Tunis

Tunis
‏تونس‎
	; Ulica Habib Burgiba w Tunisie
Państwo	Tunezja
Wilajet	Tunis
Mer	Souad Abderrahim
Wysokość	maks. 66 m n.p.m.
Populacja; • liczba ludności	; 602 560; (1 stycznia 2022)
Nr kierunkowy	71
Kod pocztowy	1000
	Położenie na mapie Tunezji Tunis
	36°50′N 10°09′E/36,833333 10,150000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Tunis (arab. ‏تونس‎; [Tūnis]) – stolica Tunezji, położona w odległości ok. 10 km od Zatoki Tuniskiej na Morzu Śródziemnym, nad zachodnim brzegiem Jeziora Tuniskiego.

Miasto znajduje się ok. 17 km na południowy zachód od dawnej Kartaginy.

Tunis jest największym ośrodkiem kulturalnym i gospodarczym Tunezji. Znajdują się w nim ważne porty morski i lotniczy, a także węzły drogowy i kolejowy. Jest to jeden z najważniejszych punktów turystycznych na mapie Tunezji.

W 2018 roku merem Tunisu została Souad Abderrahim. Jest to pierwszy przypadek w świecie arabskim, że burmistrzem stolicy państwa została kobieta^[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początki Tunisu sięgają starożytności, kiedy to powstał jako fenicka osada handlowa Tunes. Od ok. VII w. p.n.e. we władaniu Kartaginy. Podczas III wojny punickiej został w roku 146 p.n.e. zniszczony przez wojska rzymskie. Później odbudowany przez cesarza Oktawiana Augusta.

Po osłabieniu państwa zachodniorzymskiego miasto stało się posiadłością tak zwanych „barbarzyńców zza limesu”. Zdobyli je migrujący z obszaru Sudetów i Beskidów poprzez Betykę (znaną dziś jako Andaluzja) Wandalowie-Silingowie.

W VII wieku teren był pod władaniem Berberów w państwie rządzonym przez ich królową o imieniu Dihya. Królowa przegrała wojnę z najeźdźczą armią Kalifatu Ummajadów złożoną głównie z Arabów. Podbój okolic spowodował, że miasto zaczęło rozwijać się szybciej, od 698 roku wyrastała miejscowa medyna, która stała się fundamentem rozkwitu Tunisu.

W XII w. Tunis stał się stolicą kraju, a także centrum piractwa w basenie Morza Śródziemnego. Od XVI w. miasto dostało się pod panowanie Turków. Francuzi zajęli Tunis w roku 1881. Od roku 1956 Tunis jest stolicą niepodległej Tunezji. W 1985 roku kwartały w pobliżu Tunisu (gdzie schronił się Jasir Arafat po inwazji Izraela na Liban) zostały zbombardowane przez izraelskie samoloty F-15, w wyniku nalotu zginęło ok. 80 cywilów.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

warowna kasba (IX, XIII–XVI w.) z meczetem (1231–1235)
zabudowa starego miasta – medyna (wpisana w roku 1979 na listę światowego dziedzictwa UNESCO)
- meczet Wielki, tzw. meczet Oliwny (Djama Az-Zajituna) (732, XIII, XV w.)
- meczet Al-Kasr (1106)
- meczet Sidi Jusuf (1616)
mauzoleum Sidi Ben Arus (1491, 1654)
pałac Dar al-Bej (z XVIII–XIX w.)
pałac Dar Husajn (z XIX w.)
pałac Dar al-Monastiri (z XVIII w.)
pałac Dar Othman (z XVII w.)
pałac Dar Ben Abd Allah (z XIX w.)
medresy – szkoły koraniczne (z XVII–XVIII w.) – Mouradia i inne
zespół pałacowy Bardo zbudowany przez króla tureckiego beja (XVIII–XIX w.) – siedziba Muzeum Narodowego, zawierającego słynną kolekcję rzymskich mozaik
rzymskokatolicka katedra św. Wincentego z 1882 (posiada cenne organy i piękne freski na suficie)
kościół Chrystusa Odkupiciela - świątynia Kościoła reformowanego z 1889 roku

Klimat[edytuj | edytuj kod]

Średnia temperatura i opady dla Tunisu
Miesiąc	Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C]	16.2	16.5	19.6	22.2	26.5	31.2	34.5	34.6	30.4	26.9	21.8	17.5	24,9
Średnie dobowe temperatury [°C]	11.8	11.8	14.2	16.9	20.7	25.0	28.1	28.2	24.8	21.6	16.9	13.1	19,5
Średnie temperatury w nocy [°C]	7.9	7.7	9.5	12.5	16.0	19.6	22.8	22.9	20.5	17.2	12.7	9.1	14,9
Opady [mm]	50.3	55.1	45.1	49.9	24.3	9.6	2.0	4.2	51.8	57.2	45.1	78.6	473
Średnia liczba dni z opadami	12.7	13.1	9.4	10.7	6.9	3.3	1.3	1.8	8.9	8.4	12.1	13.2	102
Średnie usłonecznienie [h]	146	160	198	225	282	309	357	329	258	217	174	149	2803
Źródło: climatebase.ru^[2] (liczba dni z opadami dla wartości 0,1 mm, wysokość 4 m n.p.m., 8 km od morza, dane po 2000 r.)