Timothy Lafaele

Timothy Lafaele

Data i miejsce urodzenia	19 sierpnia 1991 Apia
Wzrost	186 cm[1][2]
Masa ciała	98 kg[1][2]
Rugby union
Pozycja	środkowy ataku
Kariera seniorska[a]
Lata Zespół Wyst. (Pkt.) 2010–2014 Yamanashi Gakuin University 2014–2019 Coca-Cola Red Sparks[9] 47 (141) 2017–2019 Sunwolves (Super Rugby)[10] 21 (32) 2019– Kobelco Steelers[9] 6 (14)
Reprezentacja narodowa[b]
Lata Reprezentacja Wyst. (Pkt.) 2016–  Japonia[11] 23 (32)
↑ Mecze i punkty w lidze akt. w dniu 23 lutego 2020 r. ↑ Mecze i punkty w reprez. akt. w dniu 20 października 2019 r.
Multimedia w Wikimedia Commons

Timothy Lafaele (jap. ラファエレ　ティモシー Rafaere Timoshī; ur. 19 sierpnia 1991 r.^[1][2][11] w Apii) – samoański rugbysta posiadający także japońskie obywatelstwo i występujący przeważnie na pozycji środkowego ataku. Reprezentant Japonii, uczestnik pucharu świata.

Młodość[edytuj | edytuj kod]

Lafaele, którego rodzice pochodzą z wioski Siʻumu^[12][13] urodził się w stolicy Samoa – Apii^[13][14][15]. W wieku czterech lat przeniósł się do Auckland w Nowej Zelandii, gdzie dwa lata później rozpoczął treningi rugby w lokalnym klubie^[16][17][18].

Podobnie jak późniejszy reprezentacyjny kolega Hendrik Tui uczęszczał do katolickiego De La Salle College w Auckland prowadzonego przez braci szkolnych^[15][19]. W 2008 roku zdobył szkolne mistrzostwo kraju, uczestniczył także w Sanix Youth Tournament^[17]. Dostrzeżony przez jednego z uniwersyteckich skautów, dał się namówić na przeprowadzkę do Japonii, gdzie miał w przyszłości szukać swojej szansy na zawodowstwo^[16][18][20]. Po ukończeniu szkoły i otrzymawszy sportowe stypendium, w 2010 roku rozpoczął studia na Yamanashi Gakuin University w Kōfu^[13][14]. Z reprezentacją uczelni występował początkowo w drugiej lidze uniwersyteckiej, do wyższej klasy rozgrywkowej awansując w roku 2013^{[16][17][18][20]}. Podczas ostatniego roku studiów pełnił rolę wicekapitana drużyny^[18]. Występował wówczas na pozycji łącznika ataku^[18].

Kariera klubowa[edytuj | edytuj kod]

Jako zawodnik trzeciego roku wzbudził zainteresowanie występującego w Top League klubu Coca-Cola Red Sparks, który zaoferował mu wstępny kontrakt^[18]. Ukończywszy studia w roku 2014, dołączył do nowej drużyny^[13][14][15]. W swoim pierwszym sezonie w zawodowych rozgrywkach wystąpił w zaledwie czterech meczach^[3]. Drużyna z Fukuoki zajęła 14. miejsce w ligowej tabeli i brała udział w barażach o utrzymanie w japońskiej ekstraklasie, co ostatecznie udało się osiągnąć dzięki zwycięstwu 53:8 z Kyuden Voltex^[21]. Niemal bliźniaczo podobny w wykonaniu tak samego Lafaele, jak i jego drużyny był też sezon 2015/2016. Samoańczyk wystąpił w siedmiu starciach^[4], zaś Red Sparks w barażu ponownie zostali skojarzeni z Kyuden Voltex. Mecz zakończył się remisem 14:14, co oznaczało pozostanie w Top League na kolejny sezon^[22].

Przełomowy w wykonaniu wychowanego w Auckland gracza okazał się kolejny rok – w lidze rozegrał 15 spotkań, w których zdobył 74 punkty, na co złożyło się m.in. pięć przyłożeń^[5]. Kolejne 17 punktów dołożył w wygranym przez jego klub barażu o utrzymanie (wygrana 32:22 z Hino Red Dolphins)^[23]. Dobre występy ligowe przyczyniły się zakontraktowania Lafaele przez japoński zespół występujący w lidze Super Rugby – Sunwolves^[24]. W ich barwach wystąpił w lutym 2017 roku w meczu sparingowym przeciw drużynie gwiazd Top League^[5], a następnie brał udział w dziewięciu meczach Super Rugby^[10]. W majowym starciu z Jaguares Lafaele pełnił rolę kapitana drużyny^[25]. Japoński zespół przez cały sezon odniósł zaledwie dwa zwycięstwa, w tym w ostatniej kolejce z nowozelandzkimi Blues. W meczu tym środkowy zdobył trzy z czterech uzyskanych w całym sezonie przyłożeń^[26].

W rozpoczynających się w połowie roku zmaganiach w Top League Coca-Cola Red Sparks raz jeszcze zajęli miejsce 14. wymagające rozegrania meczu barażowego. Ekipa z Fukuoki mierzyła się w nim z Mitsubishi Sagamihara DynaBoars i raz jeszcze utrzymała się w japońskiej ekstraklasie po wyrównanym spotkaniu, które zakończyło się remisem 27:27^[27][28]. Wychowanek uczelni Yamanashi Gakuin z 13 meczami na koncie był jednym z podstawowych graczy swojej drużyny^[6]. Kontynuował także występy dla Sunwolves, dla których rozegrał dalszych dziewięć spotkań^[10].

Przed sezonem 2018/2019 Lafaele został mianowany kapitanem drużyny Red Sparks^[28], jednak z uwagi na zobowiązania reprezentacyjne^[7] oraz przewlekłą kontuzję ramienia^[14][29] nie był w stanie istotnie pomóc swojej drużynie, która tym razem – po kilku latach udanych prób – nie zdołała utrzymać się w Top League^[30]. Podczas trwającej pół roku rekonwalescencji^[29] Lafaele podpisał umowę z klubem Kobelco Steelers mającą obowiązywać począwszy od kolejnego sezonu^[31]. Do zdrowia powrócił dopiero na przełomie maja i czerwca 2019 roku^[14][17][29], po czym wystąpił jeszcze w trzech ostatnich meczach Sunwolves w czasie trwania sezonu 2019 w Super Rugby^[10].

W barwach drużyny Steelers, swojego nowego klubu zadebiutował w styczniu 2020 roku przeciw Canon Eagles^[8].

Kariera reprezentacyjna[edytuj | edytuj kod]

Jako dziecko Lafaele pragnął grać w reprezentacji Samoa^[16]. Niemniej po przeprowadzce do Japonii już po trzech latach stałego pobytu nabył prawo do gry w miejscowej drużynie narodowej^[32][33]. W kadrze zadebiutował w listopadzie 2016 roku w meczu przeciwko reprezentacji Argentyny^[11]. Został wówczas kolejnym z coraz liczniejszych zawodników urodzonych poza Japonią (głównie w krajach Oceanii), którzy przybyli do kraju jeszcze przed rozpoczęciem profesjonalnej kariery sportowej, często rozpoczynając studia na japońskich uczelniach^[32][34]. Jednocześnie był to jego pierwszy mecz, jaki rozegrał na pozycji numer 13^[18]. W czasie tego samego okna reprezentacyjnego wystąpił także w trzech kolejnych meczach: z reprezentacjami Gruzji, Walii (przegranym po drop goalu w ostatnich minutach spotkania) i Fidżi^[18][35]. Niezależnie od spełnienia wymogu trzyletniej rezydencji w październiku 2017 Lafaele uzyskał japońskie obywatelstwo^[16][17][18].

Niemal natychmiast stał się jednym z podstawowych graczy swojej reprezentacji. W pierwszym składzie występował w seriach meczów testowych rozgrywanych w czerwcu i listopadzie 2017, a następnie 2018 roku^[35]. Swoje pierwsze przyłożenie zdobył w zremisowanym 23:23 meczu z Francją w listopadzie 2017 roku^[36]. W 2019 – roku pucharu świata w Japonii – uczestniczył w wygranym przez Japończyków Pucharze Narodów Pacyfiku^[37][38]. W jego trakcie zdobył dwa przyłożenia – po jednym w wygranych meczach z Fidżi^[39] i Tonga^[40]. Wkrótce pochodzący z Polinezji zawodnik znalazł się w składzie reprezentacji Japonii na nadchodzące mistrzostwa świata^[41]. Gospodarze po raz pierwszy w historii swoich występów w turniejach tej rangi awansowali do fazy ćwierćfinałowej^[42], gdzie jednak ulegli południowoafrykańskim „Springboks”^[43]. Podczas turnieju Lafaele zdobywając przyłożenie w meczu z Samoa^[15], został pierwszym graczem urodzonym na archipelagu, który dokonał tego przeciw rodzimej reprezentacji^[12]. Także w pozostałych meczach fazy grupowej prezentował wysoką formę, popisując się widowiskowymi zagraniami, w tym podaniami w trakcie szarży rywali^[44][45].

Statystyki[edytuj | edytuj kod]

Stan na dzień 20 października 2019 r.^[35]

Występy na arenie międzynarodowej

Drużyna narodowa	Rok	Mecze	Punkty
Japonia	2016	4	2
	2017	4	5
	2018	6	10
	2019	9	15
Suma		23	32

Przyłożenia na arenie międzynarodowej

Lp.	Data	Miejsce	Przeciwnik	Rozgrywki
1.	25 listopada 2017	U Arena, Nanterre	Francja	mecz testowy
2.	3 listopada 2018	Tokyo Stadium, Chōfu	Nowa Zelandia	mecz testowy
3.
4.	27 lipca 2019	Kamaishi Recovery Memorial Stadium, Kamaishi	Fidżi	Puchar Narodów Pacyfiku 2019
5.	3 sierpnia 2019	Hanazono Rugby Stadium, Higashiōsaka	Tonga	Puchar Narodów Pacyfiku 2019
6.	5 października 2019	Stadion Toyota, Toyota	Samoa	Puchar Świata w Rugby 2019

Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]

Rodzina Lafaele wywodzi się ze wsi Siʻumu; urodził się jako dziecko Faalogo Kapelego oraz Mariany^[12] i brat Faalogo^[13]. Ojciec przyszłego reprezentanta Japonii grał w rugby na pozycji środkowego w Western Samoa Police Rugby Football Club^[13]. Sam Timothy, choć urodził się na Samoa, wychowywany był przez krewnych swojego ojca mieszkających w Nowej Zelandii, którzy zostali jego rodzicami adopcyjnymi^[13][15]. W młodości wzorował się na reprezentancie Nowej Zelandii Carlosie Spenserze^[17][18], później także na Conradzie Smicie^[20].

W 2016 roku poślubił Jolynn, pochodzącą z Nowej Zelandii Tongijkę^[16][17][18].

Płynnie posługuje się językiem japońskim^[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]