Ukraińska Ludowa Republika Rad
| 1917 | |||
| |||
| Dewiza: (ukr.) Пролетарі всіх країн, єднайтесь! Proletari wsich krajin, jednajteś! (Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!) | |||
| Język urzędowy | |||
|---|---|---|---|
| Stolica | |||
| Ustrój polityczny | |||
| Typ państwa | |||
| Zależne od | |||
| Data powstania | 25 grudnia 1917 | ||
| Data likwidacji | 1918 | ||
Ukraińska Ludowa Republika Rad (ukr. Українська Народна Республіка Рад) – marionetkowe państwo, utworzone przez bolszewików na Ukrainie jesienią 1917.
Ukraińską Ludową Republikę Rad utworzyła grupa działaczy bolszewickich, która nie pogodziła się z ogłoszeniem powstania Ukraińskiej Republiki Ludowej przez Ukraińską Centralną Radę w listopadzie 1917.
Po porażce poniesionej na Wszechukraińskim Zjeździe Rad Delegatów Chłopskich, Żołnierskich i Robotniczych w Kijowie (17 grudnia 1917) i nieudanej próbie przejęcia siłą władzy w Kijowie, grupa ta zwołała na 25 grudnia 1917 alternatywny Wszechukraiński Zjazd Rad do Charkowa, gdzie delegaci bolszewiccy proklamowali powstanie Ukraińskiej Ludowej Republiki Rad i powołali jej Sekretariat Ludowy. Nazwa była świadomą kopią nazwy Ukraińskiej Republiki Ludowej (ukr. Українська Народна Республіка), a Sekretariat Ludowy kopią nazwy Sekretariatu Generalnego wyłonionego przez Ukraińską Centralną Radę w czerwcu 1917[1]. Republika niezwłocznie przystąpiła do tworzenia swoich regularnych oddziałów zbrojnych, którym nadano nazwę Czerwonych Kozaków[2].
„Rząd” Ukraińskiej Ludowej Republiki Rad, natychmiast „zaprosił” oddziały bolszewickie na swoje terytorium. W konsekwencji rosyjskie oddziały podporządkowane bolszewikom (od lutego 1918 – Armia Czerwona) natychmiast zaatakowały i okupowały przez styczeń i luty 1918 część terytorium Ukraińskiej Republiki Ludowej. W dniach 20 marca 1918 Ukraińską Ludową Republikę Rad zjednoczono z Doniecko-Krzyworoską Republiką Radziecką w jedno państwo ze stolicą w Charkowie, gdzie miał siedzibę Sekretariat Ludowy.
Wraz z podpisaniem traktatu brzeskiego wojska niemieckie wraz z armią URL usunęły Armię Czerwoną z terytorium Ukrainy, w tym z terytoriów obejmowanych przez Ukraińską Ludową Republikę Rad, a Rada Komisarzy Ludowych Rosji Sowieckiej zawarła zawieszenie broni z Państwami Centralnymi, uznała niepodległość Hetmanatu, rozpoczęła z nim rozmowy o zawarciu pokoju i wytyczeniu granic i podpisała 12 czerwca 1918 preliminaryjny traktat pokojowy z Państwem Ukraińskim. Ukraińska Ludowa Republika Rad jako twór państwowy przestała w ten sposób istnieć.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ „27 XII 1917 w Charkowie samozwańczy Zjazd Rad Delegatów proklamował utworzenie sowieckiej UNR. Przywłaszczenie przez bolszewików tej nazwy świadczy o natężeniu nastrojów niepodległościowych – sugerowali oni w ten sposób, że nie są przeciw odrębności państwowej. Rosja Sowiecka uznawała istnienie Republiki Ukraińskiej tylko w granicach potwierdzonych przez Rząd Tymczasowy, ale po utworzeniu samozwańczych władz w Charkowie zaakceptowała istnienie sowieckiej UNR w granicach proponowanych przez Ukraińską Radę Centralną.” Robert Potocki: Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920–1939). Wydawnictwo: INSTYTUT EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ, Lublin 1999; s. 29, ISBN 83-85854-46-0. Por też: Jan Jacek Bruski Petlurowcy Kraków 2004, Wyd. Arcana, s. 37–40, ISBN 83-86225-03-3.
- ↑ Władysław Andrzej Serczyk, Historia Ukrainy, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2001, s. 264.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Jacek Bruski, Petlurowcy, Kraków: Wyd. Arcana, 2004, ISBN 83-86225-03-3, OCLC 749576912.
- Robert Potocki Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920-1939) Wydawnictwo: INSTYTUT EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ, Lublin 1999, ISBN 83-85854-46-0.
