Ulica Tarnogórska w Gliwicach
| Zatorze, Szobiszowice, Obrońców Pokoju, Żerniki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Początkowy odcinek ul. Tarnogórskiej w rejonie dworca PKP (2021) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 4000 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Gliwic  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 50°18′53,9″N 18°41′36,7″E/50,314985 18,693533 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Tarnogórska w Gliwicach – jedna z głównych arterii komunikacyjnych Gliwic. Biegnie od centrum miasta w kierunku północno-wschodnim przez dzielnice Zatorze oraz Żerniki, tworzy również zachodnie granice dzielnic Szobiszowice i Obrońców Pokoju. Część drogi krajowej nr 78.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Ulica wzięła swoją nazwę od miasta Tarnowskie Góry, w kierunku którego prowadzi. Jest ona częścią drogi łączącej oba miasta od niepamiętnych czasów, przebiegającej również przez Szałszę, Czekanów i Wieszowę w gminie Zbrosławice, należące do Zabrza Grzybowice oraz bytomską dzielnicę Górniki. Do czasu włączenia Gliwic w granice Polski w 1945 roku, ulica nosiła nazwę Tarnowitzer Landstraße[1].
Przebieg[edytuj | edytuj kod]
Ulica Tarnogórska rozpoczyna się na skrzyżowaniu z ulicami Romualda Traugutta i Piwną w pobliżu administracyjnej granicy Zatorza ze Śródmieściem na południe od Centrum Handlowego Forum[2]. Początkowo biegnie na północny zachód, by po około 200 metrach skręcić o 90 stopni i przyjąć ostatecznie kierunek północno-wschodni. Po około 500 metrach, na skrzyżowaniu z ulicami Opolską i Świętojańską, staje się częścią drogi krajowej nr 78. Po dwóch kilometrach krzyżuje się bezkolizyjnie z aleją Jana Nowaka-Jeziorańskiego (drogą krajową nr 88). Kończy swój bieg po 4 kilometrach, na granicy Gliwic z gminą Zbrosławice. W latach 1985[3] – 2000[4] pokrywała się z przebiegiem drogi krajowej nr 908[5].
Budynki[edytuj | edytuj kod]
Przy ulicy Tarnogórskiej znajdują się następujące obiekty uznane za zabytkowe (wpisem do rejestru zabytków[6] lub gminnej ewidencji zabytków miasta Gliwice[7][8][9]):
- kompleks zabudowań dawnej radiostacji z lat 1934–1936 – wpisany do rejestru zabytków (nr rej. A/694/64 z 7.02.1964 i 8.10.2012[6]) oraz na listę pomników historii, obejmujący dwa budynki mieszkalne, budynek techniczny radiostacji oraz drewniany maszt radiostacji z nieimpregnowanego drewna modrzewiowego – ul. Tarnogórska 127-129-131,
- budynek szkoły z 1898 roku – ul. Tarnogórska 59[8][10],
- dwie kapliczki ujęte w gminnej ewidencji zabytków[9]: kapliczka u zbiegu ulic Tarnogórskiej i Karola Olszewskiego oraz kapliczka w ogrodzeniu posesji przy ul. Tarnogórskiej 99.
Ponadto przy ulicy znajduje się również Przedszkole Miejskie nr 7 (ul. Tarnogórska 107)[11].
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Według stanu z grudnia 2022 ulicą Tarnogórską kursują autobusy Zarządu Transportu Metropolitalnego na liniach[12]:
- M14 (Gliwice Centrum Przesiadkowe – Tarnowskie Góry Dworzec – Pyrzowice Port Lotniczy (Katowice Airport) – Siedliska Cargo),
- M104 (Żerniki Osiedle – Stanica Kościół),
- 57 (Brzezinka Wałbrzyska – Gliwice Centrum Przesiadkowe – (Helenka ELZAB) – Miechowice Pętla),
- 59 (Żerniki Osiedle – Gliwice Centrum Przesiadkowe – Żernica Pętla),
- 80 (Tarnowskie Góry Dworzec – Zbrosławice Kościół – Gliwice Centrum Przesiadkowe),
- 112 (Tarnowskie Góry Dworzec – Grzybowice Witosa – Gliwice Centrum Przesiadkowe),
- 187 i 287 (Gliwice Centrum Przesiadkowe – Osiedle Obrońców Pokoju – Gliwice Centrum Przesiadkowe),
- 288 (Przezchlebie Pętla – Gliwice Centrum Przesiadkowe),
- 693 (Stare Łabędy Einsteina – Żerniki Osiedle),
- 702 (Sośnica Osiedle Żeromskiego – Gliwice Centrum Przesiadkowe – Żerniki Graniczna Pętla).
Przy ulicy Tarnogórskiej zlokalizowane są przystanki autobusowe Gliwice Tarnogórska, Gliwice Michałowskiego, Gliwice Radiostacja, Gliwice Zamenhofa, Żerniki Olszewskiego oraz Żerniki Rogozińskiego[12].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Strassenverzeichniss der Stadt Gleiwitz. [w:] gleiwitz-sosnitza.de [on-line]. gleiwitz-sosnitza.de. [dostęp 2019-01-21]. (niem.).
- ↑ Okręg Katowicki – Plany miast. Warszawa: Demart SA, 2009. ISBN 978-83-89239-38-9.
- ↑ Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)
- ↑ Zarządzenie nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 9 maja 2000 r. w sprawie nowych numerów dróg krajowych [online], Rzeczpospolita, 4 lipca 2000.
- ↑ Polska: atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992, s. 195. ISBN 83-7000-080-0.
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2018-12-31].
- ↑ Urząd Miejski w Gliwicach: Portal planistyczny – Inwentaryzacja zabytków. [w:] MSIP – Miejski System Informacji Przestrzennej [on-line]. gliwice.eu. [dostęp 2019-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-22)]. (pol.).
- ↑ a b Urząd Miejski w Gliwicach: MSIP – Geoportal zabytków. [w:] MSIP – Miejski System Informacji Przestrzennej [on-line]. gliwice.eu. [dostęp 2019-01-21]. (pol.).
- ↑ a b Rada Miasta Gliwice, Uchwała nr XVII/435/2016 Rady Miasta Gliwice z dnia 16 czerwca 2016 r. w sprawie przyjęcia programu opieki nad zabytkami miasta Gliwice na lata 2016–2019, Gliwice: Urząd Miejski w Gliwicach [dostęp 2019-01-21] (pol.).
- ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 11 – kontakt.
- ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 12 – kontakt.
- ↑ a b Lista przystanków: Gliwice. [w:] Zarząd Transportu Metropolitalnego [on-line]. [dostęp 2019-01-21]. (pol.).