Zygmunt Czubiński
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | Cmentarz na Junikowie w Poznaniu |
| Zawód, zajęcie | botanik |
| Odznaczenia | |
  | |
Zygmunt Czubiński (ur. 24 czerwca 1912 w Kielcach, zm. 1 lutego 1967 w Poznaniu) – polski botanik, działacz ochrony przyrody, profesor UAM w Poznaniu. Członek PAN, przewodniczący komisji Parków Narodowych i Rezerwatów Przyrody Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Redaktor i współredaktor czasopism naukowych ("Prace Komisji Biologicznej PTPN" i "Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią"). Nauczyciel akademicki, który wykształcił 240 magistrów i 20 doktorów.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Marcina i Natalii Czubińskich. W latach 1922-1930 uczęszczał do Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Kielcach. Po maturze zdanej w maju 1930 r. rozpoczął studia botaniczne na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Poznańskiego. W 1932 r. został asystentem wolontariuszem przy Zakładzie Botaniki Ogólnej UP. W 1935 r. uzyskał stopień magistra filozofii w zakresie botaniki na podstawie pracy "Flora briofityczna okolic Promna", za którą został nagrodzony srebrnym medalem Uniwersytetu Poznańskiego. W 1936 został asystentem w Zakładzie Botaniki Ogólnej UP. Podczas okupacji uczył na tajnych kompletach w Kielcach, od 1942 roku w Krakowie. W tym też czasie pracował w Referacie Ochrony Przyrody przy Głównym Wydziale Lasów Generalnego Gubernatorstwa w Krakowie. Po wojnie wrócił do organizowania i wykonywania pracy naukowej w Poznaniu. W 1945 obronił rozprawę doktorską pt. "Szata roślinna torowisk Pojezierza Brodnickiego", a w 1951 dysertację habilitacyjną pt. "Zagadnienia geobotaniczne Pomorza". W latach 1952-53 profesor Z. Czubiński był prodziekanem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, a następnie jego dziekanem. 20 grudnia 1954 r. mianowany profesorem nadzwyczajnym.
W 1960 r. został członkiem korespondentem PAN[1].
Zmarł w Poznaniu, gdzie został pochowany 4 lutego 1967 na Cmentarzu komunalnym na Junikowie (pole 11, rząd 8, miejsce 9).
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
(wybór)
- Torfowiska mszarne Wielkopolski i ich ochrona.
- Materiały do inwentarza rezerwatów przyrody na Odzyskanych Ziemiach Zachodnich.
- Przyroda żywa Doliny Odry i jej ochrona.
- Zagadnienia geobotaniczne Pomorza.
- O racjonalną sieć rezerwatów przyrody Pomorza.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Za życia uzyskał 4 nagrody ministerialne, odznaczony także Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Pośmiertnie uhonorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Imieniem Zygmunta Czubińskiego nazwano:
- cztery rezerwaty przyrody (m.in. w ramach Wolińskiego Parku Narodowego, rezerwat przyrody Cisów im. prof. Zygmunta Czubińskiego, rezerwat przyrody Brzęki im. Zygmunta Czubińskiego)
- salę wykładową w pawilonie ekspozycyjno-dydaktycznym w Ogrodzie Botanicznym UAM
- ulice w Gdańsku i Zielonej Górze.
Nadleśnictwo Czerniejewo uczciło pamięć głazem narzutowym z tablicą prof. Z. Czubińskiego (Obręb Czerniejewo – oddz. 236)[2]
W rezerwacie przyrody Jezioro Drążynek, będącym fragmentem parku krajobrazowym Promno, ustawiono kamień poświęcony pamięci prof. Zygmunta Czubińskiego, który zbadał florę mszaków tego terenu.
W 2000 r. podczas Walnego Zebrania Członków Oddziału Poznańskiego Polskiego Towarzystwa Botanicznego ustanowiono Medal im. Profesora Zygmunta Czubińskiego. Pomysłodawcą Medalu był prof. Janusz Bogdan Faliński. Medal jest wyróżnieniem honorowym, przyznawanym za wybitne prace naukowe mające charakter regionalnych monografii geobotanicznych, których podstawą jest oryginalna koncepcja naukowa. Po raz pierwszy wyróżnienia wręczono w 2001 roku na Ogólnopolskim Zjeździe PTB w Poznaniu[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Ogród Botaniczny w Poznaniu
- Obszar ochrony ścisłej im. prof. Zygmunta Czubińskiego
- Rezerwat przyrody Cisów im. prof. Zygmunta Czubińskiego
- Rezerwat przyrody Brzęki im. Zygmunta Czubińskiego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Czubiński, Zygmunt, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-10-19].
- ↑ Program ochrony przyrody, Plan urządzenia lasu Nadleśnictwa Czerniejewo, 12.08.2009 [dostęp 15 maja 2012]
- ↑ Karol Latowski: Laureaci czwartej edycji Medalu im. profesora Zygmunta Czubińskiego. Wiadomości Botaniczne 54 (3/4), 2010, s. 140. [dostęp 2012-05-15]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jarosław Matysiak, Czubiński Zygmunt (1912-1967), Gazeta.pl Poznań, 2007
- Teresa Krotoska, Z życiorysu Profesora Zygmunta Czubińskiego z okazji 30 rocznicy Jego śmierci. W: Lisiewska M., Żukowski W. Prof. dr hab. Zygmunt Czubiński (1912-1967), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. ISBN 83-88163-12-4