Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego

Wydział Nauk o Ziemi
Faculty of Earth Sciences University of Silesia in Katowice
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Ilustracja
Data założenia

1974

Data likwidacji

1 października 2019

Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Adres

ul. Będzińska 60, Sosnowiec

Dziekan

dr hab. Leszek Marynowski, prof. UŚ

Położenie na mapie Sosnowca
Mapa konturowa Sosnowca, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Wydział Nauk o Ziemi”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Wydział Nauk o Ziemi”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wydział Nauk o Ziemi”
Ziemia50°17′56,65″N 19°08′01,14″E/50,299070 19,133650
Strona internetowa

Wydział Nauk o Ziemi – jeden z wydziałów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Znajduje się w Sosnowcu przy ulicy Będzińskiej. Został utworzony w 1974 roku, w roku 1997 uzyskał pełnię praw akademickich, czyli uprawnienia do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego nauk o Ziemi w zakresie geografii i geologii. Od 1 października 2019 roku, zarządzeniem Rektora UŚ, Wydział funkcjonuje jako Wydział Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego, wskutek połączenia z Wydziałem Biologii i Ochrony Środowiska[1].

Kalendarium[2][edytuj | edytuj kod]

  • 1974 – powołano do życia Wydział Nauk o Ziemi, jako siódmy z wydziałów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W jego skład weszły Instytuty: Geografii oraz Geologii. Dziekanem Wydziału został doc. dr Marian Marczak.
  • 1975 – nowym dziekanem Wydziału został prof. dr hab. Aleksander Jachowicz. Instytut Geologii przekształcono w Instytut Geologii i Surowców Mineralnych Górnego Śląska, działający w powiązaniu z Centralnym Urzędem Geologii.
  • 1976 – wydział otrzymał część budynku przy ul. Partyzantów w Sosnowcu.
  • 1979 – na Spitsbergen wyruszyła wyprawa naukowo-badawcza PAN pod przewodnictwem doc. dr. hab. Mariana Puliny z Instytutu Geografii.
  • 1980 – w wyniku reorganizacji struktury Wydziału zniesiono Instytut Geologii i Surowców Mineralnych Górnego Śląska, tworząc równocześnie dwa nowe instytuty: Instytut Geologii oraz Instytut Analizy Surowców Mineralnych.
  • 1981 – nowym dziekanem Wydziału został prof. dr hab. Kazimierz Kozłowski.
  • 1982 – wydział otrzymał nowy 18-piętrowy budynek przy ul. Będzińskiej (dwa piętra zadysponował Wydział Techniki), nazywany popularnie „Żyletą”,
  • 1983 – w wyniku reorganizacji struktury Wydziału w miejsce instytutów powołano Katedry: Geografii Ekonomicznej, Geografii Fizycznej, Geomorfologii, Geochemii, Mineralogii i Petrografii, Geologii Podstawowej, Geologii Stosowanej, Hydrogeografii i Geologii Inżynierskiej, Paleontologii i Stratygrafii. Poza tym istniały: Obserwatorium Meteorologiczne, Laboratorium Dynamiki Środowiska, Laboratoria Naukowo-Dydaktyczne Katedr Geologii i Katedr Geograficznych, Muzeum Ziemi, Składnica Map i Biblioteka.
  • 1987 – dziekanem wydziału został doc. dr hab. Stanisław Bukowy.
  • 1990 – doc. dr hab. Andrzej Tadeusz Jankowski został mianowany dziekanem.
  • 1991 – wydział uzyskał prawo do nadawania stopnia naukowego doktora w zakresie geologii.
  • 1992 – wydział uzyskał do nadawania stopnia naukowego doktora w zakresie geografii.
  • 1993 – odbyły się „I Dni Ziemi”, odtąd impreza propagująca wiedzę o Ziemi będzie organizowana corocznie. Nowym dziekanem został prof. dr hab. Jacek Jania.
  • 1994 – w związku z obchodami 20-lecia Wydziału w jego siedzibie odbyła się uroczysta inauguracja nowego roku akademickiego.
  • 1994 – powołano Muzeum WNoZ[3], muzeum geologiczne gromadzące w swoim zbiorze około 4000 eksponatów, w tym głównie skały, minerały, skamieniałości i meteoryty. Zbiory eksponowane są na wystawach stałych mających charakter rekonstrukcji paleośrodowiskowych przeszłych okresów geologicznych oraz kolekcji dydaktycznych
  • 1995 – po raz pierwszy przeprowadzono rekrutację na kierunek geologia (studia magisterskie).
  • 1996 – utworzono nową Katedrę: Klimatologii.
  • 1997 – wydział uzyskał prawo do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego w zakresie geografii oraz geologii, stając się tym samym szóstym wydziałem uniwersytetu posiadającym pełnię praw akademickich.
  • 1998 – we współpracy z Katowickim Oddziałem Polskiego Towarzystwa Geograficznego Wydział zorganizował 47. zjazd Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Wydarzenie, które przebiegało pod hasłem „Geografia w kształtowaniu i ochronie środowiska oraz transformacji gospodarczej regionu górnośląskiego”, połączone było m.in. z obchodami 25-lecia funkcjonowania ośrodka geograficznego na Uniwersytecie. Owocem tego przedsięwzięcia było opublikowanie czterech tomów prac naukowych będących streszczeniami wystąpień plenarnych, obrad sekcyjnych i sesji terenowych.
  • 1999 – zakupiona zostaje Stacja satelitarna SKYCEIVER WIN – HRPT[4] przez Katedrę klimatologii oraz Katedrę Geomorfologii. System szwajcarskiego przedsiębiorstwa TECNAVIA służy do cyfrowego odbioru danych i ich przetwarzania na wysokiej rozdzielczości obrazy satelitarne z satelitów okołobiegunowych zarządzanych przez National Oceanic and Atmospheric Administration z USA.
  • 2001 – wydział we współpracy z Oddziałem Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi zorganizował XXVIII Międzynarodową Wystawę i Giełdę Minerałów i Skamieniałości. Wystawie towarzyszyła sesja naukowa poświęcona minerałom i skamieniałościom. W tym samym roku odbyła się również międzynarodowa konferencja naukowa w Ustroniu-Jaszowcu poświęcona zagadnieniom energii geotermalnej w kopalniach podziemnych.
  • 2002 – Katedra Geomorfologii oraz Pracownia Badań i Dokumentacji Środowiska Krasowego zorganizowały dla ekspertów, młodych adeptów nauki oraz studentów XXI Szkołę Speleologiczną.
  • 2003 – prof. dr hab. Andrzej T. Jankowski, prodziekan ds. rozwoju i inwestycji został Przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Geograficznego. W Centrum Konferencyjnym w Cieszynie odbyła się zorganizowana przez Katedrę Geomorfologii oraz Pracownię Badań i Dokumentacji Środowiska Krasowego XXII Szkoła Speleologiczna. Wydział we współpracy z Oddziałem Górnośląskim Polskiego Towarzystwa Nauk o Ziemi zorganizował I Międzynarodową Wystawę i Giełdę Minerałów, Skał i Skamieniałości. Wydarzeniu towarzyszyła sesja popularnonaukowa.
  • 2004 – w auli Wydziału odbyło się spotkanie studentów z byłym Marszałkiem Sejmu RP Markiem Borowskim na temat sytuacji Polski po wstąpieniu do Unii Europejskiej.
  • 2005 – na Wydziale odbyła się XXXVI Międzynarodowa Wystawa i Giełda Minerałów, Skał i Skamieniałości „Jesień 2005”. Towarzyszyła jej sesja popularnonaukowa.
  • 2006 – prof. Grzegorz Racki z Zakładu Stratygrafii i Paleontologii objął stanowisko dyrektora Instytutu Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN.
  • 2007 – dziekan wydziału prof. dr hab. Jacek Jania uczestniczył jako jedyny oficjalny reprezentant Polski w ceremonii otwarcia Międzynarodowego Roku Polarnego. Na Wydziale odsłonięto tablicę pamiątkową upamiętniającą profesora Mariana Pulinę – geografa, grotołaza, badacza zjawisk krasowych i obszarów polarnych, byłego prorektora Uniwersytetu i wieloletniego kierownika Katedry Geomorfologii. Odbyła się także kolejna, XV edycja Dni Ziemi, której współorganizatorem był Wydział Nauk o Ziemi. Wydział zorganizował także XL Międzynarodową Wystawę i Giełdę Minerałów, Skał i Skamieniałości.
  • 2013 – powstaje Centrum Studiów Polarnych[5], którego celem jest prowadzenie interdyscyplinarnych badań środowiska przyrodniczego Arktyki i Antarktyki na światowym poziomie, a także kształcenie młodej kadry naukowej. Centrum tworzą Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (jednostka wiodąca), Instytut Geofizyki PAN oraz Instytut Oceanologii PAN. Funkcję przewodniczącego Centrum pełni prof. dr hab. Jacek Jania. Jednostka została laureatem konkursu o nadanie statusu Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego – KNOW.
  • 2015 – zostaje powołane Śląskie Laboratorium GIS[6], którego celem jest prowadzenie profesjonalnych szkoleń w dziedzinie Systemów Informacji Geograficznych (ang. GIS).

Budynek[edytuj | edytuj kod]

Wygląd budynku przed wymianą elewacji

Budynek dydaktyczny wydziału, nazywany często „Żyletą”, jest wysokościowcem budowanym w latach 70. XX wieku, oddany do użytku w 1982 roku. Znajduje się przy ul. Będzińskiej w Sosnowcu. Biurowiec ma 20 pięter, z czego 18 użytkowych i liczy 84 metry wysokości[7][8].

Władze Wydziału[edytuj | edytuj kod]

  • Dziekan: dr hab. Leszek Marynowski, prof. UŚ
  • Prodziekan ds. Nauki i Rozwoju: dr hab. Ewa Łupikasza
  • Prodziekan ds. Kształcenia i Promocji: dr hab. Urszula Myga-Piątek, prof. UŚ
  • Prodziekan ds. Kształcenia i Spraw Studenckich: dr hab. Michał Zatoń, prof. UŚ

Struktura[edytuj | edytuj kod]

Muzeum Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu
  • Katedra Geochemii, Mineralogii i Petrografii
    • Pracownia Rentgenowska
    • Laboratorium Gemmologiczne
  • Katedra Geologii Podstawowej
  • Katedra Geologii Stosowanej
  • Katedra Paleontologii i Stratygrafii
  • Zakład Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej
  • Katedra Rekonstrukcji Środowiska Geograficznego
  • Katedra Geografii Ekonomicznej
  • Katedra Klimatologii
  • Katedra Geomorfologii
  • Katedra Geografii Fizycznej
  • Katedra Geografii Regionalnej i Turyzmu
  • Centrum Studiów Polarnych
  • Śląskie Laboratorium GIS
  • Międzywydziałowa Pracownia Badań Strukturalnych
  • Laboratorium Analiz Gleb, Gruntów i Skał
  • Laboratorium Analiz Wody
  • Wydziałowa Pracownia Obsługi Dydaktyki i Prac Badawczych
  • Muzeum Nauk o Ziemi

Kierunki studiów na Wydziale[edytuj | edytuj kod]

Studia prowadzone są systemem dwustopniowym, obejmującym 3-letnie studia licencjackie oraz 2-letnie studia magisterskie uzupełniające, w formie stacjonarnej.

Na Wydziale prowadzone są również studia podyplomowe i studia doktoranckie.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Reorganizacja Uniwersytetu Śląskiego. Zamiast dwunastu wydziałów, będzie tylko osiem. [dostęp 2019-08-01].
  2. Wybór i opracowanie na podstawie:
    • „Mądrość zbudowała sobie dom…”. Uniwersytet Śląski 1968–2008. Dzieje, dokumentacja, źródła. Red. A. Barciak. Katowice 2008
    • „Wyrósł z dobrego drzewa…”. Uniwersytet Śląski 1968–1998. Fakty, dokumenty, relacje. Red. A. Barciak. Katowice 1998
    • Universitas Studiorum Silesia Anno MMIII. Red. Z. Kadłubek. Katowice 2003
  3. Strona główna Muzeum WNoZ [online] [dostęp 2017-01-21].
  4. Stacja Satelitarna NOAA [online], www.wnoz.us.edu.pl [dostęp 2017-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-27].
  5. CENTRUM STUDIÓW POLARNYCH [online], www.polarknow.us.edu.pl [dostęp 2017-01-21] (pol.).
  6. http://www.slabgis.us.edu.pl [dostęp 2017-01-21] (pol.)
  7. Urbanity: Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego. www.urbanity.pl. [dostęp 2024-02-15]. (pol.).
  8. Sylwester Fertacz, IV Historia i nowoczesność – budynki Uniwersytetu. Stare i nowe, [w:] 50 lat Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Historia, Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach, 2017, s. 142 (pol.).