Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie

Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie
Symbol zabytku nr rej. A-646 z 5.07.1958[1]
Ilustracja
Zamek nad rzeką Wieprzą
Państwo

 Polska

Miejscowość

Darłowo

Adres

ul. Zamkowa 4, 76-150 Darłowo

Styl architektoniczny

gotycki

Rozpoczęcie budowy

1352

Ważniejsze przebudowy

1449–1459

Właściciel

Zamek Książąt Pomorskich – Muzeum w Darłowie

Położenie na mapie Darłowa
Mapa konturowa Darłowa, blisko centrum na dole znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry po prawej znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie”
Położenie na mapie powiatu sławieńskiego
Mapa konturowa powiatu sławieńskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie”
Ziemia54°25′11″N 16°24′43″E/54,419722 16,411944
Multimedia w Wikimedia Commons
Widok na dziedziniec

Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie – jedyny w Polsce nadmorski gotycki zamek wybudowany na planie zbliżonym do kwadratu z wieżą wysokości 24 metrów. Budowę zamku rozpoczęto w 1352 za panowania Bogusława V, na ten okres datuje się też początek współpracy miasta z Hanzą. W XVIII i XIX w. w zamku znajdowały się magazyny, szpital, sąd i więzienie, od 1930 muzeum. Siedziba Zamku Książąt Pomorskich – Muzeum w Darłowie[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W latach 1449–1459 zamek został przebudowany przez Eryka Pomorskiego z wzmocnieniem funkcji obronnych na wzór wcześniejszej siedziby księcia, zamku Kronborg. W 1622 książę Bogusław XIV pozostawił zamek Danii. Po jego śmierci zamek obejmowali ordynaci z dynastii Oldenburgów. W 1773 król Danii Chrystian VII Oldenburg przekazał zamek królowi Prus Fryderykowi II Wielkiemu Hohenzollernowi. Król pruski Fryderyk Wilhelm III kazał zburzyć mur otaczający zamek i wybudować w nim wojskowe koszary. W latach 1807–1808 na zamku znajdował się szpital dla żołnierzy wojsk napoleońskich. W 1840, po koronacji króla Prus Fryderyka Wilhelm IV, w zamku odbywały się uczty na cześć nowego króla. W czasie powstania styczniowego królowie Danii – najpierw Fryderyk VII, potem Chrystian IX Glücksburg – walczyli o odzyskanie zamku książęcego w Darłowie. Dopiero po długich staraniach Chrystian IX odzyskał zamek, ale nie całe miasto. Ta dynastia rządziła zamkiem do 1912 i do momentu, kiedy Fryderyk VIII Glücksburg zmarł. Potem ambitny Chrystian X Glücksburg postanowił z zamku zrobić muzeum i zrealizował plan w 1930. W trakcie II wojny światowej zamek nie został zniszczony mimo zniszczeń, jakim uległo miasto. W 1945 na terenie zamku urządzono Muzeum Regionalne. W latach 1971–1988 dokonano remontu kapitalnego zamku z pomocą archeologów i konserwatorów zabytków. W dniu 22 października 1988 muzeum zostało ponownie otwarte dla zwiedzających[2][3].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Zamek założono na sztucznej wyspie powstałej między Wieprzą a Kanałem Młyńskim. Wzniesiony został z cegły na planie prostokąta o wymiarach 31 × 35 m. Posiadał dwie bramy: jedną w wysokiej wieży z przedbramiem wysuniętej przed kurtynę południowo-wschodnią, drugą w murze północno-zachodnim z podwójnym przelotem dla pieszych i pojazdów, która prowadziła do miasta. Zabudowę dziedzińca tworzyły: piętrowy, podpiwniczony budynek o wymiarach 12,5 × 15 m; piętrowy, podpiwniczony budynek na planie kwadratu o boku 8 m; Sala Rycerska – parterowy, również podpiwniczony budynek z końca XIV w. o czterech przęsłach, gwiaździstym sklepieniu i czterech wielkich oknach wychodzących na dziedziniec; oraz niewielki (4 × 8 m) dwupiętrowy obiekt przyległy do bramy prowadzącej do miasta. Całość otaczał mur obwodowy o wysokości około 15 m. Od południa do zamku przylegało przedzamcze. Z czasem powstał mur zewnętrzny otaczający zasadniczy obwód zamku oraz fosa od północy. Pod koniec XV w. do kurtyny zachodniej dostawiono nowy budynek o wymiarach 35 × 8 m. Za panowania Barnima XI nadbudowano Salę Rycerską i bramę południową o dwie kondygnacje, wzniesiono również nowy budynek bramy północnej, wysunięty poza linię murów. W czasach Bogusława XIV w skrzydle wschodnim powstała niezwykle bogato zdobiona kaplica zamkowa, na której wyposażeniu był m.in. srebrny ołtarz darłowski.

Muzeum[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Zamek Książąt Pomorskich – Muzeum w Darłowie.

Na zamku można zwiedzić wysoką wieżę z atrakcyjnie oświetlonym, bardzo wąskim wejściem. W połowie wieży, w bocznej komnacie znajduje się wystawa ptaków. Na zamku znajduje się również wystawa morska z wieloma wystawami tematycznymi, między innymi: kłusownictwo, wojenne okręty morskie, cykl życia łososia. Dodatkowo można zobaczyć zabytkowe meble barokowe, narzędzia tortur, kolekcję sztuki wschodniej (japońskie wazy i naczynia, okładka Koranu), historyczne foldery reklamowe miasta Darłowo oraz fotografie sprzed lat, a także dziewięciopolowy herb księstwa pomorskiego[2][3].

Zamek Książąt Pomorskich - Muzeum w Darłowie
dawna sala rycerska
sala zielona
dawna sala przyjęć
dawna sypialnia

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30 września 2013 r.
  2. ↑ a b c Izabela i Tomasz Kaczyńscy - Zamki w Polsce północnej i środkowej - przewodnik. Sport i Turystyka, Warszawa, 1999, s. 263-266, język polski, ISBN 83-7200-448-X
  3. ↑ a b Zamek Książąt Pomorskich [online], www.darlowko.pl [dostęp 2023-07-27] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zamki książąt pomorskich

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamek_Książąt_Pomorskich_w_Darłowie&oldid=71859570”