Thomas Spence
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
Thomas Spence (ur. 21 czerwca?/2 lipca 1750 w Newcastle upon Tyne, zm. 8 września 1814 w Londynie)[1] – angielski radykał[2] i zwolennik wspólnej własności ziemi.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Spence urodził się w Newcastle upon Tyne, w Anglii i był jednym z dziewiętnaściorga dzieci szkockiego szewca i wytwórcy sieci. W 1792 przeprowadził się do Londynu.
Poglądy[edytuj | edytuj kod]
Głównym pomysłem Spence'a był jego Plan, znany jako Plan Spence'a. Plan ten postulował:
- usunięcie arystokracji i posiadaczy ziemskich;
- cała ziemia powinna być zarządzana przez demokratyczne gminy, które powinny być w dużej mierze samorządne;
- opłaty za ziemię gmin powinny być równo dzielone między mieszkańcami;
- powszechne prawo wyborcze (w tym dla kobiet) zarówno na poziomie gminnym, jak i na poziomie krajowym poprzez wybieranie reprezentantów gmin;
- społeczna gwarancja zapewniająca dochód ludziom niezdolnym do pracy;
- prawa niemowląt do życia wolnego od wykorzystywania i biedy.
System fonetyczny[edytuj | edytuj kod]
Spence był samoukiem, który wierzył, że edukacja jest środkiem do wyzwolenia. Zainicjował powstanie zapisu fonetycznego i systemu wymowy zaprojektowanego w celu nauczania czytania i wymowy w tym samym czasie. Spence wierzył, że jeśli poprawna wymowa będzie widoczna w sposobie zapisywania, to każdy będzie poprawnie wymawiał angielskie słowa i znikną różnice klasowe odzwierciedlone w języku. Ta zmiana przyniosłaby czas równości, pokoju i dobrobytu: millenium. Spence opublikował pierwszy angielski słownik zawierający wymowę (w 1775) i pisał fonetyczne wersje swoich pamfletów.
Wybrane dzieła[edytuj | edytuj kod]
- The Real Rights of Man (1793)
- End of Oppression (1795)
- Rights of Infants (1796)
- Constitution of Spensonia (1801)
- The Important Trial of Thomas Spence (1807)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dzieła polityczne Spencea' (ang.)
- Towarzystwo Thomasa Spence'a. thomas-spence-society.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-21)].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Thomas Spence - Life and Ideas [online], www.thomas-spence-society.co.uk [dostęp 2022-09-06] (ang.).
- ↑ Thomas Spence, Spartacus.schoolnet, dostęp 29 August 2010
- ISNI: 000000008087826X
- VIAF: 8183944
- LCCN: n50021264
- GND: 118798227
- NDL: 00457277
- BnF: 121022130
- SUDOC: 029383463
- SBN: UBOV265180
- NLA: 35516122
- NKC: skuk0001304
- NTA: 072777486
- BIBSYS: 90294022
- CiNii: DA00828196
- Open Library: OL1062889A
- NUKAT: n2011104587
- OBIN: 26112
- J9U: 987007297656405171
- CANTIC: a12115605
- WorldCat: lccn-n50021264