Çingene Boksör
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Şubat 2018) |
| Çingene Boksör[1] ya da Ruki[2] | |
|---|---|
Zigeuner-Boxer | |
 Johann Wilhelm Trollmann, 1928 Fotoğraf: Hans Firzlaff | |
| Yazar | Rike Reiniger |
| İlk gösterim | 23 Ekim 2011 |
| İlk gösterildiği yer | Karlsruhe |
| Ülke | Almanya |
| Orijinal dil | Almanca |
| Konu | Ayrımcılık, ırkçılık |
| Tür | Belgesel drama, monolog |
| Zaman ve mekân | II. Dünya Savaşı, Nazi Almanyası |
Çingene Boksör[1] ya da Ruki[2] (Özgün adı: Zigeuner-Boxer), boksör Johann "Rukelie" Trollmann'ın biyografisine dayanan ve Rike Reiniger tarafından yazılan bir monolog, tiyatro oyunudur.
2015 yılında oyunun metni, boksörün kızıyla yapılan bir röportaj da dahil edilerek, Sinti ve Roman soykırımının kronolojisiyle birlikte kitap olarak basıldı.[3]
Özeti[değiştir | kaynağı değiştir]
Oyun, boksör Ruki'nin dramatik hayat hikâyesini kurgusal bir karakter olan Hans üzerinden seyirciye aktarır. Çocukluk dönemlerinde tanışan ikili, güçlü bir arkadaşlık bağıyla yıllarını geçirir. Sarışın Alman Hans ile Çingene Boksör Ruki birlikte büyür. Zaman içinde, ırkçı zihniyetin Ruki'ye yaşattıklarına yakından tanıklık etmesine karşın Hans bunlara sesini çıkarmaz. Yolları ayrı düştükten epey bir süre sonra eski dostlar toplama kampında yeniden karşılaşır. Nazi askerleri Ruki'nin kim olduğunu anladıklarında onu Hans'la dövüşmeye zorlar. Bu dövüşlerden birinde, Ruki'nin kendisine hakaret eden bir muhafızı yere devirmesinin ardından askerler Hans'a tabanca verip Ruki'yi vurmasını emreder. Hans emri yerine getirir ve kalan ömründe bu cinayetle yaşamak zorunda kalır. Oyun işte bu vicdani yükün ağırlığı altında ezilmekte olan Hans'ın, insan hafızasının unutup unutamayacağı ya da nasıl unutabileceği sorularıyla başlar.
Önemli temsiller[değiştir | kaynağı değiştir]
Almanya[değiştir | kaynağı değiştir]
2011 yılında Karlsruhe'de ilk gösterimi yapılan oyun, Heidelberger Stückemarkt kapsamında yazarına seyirci ödülü kazandırdı.[4]
Castrop-Rauxel merkezli Westfälische Landestheater tarafından sahnelenen oyun, 30. Jugendtheaterfestival "WESTWIND 2014" kapsamında Seyirci Jürisi Ödülü kazandı.[5]
Avusturya[değiştir | kaynağı değiştir]
Prömiyeri 2012 yılında Viyana'da gerçekleştirilen oyunda, başrolü Michael Alexander Pöllmann üstlendi.[6]
Türkiye[değiştir | kaynağı değiştir]
Orijinali Almanca olan metnin Türkçe çevirisi Gülen İpek Abalı tarafından kaleme alındı.
Oyun Türkiye'de ilk defa Çingene Boksör adıyla 2015 yılında, Burak Sergen'in başrolü, Emrah Elçiboğa'nın yönetmenliğinde sahnelendi.[1]
2018 yılında yeniden sahnelendiğinde ise oyun Ruki ismiyle seyirci karşısına çıktı.[2] Oyuncu Reha Özcan'ın başrolü, Üstün Akmen Tiyatro Ödülleri'nde Yılın Erkek Oyuncusu dalında adaylık elde etti.[7] Ruki, Edinburgh Fringe Festivali'nde oyuncu tarafından İngilizce sahnelenirken,[8] Uluslararası Af Örgütü'nün festival kapsamında verdiği "İfade Özgürlüğü Ödülü"nün 2018 yılı için belirlenen 40 adaylı geniş listesinde yer aldı.[9]
Çekya[değiştir | kaynağı değiştir]
Oyunun Çekçe metin çevirisi Lucie Ceralová tarafından yapıldı.
Oyun, Çekya'da ilk kez 2016'da Cigánsky boxer adıyla sahnelendi.[10]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "Burak Sergen 'Çingene Boksör'le tiyatro sahnesinde". Hürriyet. 27 Ekim 2015. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ a b c Özyiğit, Ayçe (15 Aralık 2018). "Çingene Boksör Gerçek "Ruki"yi Bulmuş". TiyatroDergisi.com.tr. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ Reiniger, Rike. Zigeuner-Boxer: Monolog. Interview. Chronologie. KLAK Verlag, 2015. ISBN 9783943767605. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2020.
- ^ Jüttner, Andreas (8 Mayıs 2011). "Die Früchte des Fördersystems" (Almanca). nachtkritik.de. 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ "Zwei Stücke gewinnen das WESTWIND-Festival" (Almanca). lifePR.de. 19 Mayıs 2015. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ "Leises, vielstimmiges Spiel einer harten Geschichte" (Almanca). kurier.at. 14 Haziran 2012. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ "Ferhan Şensoy'a 'Emek Ödülü'". Cumhuriyet. 25 Nisan 2018. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ MCMILLAN, Joyce (6 Ağustos 2018). "Theatre review: Ruki, C cubed" (İngilizce). The Scotsman. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ "Freedom of Expression Award 2018" (İngilizce). Amnesty International UK. 20 Ağustos 2018. 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ "Cikánský boxer v české premiéře" (Çekçe). divadlo.cz. 24 Şubat 2016. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.