Wanda Podgórska
 Wanda Podgórska | |
| Imię i nazwisko | Wanda Romualda Podgórska |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | polska |
| Język | polski |
| Dziedzina sztuki | |
Wanda Romualda Podgórska, z domu Turska, ps. Kalina (ur. 1859 w Pułtusku, zm. 29 października 1911 w Moskwie) – polska pisarka i działaczka społeczna.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w rodzinie ziemiańskiej w Pułtusku, była córką Józefa Turskiego herbu Dołęga i Stefanii z domu Siekierskiej[1]. Po otrzymaniu dobrego wykształcenia w domu, ukończyła pensję Z. Jasińskiej w Warszawie, gdzie poznała swojego przyszłego męża, Sylwestra Ignacego Podgórskiego (1847–1907), notariusza, za którego wyszła za mąż w 1878 roku i oboje zamieszkali w Warszawie.
W młodości rozpoczęła współpracę z warszawskimi czasopismami, m.in. „Bluszczem”, „Przyjacielem Dzieci”, „Tygodnikiem Mód i Powieści”, gdzie w latach 1885–1890 ukazywały się jej opowiadania, artykuły i komedie. W tym okresie zaprzyjaźniła się m.in. z Marią Konopnicką (która była jej kuzynką: ojciec Wandy był stryjecznym bratem matki Marii Konopnickiej, Scholastyki Turskiej) i Marią Ilnicką.
Około 1887 roku wyjechała wraz z mężem do Moskwy. Okoliczności tego wyjazdu nie są znane. Wyjazd do Moskwy przerwał działalność literacką Wandy Podgórskiej, zajmowała się tam głównie wychowaniem dzieci, jednak znajdowała czas na działalność społeczną. Była przewodniczącą tamtejszego Związku Kobiet Polskich i występowała wielokrotnie z odczytami w Domu Polskim w Moskwie, namawiając do tego również innych Polaków. Zmarła w Moskwie i tam została pochowana.
Miała sześciu synów, wśród nich: Przemysława, późniejszego męża Anny Kosteckiej, i Zdzisława oraz dwie córki, Jadwigę, dr chemii, i Janinę, późniejszą żonę Stanisława Jurkiewicza, pierwszą polską adwokatkę.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
- 1879: Żona cudzoziemca – debiutancka komedia odznaczona na konkursie Wydziału Krajowego we Lwowie i wystawiona tam w 1885 roku
- 1883: Król Jan III – opowiadania historyczne, nagrodzone przez Koło Literackie we Lwowie
- 1885: Dwie mazurki – opowiadanie z czasów Bolesława Krzywoustego
- 1885: tłumaczenie powieści Berty Behrens Sieroca dola
- 1902: W chacie leśnika – sztuka ludowa, wydana w Krakowie
- 1902: Dziad Obleś – również wydana w Krakowie
- 1909–1910: Dwa odczyty popularne: Co to jest naród i Historia włościan.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Profil Wandy Podgórskiej na stronie Wielkiej genealogii Marka Minakowskiego. [dostęp 2020-05-03].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Cecylia Gajkowska, Podgórska Wanda, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 27, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1982, s. 84–85.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Publikacje Wandy Podgórskiej w bibliotece Polona