Tlenek manganu(II)

Tlenek manganu(II)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

MnO

Masa molowa

70,94 g/mol

Wygląd

bezwonne[1] zielone kryształy lub proszek[2]

Minerały

manganozyt

Identyfikacja
Numer CAS

1344-43-0
1313-12-8 (manganozyt)

PubChem

14940

Podobne związki
Podobne związki

MnO
2
, Mn22O3, Mn
2
O
7

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Tlenek manganu(II), MnO – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków zasadowych, w którym mangan występuje na II stopniu utlenienia. Występuje w przyrodzie jako bardzo rzadki minerał manganozyt[4][6].

Właściwości[edytuj | edytuj kod]

Tlenek manganu(II) jest ciałem stałym barwy żółtozielonej lub szarozielonej. Krystalizuje w układzie regularnym i tworzy sieć przestrzenną typu NaCl. Nie rozpuszcza się w wodzie. Jest tlenkiem zasadowym. Ulega działaniu kwasów, dając sole manganu(II) o bladoróżowym zabarwieniu[4][7]:

MnO + H
2
SO
4
MnSO
4
+ H
2
O
MnO + 2HCl MnCl
2
+ H
2
O

W kontakcie z powietrzem lub tlenem, tlenek manganu(II) utlenia się do wyższych tlenków manganu[4].

Tlenek manganu(II) jest związkiem niestechiometrycznym. Jego skład może wynosić pomiędzy MnO a Mn
0,957
O
, zachowując jednocześnie tę samą strukturę przestrzenną[7].

Otrzymywanie[edytuj | edytuj kod]

Tlenek manganu(II) otrzymuje się przemysłowo z tlenku manganu(IV) poprzez redukcję wodorem, tlenkiem węgla lub metanem w wysokich temperaturach (powyżej 800 °C)[4]:

MnO
2
+ H
2
MnO + H
2
O
MnO
2
+ CO MnO + CO
2

Związek ten można także otrzymać w wyniku termicznego rozkładu węglanu lub szczawianu manganu(II) w atmosferze beztlenowej[4][7]:

MnCO
3
MnO + CO
2

Ostrożna dehydratacja wodorotlenku manganu(II) w kontrolowanych warunkach i w atmosferze beztlenowej także daje tlenek manganu(II)[4].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Tlenek manganu(II) stosowany jest w przemyśle nawozowym, gdzie jest źródłem manganu w nawozach, oraz paszowym. Wykorzystywany jest także do otrzymywania szeregu innych związków manganu[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Manganese(II) oxide, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 1530 [dostęp 2011-02-13] (niem. • ang.).
  2. a b c d e f Physical constants of inorganic compounds, [w:] David R. Lide (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
  3. Manganese & compounds: Overview, [w:] National Pollutant Inventory [online] [dostęp 2011-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-31] (ang.).
  4. a b c d e f g h i j k l Manganese(II) oxide, [w:] Pradyot Patnaik, Handbook of Inorganic Chemicals, London: McGraw-Hill, 2003, s. 549–550, ISBN 0-07-049439-8 (ang.).
  5. a b c Tlenek manganu(II) (nr 431761) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck). [dostęp 2011-02-13].
  6. Manganosite Mineral Data, [w:] Webmineral Mineralogy Database [online] [dostęp 2011-02-13] (ang.).
  7. a b c Manganowce, [w:] Adam Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, wyd. 2, cz. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 894, ISBN 978-83-01-06542-3, OCLC 69373857.