ZNTK Nowy Sącz 101D

ZNTK Nowy Sącz 101D^[a]
	; SU42
Inne oznaczenia	SU42
Producent	Fablok i ZNTK Nowy Sącz
Lata budowy	1975-1977 (modernizacja SM42); 1999-2000 (modernizacja SP42)
Układ osi	Bo’Bo’
	Wymiary
Masa służbowa	71,3 tony
Długość	14240 mm
Szerokość	3173 mm
Wysokość	4400 mm
Rozstaw osi skrajnych	10100 mm
Średnica kół	1100 mm
	Napęd
Trakcja	spalinowa
Typ silników	a8C22
Pojemność zbiorników paliwa	2815 l
	Parametry eksploatacyjne
Moc znamionowa	590 kW
Rodzaj przekładni	elektryczna
Prędkość konstrukcyjna	90 km/h
Nacisk osi na szyny	228 kN
System hamulca	Oerlikon
	Parametry użytkowe
Sterowanie wielokrotne	jest
System ogrzewania	elektryczne 0,5 kV (I wersja), elektryczne 3 kV (II wersja)
	Multimedia w Wikimedia Commons

ZNTK Nowy Sącz 101D – normalnotorowa lokomotywa spalinowa produkcji polskiej produkowana przez Zakłady Fablok w Chrzanowie w latach 1975–1977 jako modyfikacja lokomotywy serii SM42, jak również zmodernizowana przez ZNTK Nowy Sącz w latach 1999–2000 jako modyfikacja lokomotywy serii SP42.

SU42 produkowane w latach 1975–1977[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1977 w chrzanowskich Zakładach Fablok przeprowadzono przebudowę lokomotyw spalinowych SM42, przystosowując je do ogrzewania wagonów pasażerskich. Pierwotne lokomotywy serii SU42 posiadały system ogrzewania elektrycznego o napięciu 500 V zasilany z prądnicy głównej. Konstrukcyjnie spalinowozy SU42 nie różniły się od lokomotyw serii SM42. W sumie przebudowano i dostarczono dla PKP 40 egzemplarzy SU42.
W roku 2000 pozostające w służbie 30 egzemplarzy przebudowano ponownie do wersji SM42:

SU42-013 na SM42-013
SU42-019 na SM42-019
SU42-020 na SM42-020
SU42-027 na SM42-027
SU42-031 skreślona z inwentarza w 1999 r.
SU42-032 na SM42-032
SU42-034 na SM42-034
SU42-038 na SM42-038
SU42-040 na SM42-040
SU42-041 na SM42-041
SU42-043 na SM42-043
SU42-044 na SM42-044
SU42-046 skreślona z inwentarza w 1998 r.
SU42-049 na SM42-049
SU42-051 na SM42-051
SU42-061 skreślona z inwentarza w 1999 r.
SU42-070 na SM42-070
SU42-075 skreślona z inwentarza w 1999 r.
SU42-086 skreślona z inwentarza w 1998 r.
SU42-089 skreślona z inwentarza w 1998 r.
SU42-094 na SM42-094
SU42-095 skreślona z inwentarza w 1998 r.
SU42-100 na SM42-100
SU42-102 na SM42-102
SU42-104 na SM42-104
SU42-108 na SM42-108
SU42-109 na SM42-109
SU42-115 na SM42-115
SU42-121 na SM42-121
SU42-128 skreślona z inwentarza w 1999 r.
SU42-136 na SM42-136
SU42-137 skreślona z inwentarza w 1999 r.
SU42-139 na SM42-139
SU42-140 skreślona z inwentarza w 1998 r.
SU42-220 na SM42-220
SU42-255 na SM42-255
SU42-265 na SM42-265
SU42-379 na SM42-379
SU42-434 na SM42-434
SU42-460 na SM42-460

SU42 modernizowane w latach 1999–2000[edytuj | edytuj kod]

Zmniejszająca się liczba wagonów pasażerskich ogrzewanych systemem parowym oraz zwiększona awaryjność kotłów ogrzewczych zadecydowały o konieczności przebudowy eksploatowanych dotychczas spalinowozów SP42 i przystosowaniu ich do ogrzewania elektrycznego.

Modernizację przeprowadzono w ZNTK w Nowym Sączu w latach 1999–2000. Przebudowa polegała na zastąpieniu kotła WB-5 (służącego do ogrzewania parowego wagonów) agregatem prądotwórczym. Zastosowano silnik wysokoprężny Caterpillar typu CAT3208 o mocy 180 kW napędzający trójfazową prądnicę synchroniczną z układem prostownikowym dostarczającą prąd o napięciu 3 kV do ogrzewania wagonów. Podczas modernizacji lokomotywy otrzymały oznaczenie serii SU42, numerację od 501 do 540 oraz nową kolorystykę (żółto-niebieską). Przebudową zostało objętych 40 egzemplarzy lokomotyw serii SP42^[1]:

Oznaczenie	Przebudowa	Rok produkcji	Rok przebudowy	Właściciel	Status
SU42-501	ex. SP42-085	1974	1999	Polregio	Czynny
SU42-502	ex. SP42-049	1973	1999	Polregio	Czynny
SU42-503	ex. SP42-098	1974	2000	Newag	Sprzedana firmie Newag w lipcu 2012 roku Oczekująca naprawy głównej
SU42-504	ex. SP42-055	1973	2000	Polregio	Oczekuje naprawy
SU42-505	ex. SP42-203	1977	2000	Polregio	Wystawiona na sprzedaż
SU42-506	ex. SP42-225	1978	2000	Polregio	Odstawiona po pożarze prądnicy na stacji Chojnice 25 lutego 2020 roku
SU42-507	ex. SP42-147	1975	2000	PUK Kolprem	Sprzedana firmie Newag w lipcu 2012 roku i przebudowana 4 października 2018 roku na 6Dg-175
SU42-508	ex. SP42-215	1977	1999	Polregio	Odstawiona
SU42-509	ex. SP42-139	1975	2000	Polregio	Czynny
SU42-510	ex. SP42-206	1977	2000	Morvi sp. z.o.o.	Czynny
SU42-511	ex. SP42-190	1977	2000	Newag	Sprzedana firmie Newag w lipcu 2012 roku Oczekująca naprawy głównej
SU42-512	ex. SP42-144	1975	2000	Polregio	Czynny
SU42-513	ex. SP42-265	1975	2000	Polregio	Czynny
SU42-514	ex. SP42-054	1973	2000	Metrans Polonia	Czynny
SU42-515	ex. SP42-212	1977	2000	Newag	Sprzedana i zmodernizowana w 15 listopada 2013 roku na 6Dg-140
SU42-516	ex. SP42-236	1978	2000	Lotos Kolej	Sprzedana i zmodernizowana przez NEWAG Nowy Sącz, nowe oznaczenie SM42-700/35
SU42-517	ex. SP42-119	1975	2000	Newag	Sprzedana firmie Newag w lipcu 2012 roku Oczekująca naprawy głównej
SU42-518	ex. SP42-195	1977	2000	Polregio	Czynny
SU42-519	ex. SP42-025	1972	2000	Lotos Kolej	Sprzedana i zmodernizowana przez NEWAG Nowy Sącz w 2013 roku. W latach 2013–2020 posiadała oznaczenie SM42-700/34, a 17 kwietnia 2020 przebudowana na 6Dg-183
SU42-520	ex. SP42-021	1972	2000	PPM-T Gdańsk	Sprzedana i zmodernizowana przez NEWAG Nowy Sącz w 2014 roku, nowe oznaczenie SM42-700/39
SU42-521	ex. SP42-262	1972	2000	Polregio	Czynny
SU42-522	ex. SP42-180	1976	2000	Polregio	Odstawiona
SU42-523	ex. SP42-034	1973	2000	+++	skreślona z inwentarza w wyniku czołowego zderzenia z SU42-524 w Korzybiu 13 lipca 2010 roku
SU42-524	ex. SP42-123	1975	2000	+++	skreślona z inwentarza w wyniku czołowego zderzenia z SU42-523 w Korzybiu 13 lipca 2010 roku
SU42-525	ex. SP42-239	1978	2000	+++	Zezłomowana 20 czerwca 2017 roku w Chojnicach
SU42-526	ex. SP42-226	1978	2000	Polregio	Odstawiona
SU42-527	ex. SP42-150	1976	2000	PUK Kolprem	Sprzedana i zmodernizowana 29 października 2018 roku na 6Dg-177
SU42-528	ex. SP42-143	1975	2000	Przedsiębiorstwo Robót Torowych Torrems Sp. z o.o	Sprzedana i zmodernizowana przez NEWAG Nowy Sącz w 2014 roku. Pojazd otrzymuje nowe oznaczenie SM42-700/38, które następnie zostaje zmienione w 2016 roku na SM42-9335
SU42-529	ex. SP42-036	1973	2000	Lotos Kolej	Sprzedana i zmodernizowana 30 czerwca 2020 roku na 6Dg-177
SU42-530	ex. SP42-223	1977	2000	Polregio	Oczekuje Naprawy
SU42-531	ex. SP42-183	1976	2000	Newag	Sprzedana firmie Newag w lipcu 2012 roku Oczekująca naprawy głównej
SU42-532	ex. SP42-253	1978	2000	Polregio	Odstawiona
SU42-533	ex. SP42-146	1975	2000	Polregio	Oczekuje Naprawy
SU42-534	ex. SP42-194	1977	2000	Polregio	Czynny
SU42-535	ex. SP42-237	1978	2000	Polregio	Czynny
SU42-536	ex. SP42-197	1977	2000	Morvi sp. z.o.o.	Czynny
SU42-537	ex. SP42-221	1977	2000	Newag	Sprzedana firmie Newag w lipcu 2012 roku Oczekująca naprawy głównej
SU42-538	ex. SP42-186	1976	2000	PUK Kolprem	Sprzedana i zmodernizowana na 6Dg-176
SU42-539	ex. SP42-040	1973	2000	PUK Kolprem	Sprzedana i zmodernizowana na 6Dg-145
SU42-540	ex. SP42-267	1978	2000	PUK Kolprem	Sprzedana firmie Newag w lipcu 2012 roku i przebudowana w marcu 2019 roku na 6Dg-179

We wrześniu 2008 r. wszystkie lokomotywy serii SU42 stały się własnością spółki Przewozy Regionalne i stopniowo otrzymywały srebrno-czerwone malowanie wraz z napisem Przewozy Regionalne na czole lokomotywy, ale obecnie nadawane jest malowanie szaro – czerwono – pomarańczowe (Polregio). Lokomotywy serii SU42 będące własnością Polregio stacjonują w:

PR Białystok: 502, 526
PR Gdynia: 505, 508, 513, 518, 521, 530, 533, 534
PR Poznań: 522, 535
PR Olsztyn: 512,
PR Warszawa: 532
PR Zielona Góra: 501, 504, 506, 509

SU42-523 i SU42-524 po czołowym zderzeniu na linii nr 405 w Korzybiu między Słupskiem a Miastkiem

Niektóre lokomotywy z serii SU42, które zostały zakupione przez Newag zostały w późniejszym czasie przebudowane na 6Dg, lub przenumerowane na SM42.

Ciekawostka[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na kolorystykę malowania (barwy żółto-niebieskie) lokomotywy SU42 zyskały w środowisku miłośników kolei przezwisko Polsat^[2]. Jeden z egzemplarzy (SU42-524) posiadał naklejone przezwisko Polsat z przodu na lewym boku, na niebieskim pasie. Lokomotywa SU42-524 uległa czołowemu zderzeniu 13 lipca 2010 roku z SU42-523 na trasie Słupsk – Szczecinek (przez Miastko) w miejscowości Korzybie.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Dane dotyczą lokomotyw SU42 z numerami 501 wzwyż (modernizowane w latach 1999–2000).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ https://ilostan.forumkolejowe.pl/index.php?nav=serie&typ=7&seria=117&title=SU42.
↑ Mały Słownik Żargonu Kolejowego, Urząd Transportu Kolejowego, Warszawa 2020, s. 34, ISBN 978-83-65709-56-1.

[1] Dane dotyczą lokomotyw SU42 z numerami 501 wzwyż (modernizowane w latach 1999–2000).

[2] ttps://ilostan.forumkolejowe.pl/index.php?nav=serie&typ=7&seria=117&title=SU42.

[3] Mały Słownik Żargonu Kolejowego, Urząd Transportu Kolejowego, Warszawa 2020, s. 34, ISBN 978-83-65709-56-1.

[4] Kursywą zaznaczone serie wycofane z ruchu liniowego.

[:1-5] Wymienione tylko ważniejsze serie.

[a]

[1]

[2]

[A]

[B]

Lokomotywy elektryczne	EP01^[A] EP02 EP03 EU04 EU05 EP05 ET05 EU06 EU07 EU07A EP07 EP08 EP09 EM10 ET11 ET13 EU20 ET21 ET22 EP23 EU40 ET40 EP40 ET41 ET42 EU43 (Adtranz) EU44/EU45 EU46 Traxx EU43/EU47 2E EL2 EL.200 182 BR1822 E189 E4MSU E6ACT 207E
Lokomotywy spalinowe	SM01 SM02 SM03 SM04 SM15 SM25 SM30 SP30 SM31 SP32 SM32 SM40 ST40 SM41 SM42 SM42-6Dg SU42 SP42 ST43 ST44 SP45 SU45 ST45 SU46 ST46 SP47 SM48 ST48 SP49 410D Ls60 S200 T448p Maxima Class 66 BR232 Traxx BR285 MaK DE 6400
Lokomotywy parowe^[B]	Oc1 Od2 Od13 Oi2 Ok1 Ok22 Ok55 OKa1 OKe1 OKi1 OKi2 OKl27 OKo1 OKz32 Ol12 Ol49 Om101 Os24 Pk1 Pk2 TKb TKh1 TKh49 TKi3 TKp Śląsk TKr55 TKt1 TKt2 TKt3 TKt48 TKw1/TKw2 Tp2 Tp3 Tp4 Tp109 Tr5 Tr7 Tr12 Tr20 Tr21 Tr103 Tr103^P Tr201 Tr202 Tr203 Tw1 Tw11 Tw12 Ty1 Ty2/Ty42 Ty3/Ty43 Ty4 Ty5 Ty23 Ty37 Ty45 Ty51 Ty246 Pd5 Pm2 Pm3 Pn12 Pu29 Pt31 Pm36 Pt47 1U TKh4b TKi3b TKpb 3 TKz
Elektryczne wagony i zespoły trakcyjne	EW51 EW52 EW53 EW54 EW55 EN56 EN57 EW58 ED59 EW60 14WE/EN61 ED70 EN71 ED72 ED73 ED74 FLIRT (EN75 * ER75 * ED160) Elf (21WE (EN62) * 22WE (EN76) * 27WE * 34WE (EN96)) EN77 EN80 EN81 EW90 EW91 EW92 EN94 EN95 EN97 EN100 19WE 20WE Impuls (EN63 (36WE) * ED78 (31WE) * EN98 (37WE) * 35WE) Acatus Plus (EN64 * EN99) ED161 ED250
Spalinowe zespoły trakcyjne	MR/MRD SA108 SA109 SA110 SA131 * SA132 * SA133 * SA134 SA136 SA137 * SA138 SA139 222M/SA140 SN83 SN84 VT628 Y DSB MA
Autobusy szynowe	SN81 SA101 SA102 SA104 SA105 SA107
Spalinowe wagony silnikowe	SAx SBx SA103 * SA106 * SA135 SN52 SN61 SD80 SN80 SN82 VT627
Parowozy wąskotorowe^[B]	Px29 Px38 Px48 Px49 Pw53 T49/Ryś Tx26 Tw47 Tw53 Las47 Kp4 Px5/Px6
Spalinowozy wąskotorowe	Ld1/Wls40/50 2WLs40/50 WLs75 WLp50 V10C Lyd1/Wls150/180 Lyd2 Lxd2 GLs30
Wąskotorowe spalinowe wagony silnikowe	MBxc1, MBxd1 (341-358, 161-169) MBxd2 MBd1