William Halsted
William Stewart Halsted (ur. 23 września 1852 w Nowym Jorku, zm. 7 września 1922 w Baltimore) – amerykański chirurg, zwany ojcem amerykańskiej chirurgii.
Studia medyczne w Nowym Jorku ukończył z wyróżnieniem, swoją wiedzę pogłębił w Europie w takich ośrodkach akademickich jak Wiedeń, Halle (Saale), Lipsk i Würzburg.
Po powrocie do USA pracował jako chirurg w Nowym Jorku, a od 1890 r. na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa w Baltimore, gdzie od 1892 r. był profesorem. Obok Williama Oslera, Howarda Kelly’ego i Williama Henry’ego Welcha zaliczany jest do Wielkiej Czwórki (ang. Big Four) założycieli wydziału medycznego Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa[1]
Halsted miał duży wpływ na poziom nauczania medycyny w USA. Specjalizował się w chirurgicznym leczeniu schorzeń onkologicznych. Stworzył podstawy nowoczesnej chirurgii onkologicznej. Pierwszy wykonał radykalną mastektomię w 1889, która znana jest jako zabieg Halsteda.
Razem z firmą Goodyear stworzył gumowe rękawiczki operacyjne i zastosował je po raz pierwszy podczas zabiegu operacyjnego.
William Halsted był także prekursorem znieczuleń miejscowych, w tym celu przetestował na sobie działanie zastrzyków z kokainy. Jako pierwszy zastosował tzw. znieczulenie przewodowe, blokując nerw żuchwowy i z Maksymilianem Oberstem należy do twórców znieczulenia przewodowego[2]. W trakcie prac nad znieczuleniem kokainowym uzależnił się od niej. Z nałogu wyszedł po trzykrotnym leczeniu odwykowym[3]. W 1881 przeprowadził pierwszą transfuzję krwi w USA, w czasie której bezpośrednio przetoczył swoją krew swojej siostrze podczas obfitego krwawienia okołoporodowego[4].
Jego nazwiskiem nazwano kilka modeli kleszczyków naczyniowych (kleszczyki naczyniowe Halsted-Mosquito), zabieg Halsteda, a także metodę operowania przepukliny pachwinowej (Halsted II).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Johns Hopkins Medicine 2015 ↓.
- ↑ Wolfgang U. Eckart: Geschichte der Medizin. Springer, Berlin/Heidelberg / New York 1990; 3., wydanie poprawione 1998, S. 292, jęz. niem.
- ↑ Jürgen Thorwald, Triumf chirurgów, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998, ISBN 83-08-01818-1, s. 141-142
- ↑ http://halstedthedocumentary.org/halsted.php, data dostępu 2020-08-07, jęz. ang.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ärzte Lexikon. Wolfgang Uwe Eckard, Christoph Gradmann (red.). Springer Berlin Heidelberg, 2007. ISBN 978-3-540-29585-3. (niem.).
- About Johns Hopkins Medicine: History - The Four Founding Physicians. Johns Hopkins Medicine. [dostęp 2015-05-15]. (ang.).
- Konrad Neitzel: Chirurgen des 19. Jahrhunderts: unsere Instrumente waren dabei. Aesculap, 2001. (niem.).