Zaćmienie Słońca z 20 marca 2015

Całkowite zaćmienie Słońca z 20 marca 2015 było widoczne nad północną częścią Oceanu Atlantyckiego, na Morzu Norweskim i Morzu Arktycznym. Pas całkowitego zaćmienia przeszedł niemal wyłącznie przez obszary morskie – jedynymi obszarami lądowymi, na jakie natrafił, były Wyspy Owcze i Svalbard. Swoje maksimum zaćmienie osiągnęło na wschód od Islandii, gdzie faza centralna trwała 2 minuty 47 sekund.

Zaćmienie było widoczne jako częściowe w całej Europie, a także na większości obszaru Afryki Zachodniej, Afryki Północnej oraz na części obszaru Bliskiego Wschodu, Azji Środkowej i azjatyckiej części Rosji. Na końcu swojej drogi cień Księżyca dotarł do bieguna północnego.

W Polsce zaćmienie było widoczne jako częściowe. Zasłonięciu uległo od 63% tarczy słonecznej w regionach południowo-wschodnich do 75% na północnym zachodzie kraju. Na przeważającym obszarze Polski niebo było bezchmurne i panowały bardzo dobre warunki do obserwacji.


Zaćmienie Słońca widoczne na Svalbardzie i Wyspach Owczych[edytuj | edytuj kod]

miejsce t1
rozpoczęcie zaćmienia częściowego
T1
rozpoczęcie zaćmienia całkowitego
Tmax UTC
maksimum zaćmienia całkowitego
T2
koniec zaćmienia całkowitego
t2
koniec zaćmienia częściowego
Η☉
wysokość Słońca w maksimum zaćmienia całkowitego
T3 = T2 – T1
długość zaćmienia całkowitego
Фmax
maksymalna faza
Thorshavn, Wyspy Owcze
62°00′N 6°47′W/62,000000 -6,783333
08:39 09:40:54 09:41:54 09:42:54 10:48 19,8° 2 m 00 s 1,007
Tjørnuvík, Wyspy Owcze
62°17′N 7°09′W/62,283333 -7,150000
08:39 09:40:54 09:42:04 09:43:14 10:48 19,5° 2 m 21 s 1,010
Barentsburg, Svalbard
78°04′N 14°13′E/78,066667 14,216667
09:11 10:10:06 10:11:21 10:12:35 11:12 11,4° 2 m 29 s 1,020
Longyearbyen, Svalbard
78°13′N 15°33′E/78,216667 15,550000
09:12 10:10:41 10:11:55 10:13:09 11:12 11,2° 2 m 28 s 1,017
Pyramiden, Svalbard
78°41′N 16°24′E/78,683333 16,400000
09:13 10:11:12 10:12:26 10:13:39 11:13 10,9° 2 m 27 s 1,018

Zaćmienie Słońca widoczne w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Zaćmienie obserwowane w Kłodzku o godz. 10:54

W Polsce przesłonięciu uległo – w zależności od regionu kraju – od ok. 63% do ok. 75% tarczy słonecznej. Było ono widoczne od ok. godz. 9:40 (CET) do ok. 12:06 (CET)[1].

miasto czas trwania faza (przysłonięcie)
początek maksimum koniec
Białystok 9:51 11:00 12:10 0,720 (65,8%)
Bydgoszcz 9:45 10:54 12:04 0,761 (70,9%)
Gdańsk 9:47 10:56 12:06 0,775 (72,6%)
Gorzów Wielkopolski 9:41 10:50 12:01 0,777 (72,9%)
Katowice 9:43 10:52 12:03 0,707 (64,2%)
Kielce 9:45 10:55 12:05 0,704 (63,7%)
Koszalin 9:44 10:53 12:03 0,791 (74,7%)
Kraków 9:44 10:53 12:04 0,696 (62,8%)
Lublin 9:48 10:58 12:09 0,693 (62,5%)
Łódź 9:45 10:54 12:05 0,728 (66,8%)
Olsztyn 9:48 10:57 12:08 0,752 (69,8%)
Opole 9:42 10:51 12:02 0,723 (66,2%)
Poznań 9:43 10:52 12:03 0,759 (70,6%)
Rzeszów 9:46 10:56 12:06 0,678 (60,6%)
Szczecin 9:41 10:50 12:01 0,793 (74,8%)
Świnoujście 9,42 10:50 12:01 0,802 (76,0%)
Toruń 9:45 10:54 12:05 0,755 (70,1%)
Warszawa 9:47 10:57 12:07 0,723 (66,1%)
Wrocław 9:41 10:50 12:01 0,738 (68,0%)
Zielona Góra 9:40 10:49 12:00 0,763 (71,1%)

Pomiary w Warszawie[edytuj | edytuj kod]

Zaćmienie Słońca od strony pomiarów

Wykresy prezentują zaćmienie Słońca od strony pomiarów dokonanych przez przyrządy Internetowej Stacji Meteo Warszawa[2]. Górny wykres ilustruje moc promieniowania słonecznego na tle hipotetycznej krzywej dla bezchmurnego dnia. Maksimum zaćmienia przypadło na 10:57 i zanotowano wartość 130 W/m². Poprzedniego dnia, przy bezchmurnym niebie, o tej samej godzinie zmierzono 432 W/m², co daje 70% ubytek mocy promieniowania w momencie największego przysłonięcia.

Ubytek mocy docierającej do Ziemi miał również odzwierciedlenie w spadku temperatury otoczenia. Dolny wykres przedstawia temperaturę – czerwona linia, która w okolicach godz. 11:00 posiada dołek o głębokości ok. 3 stopni. W tym samym czasie niebieska lina wskazuje wzrost wilgotności względnej powietrza o ok. 7% co jest konsekwencją spadku temperatury.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Marek Substyk. Zaćmienie Słońca. „Urania Postępy Astronomii”, s. 118-119, styczeń-luty 2015. ISSN 1689-6009. [dostęp 2015-03-09]. 
  2. Zaćmienie Słońca Warszawa 20.03.2015. Internetowa Stacja Meteo Warszawa / Lab-El Elektronika Laboratoryjna Sp.J. [dostęp 2015-03-24].