Wina luksemburskie
Wina luksemburskie cieszą się długą tradycją i wysoką jakością, mimo niewielkiego udziału w światowej produkcji wina.
W przeliczeniu na mieszkańca Luksemburg jest światowym liderem w spożyciu wina: 57,3 l/osobę (dane za 2004)[1][2]. Roczna produkcja krajowa osiągnęła wtedy 156 000 hl[1]. Tradycyjnie w kawiarniach podaje się wino w kieliszkach o zielonej nóżce[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Badania archeologiczne ujawniły składane w grobach przedmioty z VI–V w. p.n.e., zdobione motywami liści winorośli i gron[3][4]. Za czasów rzymskich Luksemburg należał administracyjnie do regionu Trewiru, gdzie uprawa winorośli ma bardzo długą tradycję[5]. Właśnie na panowanie rzymskie datuje się pierwsze winnice w Luksemburgu[3][4]. W 1709 niemal wszystkie winnice przemarzły, a pod panowaniem austriackim (1717–1795) uprawa winorośli była zakazana[4]. W 1925 założono Institut Viti-Vinocole/Weinbauinstitut (Instytut Winiarstwa) w Remich[4][6].
Warunki uprawy[edytuj | edytuj kod]
Winnice rozpościerają się 42-kilometrowym pasem na południowym wschodzie kraju, na lewym brzegu Mozeli, od Wasserbillig na północy do Schengen na południu[5][3][6][7][8][9]. Szerokość pasa upraw na nadrzecznych zboczach nie przekracza pół kilometra[6]. Prawo luksemburskie pozwala na uprawę winorośli tylko w tym pasie[5]. Wina tu produkowane mają własną apelację, jedyną w kraju: Appellation Moselle Luxembourgoise Contrôlée[10]. Po drugiej stronie rzeki znajdują się winnice niemieckie[5]. Powierzchnia upraw sięga 1300 ha[3].
Na północy zbocza są strome i dominuje podłoże wapienne[5]. Skały w południowej części regionu były bardziej podatne na erozję, co złagodziło rzeźbę terenu[5]. Tamtejsze gleby są przeważnie marglowe i gliniaste[5][6].
Klimat, z wyrównanymi temperaturami, sprzyja produkcji win jakościowych[7]. Dość wysokie jak na region winiarski są opady, średnio 725 mm rocznie[7].
Szczepy winorośli[edytuj | edytuj kod]
Jedna trzecia winnic jest obsadzona odmianą müller-thurgau, znaną też jako rivaner[6]. Dziesięcioprocentowy próg przekraczają jeszcze auxerrois, riesling, pinot gris, uprawiany od czasów rzymskich elbling i pinot blanc[6][8][11].
Rodzaje win[edytuj | edytuj kod]
Dominują wytrawne wina białe, jednoszczepowe[3][10]. Wina z północnej części kraju uchodzą za bardziej rześkie i wymagające dłuższego dojrzewania w butelce, zaś te z południowej są delikatniejsze, najlepsze do picia jako młode[5]. Oferowane jest także wino musujące (Crémant de Luxembourg)[10]. Od 1886 do drugiej wojny światowej Eugène Mercier, jeden ze znanych producentów szampana butelkował go jako Champagne Mercier, Epernay-Luxembourg. Na niewielką skalę produkuje się wina z winogron z późnego zbioru vendange tardive (odpowiednik niemieckiego Spätlese), vin de glace albo äiswäin (Eiswein, z gron pozostawianych na krzewach do pierwszych przymrozków) i vin de paille, z podsuszanych winogron, uregulowane prawnie w 2001[4][8]. Wina luksemburskie są lekkie - wiele z nich ma poziom 7-8% alkoholu[12].
Klasyfikacja jakościowa[edytuj | edytuj kod]
Wina ubiegające się o oznaczenie apelacją Appellation Moselle Luxembourgoise Contrôlée podlegają degustacji przez zespół kiperów z Institut Viti-Vinicole i analizie laboratoryjnej[6][8]. Wino może uzyskać ocenę do 20 punktów, zaś do oznaczenia apelacją jest wymagane od 12 do 13,9 punktu (w zależności od szczepu winorośli)[8]. Najlepsze z nich mogą uzyskać dodatkowo jeden z predykatów: vin classé, premier cru albo grand premier cru (od 18 punktów)[8][6]. Wino poniżej 12 punktów może być sprzedawane jedynie jako wino stołowe (vin de table)[8]. Zespołowi Institut Viti-Vinicole zarzuca się niedostosowanie do oczekiwań odbiorców wobec wina[8].
Struktura produkcji[edytuj | edytuj kod]
Spółdzielnia Les Domaines de Vinsmoselle, powstała w 1966 liczy ok. 450 członków i produkuje aż 58% krajowego wina wszystkich kategorii[13]. Poza tym istnieją 52 niezależne winiarnie[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Hugh Johnson, Jancis Robinson: Wielki atlas świata win. Buchmann, 2008, s. 138. ISBN 978-83-7670-164-6. (pol.).
- ↑ a b Ulrich Sautter i inni, Europa Środkowa i Zachodnia, [w:] André Dominé, Wino, wyd. 2, Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 565, ISBN 978-83-7626-712-8 (pol.).
- ↑ a b c d e Ulrich Sautter i inni, Europa Środkowa i Zachodnia, [w:] André Dominé, Wino, wyd. 2, Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 562, ISBN 978-83-7626-712-8 (pol.).
- ↑ a b c d e Weinanbau in Luxemburg. Institut Viti-Vinicole. [dostęp 2013-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 lutego 2011)]. (niem.).
- ↑ a b c d e f g h Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 404. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Ulrich Sautter i inni, Europa Środkowa i Zachodnia, [w:] André Dominé, Wino, wyd. 2, Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 563, ISBN 978-83-7626-712-8 (pol.).
- ↑ a b c Weinanbau in Luxemburg. Institut Viti-Vinicole. [dostęp 2013-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 stycznia 2008)]. (niem.).
- ↑ a b c d e f g h Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 405. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
- ↑ Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 408. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
- ↑ a b c Stuart Walton, Brian Glover: The Ultimate Encyclopedia of Wine, Beer, Spirits and Liqueurs. Hermes House, 1998, s. 122. ISBN 978-1840380859. (ang.).
- ↑ Weinanbau in Luxemburg. Institut Viti-Vinicole. [dostęp 2013-05-30]. (niem.).
- ↑ Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005, s. 406. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).
- ↑ a b Ulrich Sautter i inni, Europa Środkowa i Zachodnia, [w:] André Dominé, Wino, wyd. 2, Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 564, ISBN 978-83-7626-712-8 (pol.).
