Zamek Vajdahunyad

Węgierskie Muzeum Rolnictwa (Magyar Mezőgazdasági Múzeum)
Państwo	Węgry
Miejscowość	Budapeszt
Adres	Budapest, XIV. Városliget, Vajdahunyadvár (korespondencyjny: 1367 Budapest 5. Pf. 129.)
	Strona internetowa

Zamek Vajdahunyad
	nr rej. od 1991 roku
	; Zamek Vajdahunyad z lotu ptaka
Państwo	Węgry
Miejscowość	Budapeszt
Styl architektoniczny	(neo)gotycko-renesansowo-barokowy
Architekt	Ignác Alpár
Rozpoczęcie budowy	1904
Ukończenie budowy	1908
	Położenie na mapie Budapesztu Zamek Vajdahunyad
	Położenie na mapie Węgier Zamek Vajdahunyad
	47°30′55,04″N 19°04′55,06″E/47,515290 19,081960
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Zamek Vajdahunyad (węg. Vajdahunyad vára) – zamek znajdujący się w Budapeszcie, w Parku Miejskim (Városliget).

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Zamek znajduje się w XIV. dzielnicy Budapesztu, na terenach Parku Miejskiego, na tzw. Wyspie Széchenyiego.

W części renesansowo-barokowej zamku mieści się Węgierskie Muzeum Rolnictwa.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1896 z okazji 1000-lecia Węgier w stolicy odbyła się wielka Wystawa Milenijna, usytuowana w Parku Miejskim. Wzniesiono wówczas zespół budynków z nietrwałych materiałów (głównie drewna), które były kopiami obiektów z terenu Wielkich Węgier i miały reprezentować różne style w narodowej architekturze węgierskiej. Wystawa tak spodobała się publiczności, że prezentowane budynki w latach 1904–1908 zostały ponownie wybudowane z trwałych materiałów. Projektantem całości (pod nazwą Zespół Budynków Historycznych, węg. Történelmi Épületcsoport) był architekt Ignác Alpár.

Budowla jest konglomeratem kopii budynków historycznych (stylistycznie jest mieszaniną gotyku, renesansu i baroku.). Swą nazwę wzięła od najbardziej charakterystycznej kopii zamku z Vajdahunyad w Siedmiogrodzie, obecnie na terenie Rumunii.

Zespoły architektoniczne[edytuj | edytuj kod]

Zespół budynków w stylu romańskim[edytuj | edytuj kod]

Tzw. Kaplica z Ják – podstawą architektoniczną jest kościół z Lébény k. Győr, zaś portal jest kopią wejścia do kościoła w Ják.
Krużganek – z kopiami filarów i kolumn z czasów dynastii Arpadów
Audytorium
Katownia – 37-metrowa wieża tortur nawiązująca architektonicznie do zamków z Górnych Węgier (węg. Felvidék), obecnie Słowacja)
Płaska wieża (węg. Tompa-torony) – wieża od strony stawu
Kamienny most z lwami
Brama mostowa (lub strzelnicza) – szerokości 10,5 m – jej elementy wzorowane są na zamku biskupim z Diakováru w Slawonii (obecnie na terenie Chorwacji)
Baszta z Segesváru – po drugiej stronie bramy; część pałacowa w stylu mieszanym wzorowanym na architekturze z okresu Andegawenów

Zespół budynków w stylu gotyckim[edytuj | edytuj kod]

Wieża Nje Boisia – kopia wieży z zamku w Vajdahunyadzie o tej samej nazwie, która nadała budapeszteńskiemu zamkowi charakterystyczny wygląd (i prawdopodobnie była przyczyną nadania takiej, a nie innej nazwy)
Loggie z Hunyadu – inspirowane dziedzińcem zamkowym w Vajdahunyadzie
Sala rycerska
Kaplica rodu Zápolya – pomniejszona kopia kaplicy z Csütörtökhely, obecnie na terenie Słowacji
Fasada katedry
Dziedziniec z Hunyadu
Kopia Wieży Apostołów z cytadeli w Segesvárze

Zespół budynków w stylu renesansowo-barokowym[edytuj | edytuj kod]

Pałac w stylu baroku austriackiego z wejściem wzorowanym na Bramie Karola z Gyulafehérváru (obecnie w Rumunii)
Baszta Katarzyny – powiększona kopia Bramy Katarzyny z Brassó (obecnie w Rumunii) z balkonem wzorowanym na ratuszu z Bártfa (obecnie na terenie Słowacji) po wschodniej stronie baszty
Fasada od strony stawu w stylu renesansu niemieckiego z ozdobnym sgraffito
50-metrowa Wieża niemiecka z cebulowatym hełmem
Wieża francuska – niska wieża od strony stawu inspirowana wczesnym renesansem francuskim