Ulica Białoskórnicza we Wrocławiu

ulica Białoskórnicza
Stare Miasto
Ilustracja
Kamieniczki przy ul. Białoskórniczej i parkujące na tej ulicy samochody; na pierwszym planie jezdnie trasy W-Z
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Długość

1 km

Przebieg
światła ul. Kazimierza Wielkiego
światła ul. Ruska
światła ul. św. Mikołaja
ul. Nowy Świat
Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Białoskórnicza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Białoskórnicza”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „ulica Białoskórnicza”
Ziemia51°06′44,5″N 17°01′39,0″E/51,112361 17,027500
Mapa Czarnej Oławy w 1837: Weißgerber Gasse między Reusche Str. a Städticher Schlachthof (rzeźnią miejską)

Ulica Białoskórnicza we Wrocławiu – ulica we Wrocławiu, biegnąca niegdyś wzdłuż krawędzi wewnętrznej (wschodniej) Czarnej Oławy (fosy miejskiej wewnętrznej), na zewnątrz linii wewnętrznych murów miejskich, na odcinku pomiędzy dzisiejszymi ulicami Ruską na południu a ulicą Łazienną na północy, pośrodku przecięta ulicą św. Mikołaja.

Sąsiedztwo wody w Czarnej Oławie sprzyjało osiedlaniu się tu i zakładaniu warsztatów przez rzemieślników garbarzy, należących do założonego w 1273 cechu białoskórników. Warsztaty te i domy były lekkie i bardzo niewielkie ze względu na szczupłość miejsca na położonych między murami miejskimi a fosą działkach.

Weißgerbergasse wzmiankowana była w 1355 jako odcinek drogi łączącej – wzdłuż Czarnej Oławy – ulicę św. Mikołaja z Odrą w sąsiedztwie wieży wodnej znajdującej się niegdyś nieopodal dzisiejszego skrzyżowania z ul. Łazienną. Południowy odcinek ulicy Białoskórniczej, pomiędzy Ruską a św. Mikołaja aż do I połowy XIX wieku nosił nazwę Töpfergasse ("Zaułek Garncarski")[1].

Po epidemii cholery w 1866 Czarną Oławę zasypano; na jej miejscu powstał nowy zaułek, nazwany na swoim północnym odcinku Weißgerber Ohle ("Oława Białoskórnicza"), a na południowym – Reussen Ohle ("Oława Ruska").

Podczas oblężenia Festung Breslau wiosną 1945 w gruzach legła zachodnia pierzeja ulicy Białoskórniczej (podobnie jak zabudowa Oławy Białoskórniczej[2] i część Oławy Ruskiej, którym nadano wspólną nazwę Zaułka Ruskiego), a i pierzeja wschodnia uległa poważnym uszkodzeniom. Kamienice te odbudowano w latach sześćdziesiątych. W następnym dziesięcioleciu przez przestrzeń pomiędzy Białoskórniczą a Nowym Światem przeprowadzono trasę średnicową. Dziś ulica Białoskórnicza jest w części północnej wąską zatoczką parkingową równoległą do wschodniej jezdni trasy średnicowej. W części południowej, między ulicami Ruską a Św.Mikołaja jedynie szeroki asfaltowy chodnik, kryjący kostkę brukową, wraz z zatoczką autobusową stanowi ulicę Białoskórniczą.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do rejestru zabytków wpisane są:[3]

  • fragment pozostałości murów obronnych z XIII w., ul. Białoskórnicza 2-3[4]
  • kamienica z połowy XVIII w., ul. Białoskórnicza 5
  • kamienica z 2. połowy XVI w., ul. Białoskórnicza 6
  • kamienice, ul. Białoskórnicza 6, 7, 8, 9
  • kamienica z XVII w., ul. Białoskórnicza 10
  • kamienica z XVII w., ul. Białoskórnicza 16
  • kamienice z XVI-XVIII w., ul. Białoskórnicza 17-24
  • 2 kamienice z XVIII-XIX w., ul. Białoskórnicza 17, 18
  • kamienica z połowy XVI w., ul. Białoskórnicza 19
  • 2 kamienice z XVII-XVIII w., ul. Białoskórnicza 20/21
  • 2 kamienice z XVI-XVIII w., ul. Białoskórnicza 22/23
  • kamienica, ul. Białoskórnicza 24/25
  • 2 kamienice z XVIII w., ul. Białoskórnicza 26/27

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Na mapie z 1807 występuje jeszcze Töpfergasse, a w 1837 – już na obu odcinkach Weißgerber Gasse.
  2. Te miejsca zniknęły z map Dolnego Śląska bezpowrotnie....
  3. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 224 [dostęp 2024-02-14].
  4. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 217 [dostęp 2024-02-14].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]