Wincenty Jegliński

Wincenty Jegliński
Data i miejsce urodzenia

29 marca 1896
Mochowo

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Katyń

Zawód, zajęcie

nauczyciel, inspektor szkolny

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939
MSP nr 13 im. Powstańców Śląskich, gdzie Wincenty Jegliński był kierownikiem w latach 1923–1929 oraz 1931

Wincenty Jegliński (ur. 29 marca 1896 w Mochowie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – nauczyciel, inspektor szkolny, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Władysława i Teofili z Radziłowskich[1]. W latach 1913–1916 był uczniem seminarium nauczycielskiego w Krasnohradzie, a od 21 maja 1916 roku nauczycielem w tamtejszej szkole.

1 października 1917 powołany do szkoły oficerskiej w Kijowie. Po jej rozbiciu – wstąpił do I Korpusu Polskiego w Rosji dowodzonego przez gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego, gdzie służył w kompanii podchorążych (tzw. Oddzielna Kompania Junkierska) dowodzonej przez kapitana Bolesława Jatelnickiego-Jacynę.

Po rozbrojeniu Korpusu w lipcu 1918 wrócił do domu. Od 1 sierpnia 1918 roku był nauczycielem w Czermnie. 18 lipca 1920 roku wstąpił do ochotniczych oddziałów kawalerii – służba w 1 pułku ułanów Krechowieckich. Wziął udział w wojnie z bolszewikami. Zwolniony ze służby 12 grudnia 1920.

Od 1 września 1922 roku do 31 lipca 1923 roku był nauczycielem Szarleju. W latach 1923–1929 oraz od 1 lipca do 17 września 1931 był kierownikiem szkoły w Kamieniu – obecnie Miejska Szkoła Podstawowa nr 13 im. Powstańców Śląskich. W 1928 ukończył Państwowy Wyższy Kurs Nauczycielski w Katowicach, słuchacz Instytutu Pedagogiki w Katowicach. W latach 1929–1931 był pracownikiem Wydziału Oświecenia Publicznego Urzędu Województwa Śląskiego w Katowicach. 18 września 1931 roku objął obowiązki inspektora szkolnego rejonu Świętochłowice II.

W latach 1934/1935–1937/1938 odbył studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w zakresie pedagogiki i historii. W dniu 1 kwietnia 1935 otrzymał świadectwo dojrzałości jako ekstern w liceum w Szarleju. W listopadzie 1938 przedstawił pracę magisterską „Jakie czynniki wpływają na kształtowanie się pracy nauczyciela”, napisaną pod kierunkiem dr Zygmunta Mysłakowskiego. W dniu 5 maja 1939 Rada Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego nadała mu stopień magistra filozofii jako dowód zakończenia studiów wyższych w zakresie pedagogiki.

W dniach 1 lipca – 24 sierpnia 1929 roku odbył 8-tygodniowy skrócony kurs w Szkole Podoficerów Zawodowych w Grudziądzu. Został mianowany tytularnym plutonowym podchorążym. 19 listopada 1930 roku Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 września 1929 roku i 873. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a Minister Spraw Wojskowych wcielił do 75 pułku piechoty w Królewskiej Hucie[2]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Królewska Huta[3]. W dniach 7 sierpnia – 16 września 1934 roku wziął udział w 6-tygodniowych ćwiczeniach rezerwy 75 pułku piechoty.

W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do Wojska Polskiego. 20 września 1939 przebywał w Tarnopolu. Wzięty do niewoli radzieckiej. Według stanu na dzień 19 października 1939 przebywał w kozielszczańskim obozie przejściowym NKWD dla jeńców polskich. 2 listopada 1939 odesłany do obozu w Kozielsku, dokąd przybył 4 listopada. Według stanu na grudzień 1939 był jeńcem kozielskiego obozu w Kozielsku. Między 19 a 21 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 036/2 z 16.04.1940. Został zamordowany między 20 a 22 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 05.06.1943[4]. Przy szczątkach znaleziono dyplom magistra filozofii, kartę pocztową od Walerii Jeglińskiej wysłaną z Katowic, świadectwa szczepień obozowych, legitymację urzędnika państwowego[5]. Figuruje na liście AM-271-4057 i liście Komisji Technicznej PCK (GRAF) pod numerem 144-04057. Nazwisko Jeglińskiego znajduje się na liście ofiar (pod nr 04057) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 201 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 183 z 1943. W Archiwum Robla (pakiet 0765-11) znajduje się notatnik znaleziony przy szczątkach por. Pawła Brusa, w którym znajduje się spis oficerów „Panowie znani w Kozielszczynie” z dni 18 – 19 października 1939[4][6].

Wincenty Jegliński był żonaty z Walerią, z którą miał trzech synów: Bolesława (ur. 1923), Zygmunta (ur. 1925) i Mieczysława (ur. 1930).

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia porucznika[7]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 234.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 344, 375.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 57, 548.
  4. a b УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 321.
  5. Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 271.
  6. Częściowa rekonstrukcja losów Wincentego Jeglińskiego jest możliwa w oparciu o notatki z odnalezionego w Katyniu przy zwłokach por. rez. Pawła Brusa pamiętnika, gdzie w dwóch miejscach wspomniany jest Wincenty Jegliński. Zob. "Będzie trudno stąd powrócić" w: Stanisław M. Jankowski, Czterdziestu co godzinę, Zeszyty Katyńskie nr 14.
  7. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  8. Zbiorowe odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego.
  9. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 279 „za zasługi na polu pracy pedagogicznej i społecznej”.
  10. Zbiorowe odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Stanisław M. Jankowski, Czterdziestu co godzinę, Zeszyty Katyńskie nr 14, s. 103, 107 i 119.
  • Praca magisterska – Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (sygn. KM-57-Jegliński Wincenty, karty 015-090).
  • Karty indywidualne dla słuchaczy szkół wyższych z lat 1934–1937 – Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (sygn. SII-403, SII-411, SII-419 i SII-427).
  • Kronika szkoły w Kamieniu – oryginał w Miejskiej Szkole Podstawowej nr 13 im. Powstańców Śląskich w Piekarach Śląskich.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]