Władimir Toporow

Władimir Toporow
Влади́мир Никола́евич Топоро́в
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 lipca 1928
Moskwa

Data i miejsce śmierci

5 grudnia 2005
Moskwa

Narodowość

rosyjska

Język

rosyjski

Dziedzina sztuki

literatura

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa) Order Trzech Gwiazd III klasy (Łotwa)

Władimir Nikołajewicz Toporow (ros. Влади́мир Никола́евич Топоро́в, ur. 5 lipca 1928 w Moskwie, zm. 5 grudnia 2005 tamże) – rosyjski filolog, indoeuropeista, semiotyk kultury.

W 1951 roku ukończył studia na wydziale filologicznym MGU, zaczął publikować w 1958 roku[1].

Jeden z założycieli i czołowych przedstawicieli Tartusko-moskiewskiej szkoły semiotyki[2]. Pracował w Instytucie Słowianoznawstwa Rosyjskiej Akademii Nauk i w Rosyjskim Państwowym Uniwersytecie Humanistycznym.

Był redaktorem pism „Etimologija” (1963–2005) i „Bałto-sławianskije issledowanija” (1980–2005), „Linguistica Baltica”, „Kodikas”, „International Journal of Poetics”, „Proverbium”, „Elementa. The Journal of Slavic Studies and Comparative Cultural Semiotics” i „Russian Literature”[3].

Jeden z najbardziej uniwersalnych humanistów współczesności, autor ok. 1500 prac (w tym kilkunastu obszernych monografii), odnoszących się do wielu dyscyplin naukowych: językoznawstwa, literaturoznawstwa, folklorystyki, religioznawstwa, mitologii[4].

Od 1990 roku członek Rosyjskiej Akademii Nauk[5]. Pierwszy laureat nagrody fundacji Aleksandra Sołżenicyna (1999)[6]. W roku 1990 otrzymał nagrodę państwową ZSRR. Odmówił jednak jej przyjęcia, by w ten sposób zaprotestować przeciwko represyjnej polityce administracji ZSRR prowadzonej na terenie Litwy[3]. W 2003 roku został laureatem nagrody im. Andrieja Biełego[7].

W 1993 roku został doktorem honoris causa Uniwersytetu Wileńskiego[3]. W 1999 roku odznaczony orderem Wielkiego Księcia Giedymina[3], a w 2002 roku orderem Trzech Gwiazd[8]. Był członkiem honorowym Łotewskiej Akademii Nauk, a także członkiem Academia Europaea, International Semiotic Society, International Language Origin Society i Peirce Philosophical Society[3]. Laureat Nagrody Literackiej ustanowionej przez Aleksandra Sołżenicyna - 1998 r.[9]

Pochowany na Cmentarzu Piatnickim w Moskwie[10].

Tłumaczenia publikacji na język polski[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Т. В. Вентцель: Топоров Владимир Николаевич. W: Краткая литературная энциклопедия. T. 9: Аббасзадэ — Яхутль. Moskwa: Советская энциклопедия, 1978, s. 731. (ros.).
  2. В. В. Бурсевич. Методология Тартуско-Московской семиотической школы и проблема идеологического анализа текста. „Философия и социальные науки”. 2, s. 32-38, 2010. ISSN 2218-1385. (ros.). 
  3. a b c d e ТОПОРОВ ВЛАДИМИР НИКОЛАЕВИЧ. inion.ru. [dostęp 2021-06-06]. (ros.).
  4. Топоров Владимир Николаевич (1928-2005). rsuh.ru. [dostęp 2021-06-06]. (ros.).
  5. Скончался известный литературовед Владимир Топоров, академик Российской Академии наук. ras.ru, 2005-12-05. [dostęp 2021-06-06]. (ros.).
  6. Лауреат 1999 года Топоров Владимир Николаевич, филолог. solzhenitsyn.ru. [dostęp 2021-06-06]. (ros.).
  7. Премия Андрея Белого 2003. belyprize.ru. [dostęp 2021-06-06]. (ros.).
  8. Pasniegs Triju Zvaigžņu ordeni Krievijas zinātniekam Toporovam. delfi.lv, 2002-11-11. [dostęp 2021-06-06]. (łot.).
  9. Bogusław Żyłko, Władimir Toporow, Odra, XI 2021, str. 61
  10. Московский некрополь. ТОПОРОВ Владимир Николаевич (1928 – 2005)