Zdzisław Żmigryder-Konopka
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 23 listopada 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 4 listopada 1939 |
| Zawód, zajęcie | wykładowca akademicki |
| Tytuł naukowy | profesor nauk humanistycznych |
| Alma Mater | |
| Odznaczenia | |
      | |
Zdzisław Żmigryder-Konopka (ur. 23 listopada 1897 w Warszawie[1], zm. 4 listopada 1939 we Lwowie) – historyk starożytności rzymskiej i greckiej, członek POW, senator V kadencji w II RP, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończył gimnazjum w Warszawie. Od 1915 był członkiem Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej, następnie POW. W latach 1915–1918 walczył w Legionach. Od listopada 1918 w Wojsku Polskim, był członkiem Warszawskiej Legii Akademickiej, wziął udział w obronie Lwowa. Później jako podchorąży w szeregach 8 pułku piechoty Legionów walczył pod Rawą Ruską, gdzie został ranny. Pomimo obrażeń wyniósł z pola walki rannego dowódcę kompanii. Za swój czyn został odznaczony Orderem Virtuti Militari[2]. 17 października 1919 roku został mianowany z dniem 1 października 1919 roku podporucznikiem piechoty[3].
17 lipca 1921 roku otrzymał zezwolenie Naczelnego Wodza na przybranie do nazwiska rodowego „Żmigryder” nazwiska „Konopka”, używanego w czasie pełnienia służby w POW[4]. Kapitan rezerwy[5].
Po ukończeniu w 1925 studiów historycznych i filologii klasycznej na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego poświęcił się pracy naukowej, kontynuując kształcenie w Berlinie i Rzymie (1928–1931). Był uczniem Gustawa Przychockiego. Doktorat w 1925, habilitacja w 1933 na UW. Zajmował się ewolucją ustroju rzymskiego, historią wojskowości starożytnej w powiązaniu z dziejami społecznymi. Jako docent historii starożytnej na Uniwersytecie Warszawskim uczył również łaciny i greki w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie[6][7].
Profesor Uniwersytetu Warszawskiego, Wolnej Wszechnicy Polskiej i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Członek Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski (ZŻUWoNP) i jego wiceprezes. W 1938 mianowany przez prezydenta Mościckiego senatorem RP[8]. Jesienią 1939 zaczął wykładać na Uniwersytecie Lwowskim; zmarł podczas prowadzonych zajęć[1] na atak serca[9].
Od 24 grudnia 1920 był mężem Leokadii z Zająców[5]. Jego syn Jerzy (1923–1944) ps. Poręba zginął w powstaniu warszawskim[10].
Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]
- Alle fonti della procedura penale romana, Firenze 1937
- Bibliografia historii starożytnej, cz.3: Za lata 1936–1937, zest. przez komitet warszawski pod red. Zdzisława Zmigrydera-Konopki, Lwów: z zasiłku Min. WRiOP 1938
- Człowiek z głową osła na bucchero w Palermo, Wrocław: Polskie Towarzystwo Archeologiczne 1948
- Dyktatura i cezaryzm, Lwów: Polskie Towarzystwo Historyczne 1935
- Le guerrier de Capestrano: une nouvelle documentation de l'impérialisme etrusque, Leopoli 1938
- Humanizm jako czynnik wychowania moralnego, Warszawa 1934
- III-ci Walny Zjazd Delegatów Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski w Krakowie dnia 5. XII 1937 r., referat ideowy Związku wygłoszony przez Zdzisława Zmigryder-Konopkę, 1937
- Kampański urząd t. zw. Meddices, Pragae 1931
- Studja nad dziejami ustroju rzymskiego = Sur la génèse des quelques institutions politiques romaines, Warszawa: Societas Scientiarum Varsaviensis 1932
- Studja nad historią ustroju rzymskiego, Cz. 1, Warszawa: Tow. Naukowe Warszawskie 1936
- Ustrój starożytnego Rzymu, Warszawa 1938
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari[5] nr 5810
- Krzyż Niepodległości (17 września 1932)[11]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[5], w tym za zasługi w okresie działalności w POW (1922)[12]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[5]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[5]
- Krzyż Polskiej Organizacji Wojskowej[2]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b „Zmigryder (Żmigryder)-Konopka Zdzisław”, [w:] Polski słownik judaistyczny. Dzieje, kultura, religia, ludzie, tom 2, Prószyński i S-ka, Warszawa 2003, ISBN 83-7255-175-8, s. 832
- ↑ a b Zob. Głos Gminy Żydowskiej
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 95 z 26 listopada 1919 roku, poz. 3678.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 30 z 30 lipca 1921 roku, poz. 1252.
- ↑ a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 848. [dostęp 2021-12-08].
- ↑ Jan Świątecki, Krótka historia Państwowego Gimnazjum Męskiego im. Tadeusza Reytana w Warszawie, [w:] „Poszukiwania. Biuletyn Informacyjny”, Nr 9, wyd. Ośrodek Wspierania Rozwoju Zawodowego Nauczycieli, Kuratorium Oświaty, Warszawa, 1993
- ↑ Wojciech Rylski: Wykaz profesorów i pracowników Szkoły im. Tadeusza Reytana w Warszawie. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2020-08-15].
- ↑ Lista mianowanych senatorów ogłoszona. „Sztandar Polski i Gazeta Rybnicka”. Rok XIX Nr 137, s. 1, 24 listopada 1938. Rybnik: Wyd. M. Kwiatkowski w Rybniku. [dostęp 2021-12-08].
- ↑ Jerzy Rylski: Szkic wspomnień z mojego pobytu w gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-08-15].
- ↑ Powstańcze Biogramy - Jerzy Żmigryder-Konopka [online], www.1944.pl [dostęp 2021-12-08] (pol.).
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych 1922.07.08 R.3 Nr 19 s. 492
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kto był kim w II Rzeczypospolitej, red. Jacek Majchrowski, Warszawa 1994.
- Mniejszość żydowska w parlamencie II Rzeczypospolitej: (1922–1939), Janusz Fałowski, Kraków 2006.
- Szymon Rudnicki: Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2004, s. 411–419. ISBN 83-70596-39-8.
- Iza Bieżuńska-Małowist, Zdzisław Zmigryder-Konopka, „Przegląd Historyczny”, 36 (1946), s. 17–18.
- Iza Bieżuńska-Małowist, Zdzisław Zmigryder-Konopka, „Kwartalnik Historyczny”, 53 (1946), s. 655–659.
- Iza Bieżuńska-Małowist, Zdzisław Zmigryder-Konopka 1897–1939, [w:] Historycy warszawscy ostatnich dwóch stuleci, Warszawa 1986, s. 359–374.
- Iza Bieżuńska-Małowist, Dzieje ustroju rzymskiego w ujęciu Zdzisława Zmigrydera-Konopki, „Przegląd Historyczny”, 40 (1949), s. 72–95.
- Iza Bieżuńska-Małowist, Zdzisław Zmigryder-Konopka 1897–1939, [w:] W kręgu wielkich humanistów. Kultura antyczna w Uniwersytecie Warszawskim po I wojnie światowej, pod red. I. Bieżuńskiej-Małowist, Warszawa 1991, s. 143–154.
- Uczniowie. Zdzisław Zmigryder-Konopka, „Kwartalnik Historyczny”, 53 (1939–1945), s. 655–659.
- Andrzej Biernat, Zmigryder-Konopka Zdzisław, [w:] Słownik historyków polskich, pod red. M. Prosińskiej-Jackl, Warszawa 1994, s. 583.
- Mateusz Mieses Żydzi w akcji wyzwolenia Polski, [w:] Głos Gminy Żydowskiej, 10–11/1938 s. 235–238 (wersja elektroniczna w Bibliotece Cyfrowej Uniwersytetu Warszawskiego).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dzieła Zdzisława Żmigrydera-Konopki w bibliotece Polona