Wieża Trynitarska w Lubaniu

Wieża Trynitarska
608/97 z 3.12.1949 oraz 1487 z 25.01.1966[1]
dawniej kościół parafialny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Lubań

Adres

pl. Józefa Lompy

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

św. Trójcy

Położenie na mapie Lubania
Mapa konturowa Lubania, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Wieża Trynitarska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wieża Trynitarska”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wieża Trynitarska”
Położenie na mapie powiatu lubańskiego
Mapa konturowa powiatu lubańskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Wieża Trynitarska”
Ziemia51°07′16,8″N 15°17′27,9″E/51,121333 15,291083

Wieża Trynitarska – pozostałość dawnego kościoła Świętej Trójcy znajdująca się w Lubaniu, w województwie dolnośląskim.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dokładna daty budowy świątyni nie jest znana. Najczęściej jednak uważa się, że odbyła się ona w pierwszej połowie XIII wieku. Od 1760 roku, kiedy to kościół został zniszczony przez pożar, z budowli zachowały się tylko ruiny. Dopiero w 1879 roku została rozebrana jej zasadnicza bryła, oprócz wieży, która zachowała się do czasów współczesnych. Mieszkańcy miasta przed 1945 rokiem nazywali ją Pfarrkirchturm (wieżą kościoła parafialnego) lub Glockenturm (wieżą dzwonniczą). Z kolei Polacy najczęściej nazywają ją Wieżą Trynitarską, która jest nawiązaniem do łacińskiego terminu trinitas, oznaczającego trójcę. Do 1951 roku na wieży wisiały cztery staliwne dzwony odlane w 1921 roku w odlewni Lauchammer w Torgau. Zostały one przeniesione do wieży Archikatedry św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu[2].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Wieża przez około pięć wieków była nieodłączną częścią świątyni parafialnej i razem z nią ulegała licznym przekształceniom architektonicznym. Świątynia był oryginalnie budowlą orientowaną, wybudowaną na planie krzyża w stylu romańskim. Wieża była dostawiona do jej nawy głównej od strony zachodniej. Zapewne tylko dwa z jej boków były odsłonięte, czyli południowy i zachodni. Z kolei pozostałe połączone były bezpośrednio z główną bryłą kościoła. W XV wieku w konstrukcji świątyni zostały wprowadzone gruntowne zmiany, które nadały jej wyraźne cechy stylu gotyckiego. W ten sposób powstała rozciągnięta w stronę budynku szkoły trzynawowa świątynia. Wieża została również przebudowana. Trudno jednak obecnie ustalić, w jakim stopniu została zmieniona jej konstrukcja. Zarówno wieża, jak i świątynia zostały zbudowane z bazaltowego kamienia łamanego oraz cegły[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2019-10-03].
  2. Lubańskie dzwony w archikatedrze wrocławskiej, „Dwutygodnik Ziemia Lubańska”, 20 kwietnia 2011.
  3. 7. Wieża Trynitarska. Urząd Miasta Lubań. [dostęp 2019-10-03]. (pol.).