Wieża Srebrnych Dzwonów

Wieża Srebrnych Dzwonów
Symbol zabytku nr rej. A-7 20.II.1933
Ilustracja
Wieża Srebrnych Dzwonów (w środku), z lewej Wieża Zegarowa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Wawel, Kraków

Ukończenie budowy

XII, XV wiek

Plan budynku
Plan budynku
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, na dole nieco na lewo znajduje się ikonka wieży z opisem „Wieża Srebrnych Dzwonów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się ikonka wieży z opisem „Wieża Srebrnych Dzwonów”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się ikonka wieży z opisem „Wieża Srebrnych Dzwonów”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka wieży z opisem „Wieża Srebrnych Dzwonów”
Ziemia50°03′16,10″N 19°56′06,72″E/50,054472 19,935200

Wieża Srebrnych Dzwonów, zwana także Wikaryjską – jedna z wież katedry wawelskiej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Jej przyziemie (do wysokości 12 m) pochodzi z drugiej katedry (tzw. hermanowskiej) z XII w. W XIV wieku Wieża Wikaryjska spaliła się, zachowując samą dolną część. Czworoboczna część ceglana została zbudowana w XIV wieku[1]. W 1530 roku dobudowano wieloboczną część, nad którą umieszczono ozdobny hełm gotycki[1]. W 1796 roku hełm gotycki zamieniono na ostrosłupowy[1].

Na wieży zawieszone są cztery dzwony: Maciek, Nowak, Goworek i Jan Paweł II. Według legendy w spiżu trzech pierwszych dzwonów znajdować się miała znaczna domieszka srebra, czemu zawdzięczać miały melodyjny dźwięk. Stąd ukuta w XIX wieku nazwa Wieża Srebrnych Dzwonów. Wcześniej wieżę i dzwony nazywano wikaryjskimi, gdyż dzwoniły na nabożeństwa sprawowane przez wikariuszy katedry. W przyziemiu wieży znajduje się kaplica rodu Szafrańców.

Dzwony[edytuj | edytuj kod]

Dzwon Maciek[edytuj | edytuj kod]

Ufundowany przez Krakowską Kapitułę Katedralną w 1669 roku. Jest najmniejszym dzwonem katedry wawelskiej. Klosz dzwonu ma średnicę 72 cm i waży 210 kg. Dzwoni tonem cis2.

Dzwon Nowak[edytuj | edytuj kod]

Zwany także Hermanem. Ufundowany przez kanonika krakowskiego Hermana około 1271 roku, za czasów panowania księcia Bolesława Wstydliwego i św. Kingi. jest najstarszym dzwonem katedry wawelskiej. Klosz dzwonu ma średnicę 83 cm i waży 420 kg. Dzwoni tonem cis2.

Dzwon Goworek[edytuj | edytuj kod]

Zwany także Zbyszkiem. Ufundowany około 1423 przez biskupa Zbigniewa Oleśnickiego, bohatera bitwy pod Grunwaldem, późniejszego kardynała. Klosz dzwonu ma średnicę 98 cm i waży 732 kg. Dzwoni tonem h1[2].

Dzwon Jan Paweł II[edytuj | edytuj kod]

Ufundowany przez kapitułę katedry na Wawelu z okazji kanonizacji "Papieża Polaka". Dzwon waży pół tony, ma 93 centymetry średnicy, uderza 60 razy na minutę. Zostały na nim umieszczone herb Jana Pawła II i – po łacinie – hasło jego pontyfikatu: „Nie lękajcie się”. W dzwon wtopiono podarowany przez kardynała Stanisława Dziwisza złoty medal wybity na pamiątkę 50-lecia kapłaństwa Karola Wojtyły. Dzwon został odlany w odlewni dzwonów Jana Felczyńskiego w Przemyślu. Dzwoni tonem a1.

Dzwony (od lewej): Goworek, Maciek i Nowak na Wieży Srebrnych Dzwonów

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Krzysztof J. Czyżewski, Królewska Katedra na Wawelu, Kraków 1999.
  • Mieczysław Rokosz, Wieże i dzwony Wawelu, Societas Vistulana, Kraków 2006, ISBN 83-88385-73-9.