlenip toparlanmaktadır.
• "TV'ye Karşı Video Sanatı, İnternet'e Karşı Ağlı Sanat" - Burak Arıkan, Ali Miharbi. Düğümküme, 201018 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.