Vasile Milea
 Vasile Milea | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Minister obrony | |
| Okres | od 16 grudnia 1985 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Vasile Milea (ur. 1 stycznia 1927 w Lerești, zm. 22 grudnia 1989 w Bukareszcie[1]) – minister obrony Rumunii w latach 1985–1989, generał[1][2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1960 roku został członkiem Rumuńskiej Partii Komunistycznej[1].
Podczas rewolucji w Rumunii brał aktywny udział w tłumieniu protestów społecznych. 17 grudnia 1989 roku przed południem Nicolae Ceaușescu skrytykował Mileę i szefa Securitate Iuliana Vlada o zbyt defensywną postawę wobec manifestantów z Timișoary[3]. O godzinie 13:30 Milea wydał rozkaz postawienia armii w stan gotowości bojowej w Timișoarze. Godzinę później padło hasło Radu cel Frumos (Radu Piękny), który oznaczał otwarcie ognia do protestujących. Wojsko zaczęło strzelać o godzinie 15[4]. Pomimo ataku wojskowych protesty nie ustąpiły, a w ciągu kilku dni rewolucja objęła całą Rumunię.
20 grudnia po południu Nicolae Ceaușescu zwołał konferencję telefoniczną z okręgowymi sekretarzami partii. W konferencji wzięli udział: małżeństwo Ceaușescu, Vasile Milea oraz premier Constantin Dăscălescu[5]. Wieczorem Milea oraz członek Stałego Biura Politycznego Komitetu Wykonawczego KC Rumuńskiej Partii Komunistycznej Manea Mănescu wzięli udział w bezpośredniej transmisji telewizyjnej Ceaușescu, w której prezydent Rumunii nazywał demonstrantów z Timișoary „bandą chuliganów” oraz obwinił za kryzys Węgry, kręgi reakcyjne i imperialistyczne[6].
22 grudnia 1989 około godziny 9 Vasile Milea odmówił dalszego strzelania do manifestantów. Kilka minut po podjęciu decyzji o 9:30 został znaleziony martwy[7]. O 10:45 telewizja poinformowała o śmierci ministra obrony[8]. Po śmierci ministra Nicolae Ceaușescu obwinił Mileę o niepodjęcie właściwych kroków przeciwko protestującym[9]. Nowym ministrem obrony został dotychczasowy wiceminister Victor Stănculescu[10].
Milea zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach[11]. Śledztwo z 2005 roku wykazało, że Milea zmarł w wyniku strzału w tętnicę[12].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Membrii CC al PCR. cnsas.ro, 2004. [dostęp 2018-02-11]. (rum.).
- ↑ The Romanian Revolution. enrs.eu, 2015-12-30. [dostęp 2018-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-12)]. (ang.).
- ↑ Kunze 2016 ↓, s. 395.
- ↑ Kunze 2016 ↓, s. 398.
- ↑ Kunze 2016 ↓, s. 399.
- ↑ Kunze 2016 ↓, s. 400.
- ↑ Justin Ames: The Romanian Revolution Tour. thevelvetrocket.com, 2011-08-17. [dostęp 2018-02-11]. (ang.).
- ↑ Miruna Pasa Petru, Razvan Belciuganu: Secretul "trădării" generalului Vasile Milea. jurnalul.ro, 2010-12-21. s. 396. [dostęp 2018-02-11]. (rum.).
- ↑ Kunze 2016 ↓, s. 401.
- ↑ Kunze 2016 ↓, s. 402.
- ↑ Walter Mayr: Romania's Bloody Revolution: 20 Years Later. abcnews.com, 2009-10-29. [dostęp 2018-02-11]. (ang.).
- ↑ Revolution of 1989: Milea's suicide. utgjiu.ro, 2016-03-04. [dostęp 2018-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Thomas Kunze: Ceaușescu. Piekło na ziemi. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2016. ISBN 978-83-8069-430-9.