The Shape of Jazz to Come

The Shape of Jazz to Come – trzeci album Ornette’a Colemana i pierwszy dla firmy Atlantic Records.

Historia nagrania albumu[edytuj | edytuj kod]

Swój pierwszy album Something Else! Coleman nagrał w 1958 r. dla firmy nagraniowej Contemporary Records z Los Angeles. Płyta charakteryzowała się tym, że była nagrana z pianistą Walterem Norrisem, który swoją grą, znakomitą, ale jednak sformalizowaną, nie dopuścił Dona Cherry’ego i Colemana do swobodnej, nieskrępowanej gry w czasie ich partii solowych.

Podczas następnych sesji firma usunęła co prawda pianino, ale nakazała grać Colemanowi i Cherry'emu z innymi, doświadczonymi muzykami: perkusistą Shellym Manne'em, basistami Redem Mitchellem i Percym Heathem. Gdy nagrania te ukazały się na albumie firmy Contemporary Tomorrow Is the Question! Ornette Coleman był już w firmie Atlantic Records.

Nesuhi Ertegün, który będzie producentem wszystkim albumów Colemana dla firmy Atlantic nie miał żadnych obiekcji, co do zespołu Colemana czyli kornecisty Dona Cherry’ego, basisty Charliego Hadena i perkusisty Billy’ego Higginsa.

Do firmy Atlantic trafili dzięki Johnowi Lewisowi, pianiście z Modern Jazz Quartet, który po wysłuchaniu ich koncertu wypowiadał się o nich do prasy niezwykle pochlebnie. Powiedział m.in. To jest naprawdę jedyna nowa rzecz od innowacji Dizzy’ego Gillespiego, Charliego Parkera i Theloniousa Monka w połowie lat 40 (1960). Następnie załatwił Cherry'emu i Colemanowi uczestnictwo w letniej szkole jazzu w Lenox w stanie Massachusetts, a ponieważ Nesuhi Ertegün był także producentem MJQ, załatwił podpisanie kontraktu Colemana z Atlantic.

Pierwsza sesja nagraniowa dla Atlantic Records odbyła się 22 maja 1959 r. Pomiędzy godziną 9:30 wieczorem a 3:30 w nocy grupa nagrała osiem utworów, z których sześć wypełniło album The Shape of Jazz to Come, siódmy „Just for You” ukazał się na albumie The Art of the Improvisers w 1970 r., a ósmy „Monk and the Nun” ukazał się na płycie Twins w 1971 r.

W porównaniu do nagrań dla Contemporary, była to płyta radykalna. Nie zawierała wyraźnie rozpoznawalnych struktur akordowych i prezentowała równoczesne improwizacje wszystkich muzyków w dużo większym stopniu swobodniejsze i uwolnione od dotychczasowych reguł w porównaniu do dotychczasowego jazzu.

Główną cechą radykalizmu Colemana było odrzucenie grania akordów na instrumentach. Każdy utwór z albumu z reguły rozpoczynał się krótkim melodyjnym wstępem (mniej więcej w stylu ówczesnego jazzu), a potem następowała kilkuminutowa improwizacja, po której następowała repetycja głównego tematu utworu. W sumie przypominało to jeszcze dotychczasową konstrukcję utworu (temat–solo–repetycja tematu), jednak z odrzuceniem akordowych struktur.

Reakcje na muzykę Colemana były różnorodne. Krytyk Martin Williams napisał w Jazz Review, że to, co Ornette Coleman gra będzie miało głęboki i przenikający wpływ na cały charakter muzyki jazzowej. Niektórzy z wielkich jazzmanów (Charles Mingus, Miles Davis, Dizzy Gillespie) przyjęli postawę defensywną, obawiając się, że ich własna muzyka stanie się tak przestarzała, jak swing stał się w momencie tryumfu bebopu. Natomiast John Coltrane, Sonny Rollins i inni całkowicie otworzyli się na nową muzykę.

Grupa, która skutecznie opróżniała z publiczności kluby, w których grała, nagle zaczęła je zapełniać.

W 2003 album został sklasyfikowany na 246. miejscu listy 500 albumów wszech czasów magazynu Rolling Stone^[2].

Muzycy[edytuj | edytuj kod]

• Ornette Coleman – saksofon altowy
• Don Cherry – kornet
• Charlie Haden – kontrabas
• Billy Higgins – perkusja

Utwory[edytuj | edytuj kod]

• Strona pierwsza – 1–3
• Strona druga – 4–6

1.	Lonely Woman	4:59
2.	Eventually	4:23
3.	Peace	9:04
4.	Focus on Sanity	6:51
5.	Congeniality	6:47
6.	Chronology	6:07
		38:11

Opis płyty[edytuj | edytuj kod]

• Producent – Nesuhi Ertegün
• Studio – Radio Recorders, Hollywood, Kalifornia.
• Nagranie – piątek, 22 maja 1959, 9:30 wieczorem–3:30 w nocy
• Firma nagraniowa – Atlantic Records
• Numer katalogowy – 1317
• Data wydania – październik 1959
• Czas trwania – 37 min. 41 sek.
• Fotografie, fotografia na okładce – William Clayton
• Tekst na okładce – Martin Williams
• Projekt okładki – Marvin Israel

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Iain Anderson. This Is Our Music. Free Jazz, the Sixties, and American Culture. University of Pennsylvania Press, Filadelfia 2007 ISBN 978-0-8122-3980-5
• Lloyd Peterson. Music and the Creative Spirit. Innovators in Jazz, Improvisation and the Avant Garde. The Scarecrow Press, Lanham 2006 ISBN 978-0-8108-5284-6
• Howard Mandel. Miles, Ornette, Cecil. Jazz Beyond Jazz. Routledge, Nowy Jork 2008 ISBN 0-415-96714-7
• Ekkehard Jost. Free Jazz. Da Capo Press, [brak miejsca wydania] 1994 ISBN 0-306-80556-1
• BillB. Martin BillB., Avant Rock, Chicago: Open Court, 2002, ISBN 0-8126-9500-3, OCLC 48620278 .brak strony (książka)
• Robert Palmer. Beauty is a Rare Thing. Broszura do wydania pudełkowego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Tekst Martina Williams z okładki albumu ang.