Wilhelm Busch

Wilhelm Busch
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1832
Wiedensahl

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 1908
Mechtshausen / Góry Harz

Narodowość

niemiecka

Język

niemiecki

Alma Mater

Akademia Sztuki w Monachium

Dziedzina sztuki

literatura, satyra, rysunek, grafika

Gatunek

humoreski, obrazkowe historyjki

Muzeum artysty

Muzeum Wilhelma Buscha w Wiedensahl

Ważne dzieła

Max und Moritz

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Portret autorstwa Franza von Lenbacha, 1875 r.
Max i Moritz, bohaterowie historyjek obrazkowych
Max i Moritz, bohaterowie historyjek obrazkowych
Max i Moritz, bohaterowie historyjek obrazkowych

Wilhelm Busch (ur. 15 kwietnia 1832 w Wiedensahl koło Hanoweru, zm. 9 stycznia 1908 w Mechtshausen[1]) – niemiecki autor satyrycznych wierszowanych opowiadań kreskowych, uważany za praojca komiksu[2].

Życiorys i twórczość[edytuj | edytuj kod]

Wilhelm Busch do szkoły uczęszczał w rodzinnym mieście. W 1847 roku rozpoczął studia inżynierskie w Hanowerze, które przerwał w 1851 roku. Następnie studiował na akademiach sztuki w Düsseldorfie, Antwerpii i Monachium. Po ukończeniu studiów w 1859 roku tworzył obrazkowe humorystyczne teksty do Fliegende Blätter i Münchener Bilderbogen. W roku 1865 ukazała się historyjka Max und Moritz, która przyniosła mu dużą popularność. Do 1910 ukazało się w Niemczech ponad pół miliona kopii tego utworu[2].

Inne humorystyczne ilustrowane utwory Wilhelma Buscha: Der heilige Antonius von Padua, Die fromme Helene, Hans Huckebein, Dideldum!, Herr und Frau Knopp. Jego prace zostały przetłumaczone na wiele języków. W swoich satyrycznych tekstach pokazywał takie cechy ludzi lub grup społecznych jak podwójna moralność, pozorna pobożność, samozadowolenie[2]. Niektóre z jego dwuwierszy stały się skrzydlatymi słowami, np.: Vater werden ist nicht schwer, Vater sein dagegen sehr (Nie jest trudno zostać ojcem, ale trudno jest być ojcem) albo: Dieses war der erste Streich, doch der zweite folgt sogleich (To był pierwszy figiel, wkrótce będzie następny)[2][3].

Wilhelm Busch był też rysownikiem, malarzem, a również autorem poważniejszych utworów poetyckich i prozatorskich, jednak nie osiągnęły one popularności jego historyjek obrazkowych.

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

  • 1859 Die kleinen Honigdiebe [2]
  • 1864 Bilderpossen
  • 1865 Max und Moritz
  • 1865 Die gestörte und wiedergefundene Nachtruhe oder: Der Floh [3]
  • 1865 Der Virtuos [4]
  • 1866 Schnaken und Schnurren
  • 1867 Hans Huckebein der Unglücksrabe
  • 1868 Schnaken und Schnurren, część II
  • 1869 Schnurrdiburr oder die Bienen Braun
  • 1870 Der heilige Antonius von Padua
  • 1872 Schnaken und Schnurren, część III
  • 1872 Die fromme Helene
  • 1872 Bilder zur Jobsiade
  • 1872 Pater Filuzius
  • 1873 Der Geburtstag oder die Partikularisten
  • 1874 Dideldum!
  • 1874 Kritik des Herzens
  • 1875 Abenteuer eines Junggesellen
  • 1876 Herr und Frau Knopp
  • 1877 Julchen
  • 1878 Die Haarbeutel
  • 1879 Fipps der Affe
  • 1881 Stippstörchen für Äuglein und Öhrchen
  • 1881 Der Fuchs. Die Drachen. – Zwei lustige Sachen
  • 1882 Plisch und Plum
  • 1883 Balduin Bählamm, der verhinderte Dichter
  • 1884 Maler Klecksel
  • 1891 Eduards Traum
  • 1893 Von mir über mich
  • 1895 Der Schmetterling
  • 1904 Zu guter Letzt
  • 1908 Hernach
  • 1909 Schein und Sein
  • 1910 Ut ôler Welt

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Lebenslauf • Wilhelm Busch (wilhelm-busch.de)[1]
  2. ↑ a b c d Wilhelm Busch | Humorous, Caricatures, Satirical | Britannica
  3. ↑ Der neue Büchmann. Der klassische Zitatenschatz. 5. Aufl. München: Ullstein, 2016, s. 225, 226. ISBN 98-3-548-36953-2.

Opracowania[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wilhelm_Busch&oldid=72246456”