Zygmunt Lewakowski
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Poseł na Sejm Krajowy Galicji IX kadencji | |
| Okres | od 15 września 1908 |
| Senator I kadencji II RP | |
| Okres | od 12 listopada 1922 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
   | |
Zygmunt Lewakowski (ur. 15 listopada 1865 w Snopkowie, zm. 5 marca 1941 w Krakowie) – polski przemysłowiec, polityk i senator.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem ziemianina Władysława (1840–1880) i Zofii Longchamps de Bérier[1]. Po śmierci ojca matka sprzedała majątek i przeniosła się do Lwowa, gdzie Zygmunt ukończył gimnazjum i studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim. Opiekunem prawnym Zygmunta został stryj Karol Lewakowski, który powierzył mu kierowanie kopalnią w Słobodzie Runguskiej, a później w Iwoniczu. Członek honorowy Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1896[2]. W 1904 w Borysławiu założył pierwsze galicyjskie przedsiębiorstwo do transportu ropy naftowej Petrolea.
Po wycofaniu się z przemysłu naftowego i kupieniu majątku ziemskiego nawiązał współpracę z ruchem ludowym. W 1908 został członkiem prezydium Rady Naczelnej Polskiego Stronnictwa Ludowego oraz posłem na Sejm Krajowy Galicji IX kadencji z IV kurii okręgu Stary Sambor. W Sejmie pracował w komisjach drogowej, górniczej i przemysłowej. Był jednym z założycieli Ludowego Towarzystwa Ubezpieczeń od Ognia Wisła w Krakowie. W czasie rozłamu w PSL opowiedział się po stronie PSL-Lewicy, na tym jednak jego działalność w ruchu ludowym się zakończyła.
Od 1907 wchodził w skład zarządu Krajowego Towarzystwa Naftowego we Lwowie, był wicedyrektorem Izby Pracodawców w Borysławiu, należał do współzałożycieli Resursy Krakowskiej.
Po wybuchu I wojny światowej walczył jako oficer 2 pułku ułanów austriackich. W 1918 wraz z synami Karolem, Jakubem (1898–1980), Ignacym (zamordowany w 1942 w KL Auschwitz) wziął udział w polsko-ukraińskich walkach o Lwów, za co został odznaczony Krzyżem Obrony Miasta Lwowa i Medalem Orląt.
W 1919 został prezesem Polskiego Banku Przemysłowego w Krakowie. W 1922 został wybrany senatorem z województwa stanisławowskiego z list Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej. W Senacie wchodził w skład komisji skarbowo-budżetowej. 5 października 1924 zrzekł się mandatu senatora i powoli zaczął się wycofywać z życia publicznego. Na ostateczne wycofanie się przez niego z życia publicznego miał wpływ krach bankowy w 1929 w USA, który spowodował poważne zachwianie się Polskiego Banku Przemysłowego. Zrezygnował z prezesury i zamieszkał u syna Karola (1895–1976) w Zakrzowie poświęcając się pasji kolekcjonowania starej broni, dywanów i rzeźb, zwłaszcza religijnych.
a.jpg)
Zmarł w Krakowie i pochowany został w grobowcu rodzinnym na tamtejszym cmentarzu Rakowickim (kwatera HE-płd-7)[3]. Był żonaty z Emilią Martą z domu Kobylańską[1] (1876-1935). Mieli dzieci: Karola Zygmunta[1] (1895-1976), Oktawię Marię (ur. 1896)[4], Jakuba Zygmunta (ur. 1898)[5].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1931)[6]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 119 (poz. 252).
- ↑ Sprawozdanie z Zarządu Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu. 1909 R.40, s. 10.
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-08-01].
- ↑ Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 158 (poz. 243).
- ↑ Księga chrztów 1892–1898. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 215 (poz. 53).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zygmunt Lewakowski, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-04].