Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Kaliskiej

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Kaliskiej
Maius Seminarium Clericorum Diœcesis Calissiensis
Ilustracja
Seminarium w Kaliszu (2011)
Dewiza

Deo et societati

Data założenia

10 czerwca 1993

Data likwidacji

17 października 2020 (czasowo)

Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Adres

ul. Złota 144
62-800 Kalisz

Członkostwo

Wydział Teologiczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Położenie na mapie Kalisza
Mapa konturowa Kalisza, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Kaliskiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Kaliskiej”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Kaliskiej”
Ziemia51°46′25,914″N 18°03′29,416″E/51,773865 18,058171
Strona internetowa

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Kaliskiej (łac. Maius Seminarium Clericorum Diœcesis Calissiensis) – rzymskokatolickie wyższe seminarium duchowne diecezji kaliskiej, przygotowujące mężczyzn do przyjęcia święceń diakonatu i prezbiteratu.

W wyniku decyzji Kongregacji ds. Duchowieństwa od 17 października 2020 seminarium jest czasowo zamknięte.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze seminarium duchowne w Kaliszu powstało w 1593 dzięki staraniom prymasa Stanisława Karnkowskiego podejmowanym już od 1581[1]; było to pierwsze seminarium duchowne w archidiecezji gnieźnieńskiej.

Przywilej fundacyjny wydany został przez kapitułę gnieźnieńską 30 kwietnia 1583, jednak z powodu tworzenia przez prymasa kolegium jezuickiego w Kaliszu sprawa utworzenia seminarium przeciągała się. Niemałą rolę w tej sprawie odegrał sprzeciw duchowieństwa i patrycjatu Poznania, gdyż tamtejsze kolegium jezuickie planowano przekształcić w uniwersytet, nie dopuszczając przy tym do utworzenia drugiego ośrodka akademickiego w Wielkopolsce. Plany te jednak nie powiodły się i 30 kwietnia 1586 na polecenie prymasa Karnkowskiego kapituła gnieźnieńska wydała drugi przywilej fundacyjny, w którym określono program nauczania, wysokość nakładów finansowych i podległość prefektowi seminarium dwóch kaliskich szkół kolegiackich: św. Magdaleny i św. Mikołaja, którym od tego roku został Piotr Fabrycy Kowalski. Wówczas doszło jednak do sporu między prymasem i jezuitami a kapitułą gnieźnieńską dotyczącego sposobu finansowania studiów dla ubogich kleryków. Sprawa kontrybucji rocznej stała się przedmiotem narad na synodzie archidiecezjalnym w Łęczycy w 1589, ale nie doprowadziły one do porozumienia, które osiągnięto dopiero w 1591.

Ostateczne rozwiązanie problemu nastąpiło 29 marca 1593 na synodzie archidiecezji gnieźnieńskiej w Łowiczu, który zdecydował o utworzeniu seminarium duchownego archidiecezji gnieźnieńskiej przy działającym od 1584 Kolegium Karnkowskiego (łac. Collegium Karnkovianum), jednym z najznamienitszych kolegiów jezuickich w Rzeczypospolitej. Najwyższym przełożonym seminarium był arcybiskup gnieźnieński, a prefekt seminarium podlegał rektorowi kolegium jezuickiego. Piotr Fabrycy Kowalski autor dzieł teologicznych (wicerektor) 1586-87 dyrektor Szkoły Kaliskiej kierował w tym trudnym czasie Seminarium w Kaliszu jako prefekt w latach 1611–1612.

Dzięki staraniom kapituły gnieźnieńskiej synod archidiecezjalny w Łowiczu aktem z 24 września 1620 postanowił o przeniesieniu seminarium do Gniezna. Seminarium archidiecezji gnieźnieńskiej działało w Kaliszu do 20 czerwca 1621 i zostało przeniesione do Gniezna przez prymasa Wawrzyńca Gembickiego 8 lipca tego samego roku.

Od 1993[edytuj | edytuj kod]

Seminarium w obecnym kształcie zostało erygowane 10 czerwca 1993 przez biskupa diecezjalnego kaliskiego Stanisława Napierałę.

Klerycy są studentami teologii pastoralnej o specjalności kapłańskiej. Jurysdykcję kanoniczną nad seminarium sprawuje biskup diecezjalny kaliski.

W roku akademickim 2015/2016 z powodu zbyt małej liczby chętnych (3 osoby) nie utworzono po raz pierwszy w historii seminarium pierwszego roku studiów[2], kandydatów skierowano do seminarium w Poznaniu[3].

Od roku formacyjnego 2015/16 alumni seminarium kaliskiego odbywają pierwsze dwa lata formacji w seminarium w Poznaniu, a następne cztery lata w Kaliszu[4][5].

W czerwcu 2020 ujawniono w mediach, że w lutym 2018 rektor seminarium ks. Piotr Górski w skardze do Nuncjatury Apostolskiej w Polsce zarzucał biskupowi kaliskiemu Edwardowi Janiakowi tolerowanie wśród księży wykorzystywania seksualnego osób małoletnich oraz aktywnego homoseksualizmu. Hierarcha miał również zabiegać o doprowadzenie do święceń diakonatu kleryka, który przejawiał skłonności homoseksualne i przechowującego na swoim komputerze treści pornograficzne, także pornografię dziecięcą, a wobec rektora, sprzeciwiającemu się tym święceniom, stosować mobbing[6]. W czerwcu 2020 Kongregacja ds. Duchowieństwa zleciła Stanisławowi Gądeckiemu, arcybiskupowi metropolicie poznańskiemu, przeprowadzenie dochodzenia w kaliskim seminarium[7]. W tym celu w lipcu 2020 została ustanowiona komisja, w skład której weszli Damian Bryl, biskup pomocniczy poznański, ks. Mariusz Chamarczuk SDB, były rektor Wyższego Seminarium Duchownego Towarzystwa Salezjańskiego w Lądzie i ks. Wojciech Rzeszowski, dyrektor centrum edukacyjno-formacyjnego w Gnieźnie. Dochodzenie zakończono we wrześniu 2020[8]. 17 października 2020 Nuncjatura Apostolska w Polsce poinformowała o czasowym zamknięciu seminarium i przeniesieniu kleryków do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Piechnik L., Jezuici a seminarium diecezjalne w Kaliszu (1593–1620), [w:] „Nasza Przeszłość”, t. XX, Kraków 1964, s. 119–125.
  2. Inauguracja w Seminarium. Kryzys powołań w diecezji. Fakty Kaliskie. [dostęp 2015-10-29].
  3. WSD Kalisz [online], www.wsd.diecezja.kalisz.pl [dostęp 2017-12-31].
  4. Mniej chętnych do kapłaństwa. W kaliskim Seminarium przyjęto 4 nowych kleryków [online], faktykaliskie.pl [dostęp 2017-12-31] (pol.).
  5. ESA, Seminarium w Kaliszu przyjęło na pierwszy rok czterech kleryków, „kalisz.naszemiasto.pl”, 22 października 2017 [dostęp 2017-12-31] (pol.).
  6. Z. Nosowski: Jak to się robiło w diecezji kaliskiej (2). wiez.com.pl, 2020-06-22. [dostęp 2020-06-25].
  7. Komunikat Nuncjatury. episkopat.pl, 2020-06-29. [dostęp 2020-10-17].
  8. Komunikaty ws. diecezji kaliskiej. archpoznan.pl. [dostęp 2020-10-18].
  9. Wyjaśnienia związane z rezygnacją biskupa kaliskiego. nuncjatura.pl, 2020-10-17. [dostęp 2020-10-17].