Władimir Radziwanowicz
 generał brygady | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1918–1946 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | dowódca 1 BK |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
           | |
Władimir Radziwanowicz, podczas służby w Wojsku Polskim używał imienia Włodzimierz, ros. Владимир Александрович Радзиванович (ur. 19 grudnia 1902?/1 stycznia 1903 w Petersburgu, zm. 12 października 1957 w Moskwie) − generał major Armii Radzieckiej, generał brygady LWP.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z polskiej rodziny zamieszkałej w Petersburgu.
Podczas rewolucji październikowej wstąpił do oddziału młodzieży robotniczej Fińskiej Gwardii Czerwonej Dzielnicy Wyborskiej, a w marcu 1918 do Armii Czerwonej. Absolwent kursu dowódców kawalerii w Szkole Kawalerii w Jelizawetgradzie (1919), uczestnik wojny domowej w Rosji, trzykrotnie ranny. Od 1921 r. zastępca dowódcy szkoły kawalerii, później dowódca samodzielnego szwadronu kawalerii, szef sztabu pułku kawalerii, szef rozpoznania pułku. W latach 1929–1936 służył w Wojskach Ochrony Pogranicza.
W styczniu 1937 zwolniony do rezerwy w ramach czystek stalinowskich, podjął studia w Instytucie Literackim imienia Gorkiego oraz studia języków obcych; opanował siedem języków (niemiecki, angielski, francuski, włoski, hiszpański, szwedzki i turecki). Był tłumaczem — przetłumaczył na język rosyjski wiele dzieł wojskowo-historycznych i literatury pięknej. Członek Związku Pisarzy ZSRR.
Po ataku Niemiec na ZSRR w 1941 r. zmobilizowany do Armii Czerwonej w stopniu podpułkownika, mianowany pomocnikiem szefa sztabu pułku kawalerii na Froncie Leningradzkim, od grudnia 1941 szef sztabu, a od stycznia 1942 dowódca pułku, wiosną 1942 ranny podczas walk[1]. Od 1943 r. był dowódcą 13 Gwardyjskiej Brygady Zmechanizowanej 2 Stalingradzkiego Korpusu Zmechanizowanego na Froncie Południowym[2].
W sierpniu 1943 skierowany do służby w Polskich Siłach Zbrojnych w ZSRR i mianowany zastępcą dowódcy 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki ds. liniowych, a we wrześniu 1943 szefem sztabu 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. 23 października 1943 mianowany pułkownikiem Armii Czerwonej. Od grudnia 1943 ponownie zastępca dowódcy 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, od kwietnia 1944 dowódca 1 Samodzielnej Brygady Kawalerii Armii Polskiej w ZSRR. Brał udział w walkach m.in. na Wale Pomorskim. W maju 1945 został dowódcą Okręgu Wojskowego nr VII w Lublinie, a 27 września 1945 dowódcą 1 Warszawskiej Dywizji Kawalerii. 14 grudnia 1945 mianowany generałem brygady przez Prezydium Krajowej Rady Narodowej. W styczniu 1947 zakończył służbę w Wojsku Polskim i wrócił do ZSRR, gdzie został szefem katedry języków obcych w Wojskowym Instytucie Pedagogicznym Armii Radzieckiej w Leningradzie[1].
W 1959 r. ukazały się jego pamiętniki z okresu służby w Wojsku Polskim pt. Под польским орлом („Pod polskim orłom”)[2].
Żonaty z Esfirą Mojsiejewną Rywkiną[3].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1945)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1945)
- Złoty Krzyż Zasługi (1946)
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie)
- Order Czerwonej Gwiazdy (dwukrotnie)
- Medal „Za obronę Stalingradu”
- Medal „Za obronę Moskwy”
- Partyzancki Znak
- Odznaka Fińskiej Czerwonej Gwiazdy
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal „Za zdobycie Berlina”
- Medal „Za wyzwolenie Warszawy”[1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. III: M-S, Toruń 2010, s. 269-271.
- ↑ a b W.A. Radziwanowicz, Под польским орлом („Pod polskim orłom”). Moskwa, wydawnictwo Wojenizdat, 1959. (ros.)
- ↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943−1990, t. III, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010, ISBN 978-83-7611-801-7, OCLC 833638240., s. 271