Wojsznar

Wojsznar
	Woysnar Werkolowycz
	; Kot Morski
Rodzina	Wojsznarowie
Data urodzenia	XIV w.
Data śmierci	XV w.
Ojciec	Werkol
Żona	N.N.
Dzieci	Michał Woysznarowicz

Wojsznar^[a] herbu Kot Morski (ur. w XIV w., zm. w XV w.) – bojar litewski, adoptowany podczas unii horodelskiej (1413)^[1].

Posiadał nazwisko patronimiczne Werkolowicz^[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1413 roku podczas unii horodelskiej doszło do przyjęcia przez polskie rodziny szlacheckie, bojarów litewskich wyznania katolickiego (tzw. adopcja herbowa). Jednym z ważniejszych dowodów tamtego wydarzenia jest istniejący do dziś dokument, do którego przyczepione są pieczęcie z wizerunkami herbów szlacheckich^[1].

Osobny artykuł: Unia horodelska.

Z dokumentu dowiadujemy się o istnieniu Wojsznara, który został adoptowany przez przedstawicieli Kotów Morskich^[1]. Przywiesił on do aktu swoją pieczęć z następującym napisem w otoku^[3]:

s. woysnar werkolowycz

Poza tą informacją historia nie zapisała na temat Wojsznara żadnych wzmianek^[3].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Jego synem był Michał Woysznarowicz^[b], który pojawia się w źródłach historycznych w XV w. w Mińszczyźnie (regionie wokół Mińska, który należały wówczas do Wielkiego Księstwa Litewskiego), gdzie też później żyje jego potomstwo. Przybyli tam z dawnego powiatu oszmiańskiego, gdzie znajdowało się ich gniazdo rodzinne, noszące nazwę Wojsznaryszki (na pograniczu dawnej włości holszańskiej i graużyskiej – ówcześnie Białoruś). Wojsznarowie występują jeszcze w XVI wieku w powiecie oszmiańskim^[3].

Polski historyk, Władysław Semkowicz, spekuluje, że znajdujące się w tym samym powiecie Werkielany, również mogły mieć związek z omawianym bojarem^[3].

Z uwagi na nazwisko patronimiczne, ojciec Wojsznara miał prawdopodobnie na imię Werkol lub Werkiel^[c]^[3].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ W zależności od źródeł, był zapisywany również jako Wojsnar i Woysnar. Nazwisko natomiast było zapisywane jako Wilkolewicz, Werkolewicz, Werkolowycz i Wircolewicz. Z perspektywy czasu, stopniowo przystosowywano imiona poszczególnych postaci historycznych, aby te brzmiały jak najbardziej współcześnie. Niekiedy na zapis imion miały wpływ błędy w zapisach, które popełniali urzędnicy lub historycy. Imię zapewne najbardziej zbliżone do realiów znajduje się na należącej do niego pieczęci z 1413 roku (wisząca przy akcie unii horodelskiej) – Woysnar Werkolowycz.
↑ Nazwisko Woysznarowicz w tym wypadku jest nazwiskiem patronimicznym, czyli nazwiskiem utworzonym na podstawie imienia ojca. Stąd również pierwszy wniosek o pokrewieństwie. Drugi wniosek pochodzi z daty danego źródła historycznego, pochodzącego z czasów, kiedy Wojsznar jeszcze żył.
↑ Werkiel, z uwagi na wspomniane przez Władysława Semkowicza Werkielany, mogące mieć powiązania z omawianą rodziną oraz które mogą pochodzić od imienia założyciela.