Witold Rowicki

Witold Rowicki
Witold Kałka
	; Witold Rowicki (1983)
Data i miejsce urodzenia	26 lutego 1914 ; Taganrog
Data i miejsce śmierci	1 października 1989 ; Warszawa
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie
Dziedzina sztuki	muzyka poważna
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Witold Rowicki, właśc. Witold Kałka (ur. 26 lutego 1914 w Taganrogu, zm. 1 października 1989 w Warszawie) – polski dyrygent, pedagog, organizator życia muzycznego, propagator muzyki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Taganrogu w Rosji, w polskiej rodzinie Jana i Nadziei Kałków. W 1923 r. wraz z rodziną repatriował z ZSRR do Polski. Uczęszczał do szkoły powszechnej i gimnazjum początkowo w Żywcu, następnie w Nowym Sączu. Od 1931 r. studiował w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie w klasie skrzypiec u Artura Malawskiego, teorii muzyki uczył się u dyrektora Michała Piotrowskiego i Bolesława Wallek-Walewskiego.

Witold Rowicki był w grupie trzech najzdolniejszych studentów, którzy otrzymali stypendium państwowe (75 zł miesięcznie). Studenci wykonywali koncerty dla Polskiego Radia w Krakowie. Jako dyrygent zadebiutował w roku 1933. Zorganizował Orkiestrę Związku Młodzieży Przemysłowej i Rękodzielniczej. Studia ukończył w roku 1938. Po dyplomie otrzymał stanowisko profesora gry na skrzypcach w macierzystej uczelni. Okres okupacji niemieckiej spędził w Krakowie, gdzie odbył studia kompozytorskie i muzykologiczne u prof. Zdzisława Jachimeckiego.

Po II wojnie światowej organizował i był kierownikiem artystycznym oraz I dyrygentem Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, po powrocie Grzegorza Fitelberga do kraju został jego zastępcą.

Od 1950 r. został dyrektorem artystycznym Orkiestry Filharmonii w Warszawie (obecnie Filharmonii Narodowej), z którą odbył liczne tournées zagraniczne. Prowadził wielokrotnie (do roku 1970) koncerty finałowe na Konkursach Pianistycznych im. Fryderyka Chopina^[1].

W latach 1952–1954 prowadził klasę dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. W roku 1966 otrzymał nagrodę państwową I stopnia. W roku 1984 na Jubileuszowym Koncercie z okazji 70-lecia urodzin dyrygował orkiestrą Filharmonii Narodowej w Warszawie, która wykonała między innymi IX Symfonię Ludwiga van Beethovena z Odą do Radości.W latach 1983–1985 był dyrektorem artystycznym Bamberger Symphoniker.

Ze swoimi orkiestrami nagrał ponad 100 płyt. Przykładowe nagrania z Orkiestrą Filharmonii Narodowej w Warszawie pod dyrekcją Witolda Rowickiego:

Muza SX 1861 – Artur Rubinstein – Fryderyk Chopin Koncert fortepianowy f-moll,
Grób Witolda Rowickiego na cmentarzu Powązkowskim
Muza SXL 0101 – Felix Mendelssohn-Bartholdy Sen Nocy Letniej i Maurice Ravel Boléro,
Muza SX 0253 – Stanisław Moniuszko Straszny Dwór wybrane arie,
Muza SX 1367 – Nikołaj Rimski-Korsakow Szeherezada.

Witold Rowicki skomponował też melodię do wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Maszeruje pluton”.

Od 1939 był mężem Joanny z Nowaków.

Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 2-2-9)^[2].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Order Sztandaru Pracy I klasy (dwukrotnie: 22 lipca 1959, 14 września 1977)^[3]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1974)^[3]
Order Sztandaru Pracy II klasy (15 czerwca 1950)^[4]
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (16 lipca 1954)^[5]
Tablica upamiętniająca Witolda Rowickiego na ścianie kamienicy przy ul. Chocimskiej 35 w Warszawie
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (14 listopada 1947)^[6]
Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)^[7]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[8]
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (22 lipca 1977)^[3]
Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (10 stycznia 1967)^[3]

Nagrody^[3][edytuj | edytuj kod]

1950: Państwowa Nagroda Artystyczna II st. (zbiorowa)
1963: Nagroda Związku Kompozytorów Polskich
1963: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II st.
1966: Nagroda Państwowa I st.
1973: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I st.
1983: Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za twórczość i działalność artystyczną
1983: Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I st. (po raz drugi)

Jego nagrania zdobywają nagrody także już po śmierci artysty. Patrz: Fryderyki 1999, Fryderyki 2000.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 2005 ciągowi pieszemu w rejonie ulic Moniuszki i Świętokrzyskiej w Warszawie nadano nazwę pasaż Witolda Rowickiego^[9]
Na kamienicy przy ul. Chocimskiej 35 w Warszawie, w której w latach 1959–1989 mieszkał artysta, umieszczono tablicę pamiątkową.
W roku 2014 nadano Państwowej Szkole Muzycznej I st. w Żywcu imię Witolda Rowickiego.
W roku 2016 odbył się w Żywcu I Ogólnopolski Konkurs Skrzypcowy „Witold Rowicki in Memoriam” przeznaczony dla uczniów szkół muzycznych I i II stopnia.
Ulice w Tarnowskich Górach oraz we wsi Budy Grzybek zostały nazwane imieniem Witolda Rowickiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Jerzy Waldorf - „Diabły i Anioły”
↑ Cmentarz Stare Powązki: WITOLD ROWICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-03-07] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Witold Rowicki - Biogram [online], www.witoldrowicki.com [dostęp 2023-08-02] (pol.).
↑ M.P. z 1950 r. nr 75, poz. 864 „za wybitne zasługi, położone w dziedzinie upowszechnienia muzyki polskiej”.
↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1565 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
↑ M.P. z 1947 r. nr 143, poz. 877 „za wybitne zasługi na polu krzewienia kultury muzycznej” - wskazany jako Kałka-Rowicki Witold.
↑ Uznanie dla twórców kultury [w:] Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
↑ Uchwała Nr XLV/1115/2005 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 27 stycznia 2005 r. w sprawie nadania nazwy ciągowi pieszemu w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego Nr 55 poz. 1357”, 11 marca 2005.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Biogram Witolda Rowickiego na stronie Teatru Wielkiego. teatrwielki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-10)].
Oficjalna strona Witolda Rowickiego
Życiorys w serwisie Culture.pl
Informacja o uroczystości nadania Szkole Muzycznej w Żywcu imienia Witolda Rowickiego
I Ogólnopolski Konkurs Skrzypcowy „Witold Rowicki in Memoriam”

[1] Jerzy Waldorf - „Diabły i Anioły”

[2] Cmentarz Stare Powązki: WITOLD ROWICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-03-07] .

[:0-3] Witold Rowicki - Biogram [online], www.witoldrowicki.com [dostęp 2023-08-02] (pol.).

[4] M.P. z 1950 r. nr 75, poz. 864 „za wybitne zasługi, położone w dziedzinie upowszechnienia muzyki polskiej”.

[5] M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1565 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

[6] M.P. z 1947 r. nr 143, poz. 877 „za wybitne zasługi na polu krzewienia kultury muzycznej” - wskazany jako Kałka-Rowicki Witold.

[7] Uznanie dla twórców kultury [w:] Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.

[8] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

[9] Uchwała Nr XLV/1115/2005 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 27 stycznia 2005 r. w sprawie nadania nazwy ciągowi pieszemu w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego Nr 55 poz. 1357”, 11 marca 2005.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]