Wielka Pacyficzna Plama Śmieci
Wielka Pacyficzna Plama Śmieci – olbrzymie dryfujące skupisko śmieci i plastikowych odpadów utworzone przez prądy oceaniczne w północnej części Oceanu Spokojnego między Kalifornią a Hawajami. Odkryta w 1997 roku przez Charlesa Moore’a. Druga, podobna, znajduje się bardziej na zachód, pomiędzy Hawajami a Japonią[1].
Szacowana masa dryfującej plamy wynosi 45–129 tys. ton, ma powierzchnię aż 1,6 mln km² i zbudowana jest w 99,9% z tworzyw sztucznych[2], z czego większość to materiał fotodegradowalny, który nie ulega pełnemu rozkładowi, lecz rozpada się na pył[3]. Większość plastikowej materii unoszącej się w oceanach jest rozłożona do postaci pyłu tworzącego nie zwartą masę, lecz zawiesinę. Ilość tego typu plastikowych odpadów unoszących się w północnym Pacyfiku bywa szacowana z grubsza na 100 mln ton[4]. Cząstki plastiku znajdowane są na różnych głębokościach, przy czym na otwartym oceanie więcej ich unosi się blisko powierzchni niż w głębi, podczas gdy w strefie przybrzeżnej zagęszczenie zawiesiny jest podobne w całym słupie wody, co częściowo wynika z faktu, że drobiny porasta peryfiton, z którym opadają na dno[5]. W skład plastisfery, czyli zespołu organizmów, dla których zawiesina plastikowych drobin jest siedliskiem, Wielkiej Pacyficznej Plamy Śmieci wchodzą głównie bakterie z rodzaju Bacillus (średnio 1664 os./mm²) i okrzemki pierzaste (średnio 1097 os./mm²). Towarzyszą im ziarenkowce, okrzemki centryczne, bruzdnice, kokolitofory i promienice. Bakterie są związane raczej z cząstkami styropianu, podczas gdy okrzemki preferują cząstki plastiku o chropowatej powierzchni, a większe zróżnicowanie wykazują na większych odpadach[6].
Zarówno pył plastikowy, jak i większe odpady trafiają do sieci troficznej. Niestrawne elementy, blokując układ pokarmowy, powodują śmierć zwierząt morskich, w tym ponad miliona ptaków i około 100 000 ssaków rocznie[4].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ The world’s rubbish dump: a tip that stretches from Hawaii to Japan [online], independent.co.uk [dostęp 2017-11-27] (ang.).
- ↑ Tomasz Ulanowski, Wielka Pacyficzna Wyspa Śmieci jeszcze większa, niż myślano [online], wyborcza.pl, 22 marca 2018 [dostęp 2018-03-23].
- ↑ The Great Pacific Garbage Patch. W: Amy Galland: Waste &Opportunity: U.S. Beverage Container Recycling Scorecard and Report, 2008. As You Sow, 2008, s. 17.
- ↑ a b Andrzej Hołdys. Na własnych śmieciach. „Wiedza i Życie”. 5, s. 22–25, maj 2008. Prószyński Media. ISSN 0137-8929. (pol.).
- ↑ C.J. Moore, G.L. Lattin, A.F. Zellers: Density of Plastic Particles found in zooplankton trawls from Coastal Waters of California to the North Pacific Central Gyre. Algalita Marine Research Foundation. s. 1–6. [dostęp 2010-03-02]. (ang.).
- ↑ Henry S. Carson, Magnus S. Nerheim, Katherine A. Carroll, Marcus Eriksen. The plastic-associated microorganisms of the North Pacific Gyre. „Marine Pollution Bulletin”. 75 (1–2), s. 126–132, 2013-10-15. DOI: 10.1016/j.marpolbul.2013.07.054. (ang.).