Zofia Dziurzyńska-Rosińska

Zofia Dziurzyńska-Rosińska
Ilustracja
Artystka podczas pracy, lata 30. XX wieku
Data i miejsce urodzenia

18 stycznia 1896
Husiatyn

Data i miejsce śmierci

6 października 1979
Wrocław

Narodowość

Polka

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

modernizm

Zofia Dziurzyńska-Rosińska (ur. 18 stycznia 1896 w Husiatynie[1][2], zm. 6 października 1979 we Wrocławiu) – polska malarka działająca w Poznaniu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dziurzyńska-Rosińska na portrecie Olgi Boznańskiej

Była córką Franciszka Dziurzyńskiego i Pauliny z domu Kunachowicz[1][a].

Ukończyła Prywatne Gimnazjum Żeńskie im. Zofii Strzałkowskiej we Lwowie[1]. Studiowała na Akademii Sztuk Pięknych we Lwowie, a później w Monachium, Dreźnie, we Włoszech, w Wiedniu i Paryżu[1]. W stolicy Francji pobierała nauki w Akademii Colarossiego oraz w pracowni Olgi Boznańskiej[3].

Po zakończeniu edukacji zamieszkała na stałe w Poznaniu. W 1916 roku poślubiła ekonomistę Stefana Rosińskiego[2]. W 1925 roku była członkinią-założycielką Grupy Artystów Wielkopolskich „Plastyka”, z którą związana była do 1934[1]. Malowała olejne pejzaże, martwe natury oraz portrety[1]. W latach międzywojennych eksponowała swoje prace w Salonie Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Poznaniu. Wystawiała również w Zachęcie oraz w 1933 w Galerie Art et Artistes Polonais w Paryżu (w tym samym roku miała tam wystawę Boznańska)[3].

Po II wojnie światowej, podczas zebrania konstytucyjnego Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków Okręgu Poznańskiego 29 czerwca 1945 roku została wybrana członkiem zarządu i skarbnikiem Okręgu ZZPAP[4]. Przekazała swoje prace na loterię na rzecz odbudowy Warszawy zorganizowaną w 1949 roku przez Okręg Poznański Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP)[5]. Brała udział w szeregu wystaw organizowanych przez ZPAP, m.in. w Muzeum Wielkopolskim i Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych w Poznaniu. Od 1951 roku współorganizowała w ZPAP w Poznaniu doroczną wystawę prac plastyczek poznańskich z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet[6].

W listopadzie 1953 roku wraz z innymi plastyczkami poznańskimi: Barbarą Houwalt, Jadwigą Eichlerową, Janiną Kotlińską, Janiną Szczepską, Ireną Zmarzlińską-Dzisiewską, D. Krajewską, A. Kubicz i H. Michałowską współtworzyła Kolektyw 9[7].

Na otwartej 19 października 1958 wystawie zorganizowanej przez Związek Polskich Artystów Plastyków i Centralne Biuro Wystaw Artystycznych w gmachu Odwachu przy Starym Rynku w Poznaniu, Dziurzyńska-Rosińska pokazała ponad siedemdziesiąt obrazów olejnych, w tym pejzaże, portrety oraz kwiaty[8][9]. Pozytywną recenzję wystawy opublikował Głos Wielkopolski, konkludując: „Malarstwo tej artystki przepojone jest światłem i słońcem, przestrzenią i oddechem; przecież nawet tak pozornie nieciekawy temat – jak: krany i dźwigi, okręty i barki w morskim porcie, pokazuje artystka jakoś uroczo i lekko”[8].

Zmarła w 1979 roku. Została pochowana na Cmentarzu na Junikowie w Poznaniu[10].

Wybrane wystawy[edytuj | edytuj kod]

  • I Wystawa Okręgu Poznańskiego Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków, Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu, 1945[13];
  • „Wystawa Gwiazdkowa” Plastyków Poznańskich ze Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków, Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu, 1945[14];
  • Wiosenna Wystawa Sztuk Plastycznych Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków, Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu, 1946[15];
  • Wystawa Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków Okręgu Poznańskiego, Pomorski Dom Sztuki w Bydgoszczy, 1946[16];
  • Wystawa Poznańskich Plastyków, Związek Zawodowy Polskich Artystów Plastyków, salon przy Al. Marcinkowskiego 28 w Poznaniu, 1946[17];
  • „Wystawa Gwiazdkowa” Okręgu Poznańskiego Związku Polskich Artystów Plastyków, Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu, 1946[18];
  • III Ogólnopolski Salon Malarstwa, Rzeźby i Grafiki towarzyszący Międzynarodowym Targom Poznańskim, zorganizowanym po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej, Pałac Targowy w Poznaniu, 1947[19];
  • Doroczna „Wystawa Gwiazdkowa” Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Poznańskiego, Poznań, 1947[20];
  • Wystawa Plastyków Poznańskich, Związek Polskich Artystów Plastyków we Wrocławiu, 1948[21];
  • Wystawa Plastyków Poznańskich z okazji Międzynarodowych Targów Poznańskich, Związek Polskich Artystów Plastyków w Poznaniu, 1948[22];
  • YMCA, wystawa wraz ze Stanisławem Bogusławskim i Zygfrydem Wieczorkiem, Poznań, 1948[23];
  • Doroczna wystawa artystów plastyków Okręgu Poznańskiego Związku Polskich Artystów Plastyków, Związek Polskich Artystów Plastyków w Poznaniu, 1948[24];
  • Wystawa malarstwa, grafiki i rzeźby plastyków poznańskich, Pomorski Dom Sztuki w Bydgoszczy, 1949[25];
  • Ogólnopolska Wystawa o Tematyce Morskiej, w ramach II Festiwalu Plastyki, Pawilony Międzynarodowych Targów Gdańskich, Sopot, potem także Katowice, 1949[26];
  • Objazdowa Wystawa Prac Poznańskich Plastyków zorganizowana przez Wydział Oświaty, Kultury i Sztuki Zarządu Miejskiego; Poznań – Świetlica Zakładów Cegielskiego; Antoninek, Główna, Junikowo-Kotowo, Starołęka, Lubań-Wronki, 1949[27];
  • Wystawa prac artystów z Okręgu Poznańskiego Związku Polskich Artystów Plastyków, Dom Plastyków w Krakowie, 1949[28];
  • Doroczna wystawa prac członków Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Poznańskiego, Spółdzielnia Pracy Związków Polskich Artystów Plastyków w Łodzi, 1951[29];
  • Wystawa prac kobiet plastyczek zorganizowana z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, Związek Polskich Artystów Plastyków w Poznaniu, 1951[6];
  • Świat pracy w plastyce, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych w Poznaniu, 1951[30];
  • Wielkopolska w plastyce, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych w Poznaniu, wystawa objazdowa: Wolsztyn, Czacz, Leszno, Długie Stare, Nowy Tomyśl, Buk, Międzychód, Wieluń, Piła, Chodzież, Gorzów, 1951[31];
  • Wystawa plastyki członkiń Związku Polskich Artystów Plastyków oddział w Poznaniu zorganizowana z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, 1952[32];
  • Świat pracy w plastyce, Muzeum Regionalne w Zielonej Górze, 1952[33];
  • Doroczna Wystawa Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Poznańskiego, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych w Poznaniu, 1952[34];
  • Doroczna wystawa jesienna prac członków Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Poznańskiego, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych w Poznaniu, 1952[35];
  • Wystawa okolicznościowa prac plastyków zrzeszonych w Okręgu Poznańskim Związku Polskich Artystów Plastyków przy współpracy z CBWA w Poznaniu, Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, 1952[36];
  • III Wystawa Prac Poznańskich Plastyczek z okazji Dnia Kobiet, Związek Polski Artystów Plastyków w Poznaniu, 1953[37];
  • II Wystawa Rysunków Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Poznańskiego, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych w Poznaniu, 1953[38];
  • Indywidualna wystawa malarstwa, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych w Poznaniu, 1958[8][9].

Odniesienia w kulturze[edytuj | edytuj kod]

W zbiorach Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku znajduje się portret Dziurzyńskiej-Rosińskiej autorstwa Olgi Boznańskiej z 1932 roku[2].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Od strony matki Pauliny z domu Kunachowicz była spokrewniona z Zygmuntem, Tadeuszem oraz Adamem Vetulanim, synami Elżbiety z domu Kunachowicz.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 162.
  2. a b c Beata Zgodzińska: Zbiory Działu Sztuki Współczesnej. Wystawa w ramach obchodów 50-lecia Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. [dostęp 2015-02-10]. (pol.).
  3. a b Zofia Dziurzyńska-Rosińska. altius.com. [dostęp 2015-02-10]. (pol.).
  4. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 81.
  5. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 545.
  6. a b Polskie życie artystyczne T. 5 2014 ↓, s. 58.
  7. Polskie życie artystyczne T. 7 2016 ↓, s. 312.
  8. a b c Kolor i słońce w CBWA. „Głos Wielkopolski”, 23 października 1958. 
  9. a b Wystawa malarstwa Zofii Dziurzyńskiej-Rosińskiej w 1958. Cyfrowe Repozytorium Lokalne. [dostęp 2022-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  10. Zofia Dziurzyńska-Rosińska. poznan.wikia.com. [dostęp 2015-02-10]. (pol.).
  11. Z. L. Zaleski (redaktor): Życie sztuki. Warszawa: Administracja i skład główny w Kasie im. Minakowskiego, 1939, s. 141.
  12. Z. L. Zaleski (redaktor), Życie sztuki, s. 140
  13. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 76.
  14. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 129.
  15. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 185.
  16. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 234.
  17. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 272.
  18. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 302.
  19. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 405–406.
  20. Polskie życie artystyczne T. 1 2012 ↓, s. 538.
  21. Polskie życie artystyczne T. 2 2012 ↓, s. 37.
  22. Polskie życie artystyczne T. 2 2012 ↓, s. 107.
  23. Polskie życie artystyczne T. 2 2012 ↓, s. 110.
  24. Polskie życie artystyczne T. 2 2012 ↓, s. 235.
  25. Polskie życie artystyczne T. 3 2012 ↓, s. 141.
  26. Polskie życie artystyczne T. 3 2012 ↓, s. 189.
  27. Polskie życie artystyczne T. 3 2012 ↓, s. 202.
  28. Polskie życie artystyczne T. 3 2012 ↓, s. 257.
  29. Polskie życie artystyczne T. 5 2014 ↓, s. 33.
  30. Polskie życie artystyczne T. 5 2014 ↓, s. 89.
  31. Polskie życie artystyczne T. 5 2014 ↓, s. 140.
  32. Polskie życie artystyczne T. 6 2015 ↓, s. 47.
  33. Polskie życie artystyczne T. 6 2015 ↓, s. 51.
  34. Polskie życie artystyczne T. 6 2015 ↓, s. 76.
  35. Polskie życie artystyczne T. 6 2015 ↓, s. 158.
  36. Polskie życie artystyczne T. 6 2015 ↓, s. 186.
  37. Polskie życie artystyczne T. 7 2016 ↓, s. 69.
  38. Polskie życie artystyczne T. 7 2016 ↓, s. 137.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Polskie życie artystyczne w latach 1945–1960. T. 1. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2012.
  • Polskie życie artystyczne w latach 1945–1960. T. 2. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2012.
  • Polskie życie artystyczne w latach 1945–1960. T. 3. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2012.
  • Polskie życie artystyczne w latach 1945–1960. T. 5. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2014.
  • Polskie życie artystyczne w latach 1945–1960. T. 6. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2015.
  • Polskie życie artystyczne w latach 1945–1960. T. 7. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2016.