Terapia metodą ograniczonej stymulacji środowiskowej

Terapia metodą ograniczonej stymulacji środowiskowej, REST (od ang. restricted environmental stimulation therapy) – terapia polegająca na ograniczeniu odbierania bodźców zewnętrznych, co ma wprowadzać w stan relaksu. Warunki takie spełnia komora deprywacyjna. Jedną z procedur opracowanych na potrzeby terapii jest flotation REST[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W latach siedemdziesiątych Peter Suedfeld i Roderick Borrie z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej zapoczątkowali eksperymenty nad terapeutycznymi korzyściami terapii w komorze deprywacyjnej. Do terapii wykorzystywano specjalnie przystosowane kapsuły relaksacyjne[potrzebny przypis].

Procedura[edytuj | edytuj kod]

Podczas sesji flotation REST osoba korzystająca z komory nie czuje przyciągania ziemskiego (dzięki unoszeniu się na wodzie w stężonym roztworze soli angielskiej), nic nie widzi, prawie nic nie słyszy; temperatura wewnątrz dostosowana jest do temperatury skóry (wynosi około 35 °C). Na początek każdej sesji w tle słychać muzykę, która ma pomagać wejść w stan relaksu[1][2].

Założenia[edytuj | edytuj kod]

Sesje w kabinach mają obniżać poziom hormonów, wytwarzanych podczas sytuacji stresowych między innymi kortyzolu i adrenaliny, a także mają obniżać ciśnienie krwi, liczbę uderzeń serca w spoczynku i rozluźniać mięśnie[2]. Warunki podczas sesji mają wywoływać fale alfa i theta, charakterystyczne dla głębokiego relaksu[1]. Zwolennicy terapii przekonują o szeregu pozytywnych skutków, które ma ona przynosić. Wśród nich ma znajdować się usuwanie skutków stresu, wyciszenie emocji, rozluźnienie mięśni, polepszenie koncentracji, pamięci i „kreatywnego stosowania wiedzy”, uśmierzanie bólu kręgosłupa, polepszanie jakości snu, redukcja bólu fizycznego i psychicznego, przyśpieszenie leczenia kontuzji, poprawa pracy układu odpornościowego[3].

Krytyka[edytuj | edytuj kod]

Istnieje ograniczona liczba dowodów na efektywność terapii metodą ograniczonej stymulacji środowiskowej. Nieliczne, randomizowane badania (z grupą kontrolną), mają charakter pilotażowy (np. niewielkie grupy, po kilka, maksymalnie kilkanaście osób, co zwiększa ryzyko, że wyniki nie są reprezentatywne lub że są dziełem przypadku). Stosowane są różne metody pomiaru, co utrudnia porównywanie efektywności w różnych badaniach. Nie wszystkie badania publikowane są w czasopismach naukowych, co uniemożliwia ocenę procedury eksperymentalnej przez niezależnych recenzentów. Dierendonck i Nijenhuis (2005), dokonując metaanalizy wyników badań nad terapią deprywacyjną, podzielili metody pomiaru efektywności terapii na trzy grupy: fizjologiczne (np. ciśnienie krwi, poziom kortyzolu czy adrenaliny), psychologiczne (dobre samopoczucie, pozytywna kontra negatywna emocjonalność) oraz wydajność percepcyjno-motoryczną (np. podczas gry w kosza, strzelania z łuku). Wyniki analizy przedstawiają się obiecująco, ale ze względu niską jakość metodologiczną badań, należy podchodzić do nich z ostrożnością. Nie wiadomo również, jaki wpływ na efekty terapii ma czas[4]. Istnieją też pojedyncze, pilotażowe badania (nie zawsze wykazujące pozytywne efekty) dotyczące wpływu terapii na depresyjność, poczucie lęku, ból, jakość snu u zdrowych ludzi[5], stężenie mleczanu we krwi po ćwiczeniach fizycznych[6], bólu pleców lub karku związanego ze stresem[7], czy zastosowania REST przy leczeniu zespołu lęku uogólnionego[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Michael. Hutchison, The book of floating. Exploring the private sea, Nevada City, Calif.: Gateway Books and Tapes, 2003, ISBN 978-0-89556-493-1, OCLC 707092911 [dostęp 2018-10-03].
  2. ↑ a b J.W. Turner: Hormones and REST. Denver, Colorado: 1983.
  3. ↑ J. Miller: States of Mind. Nowy York: Pantheon Books, 1983.
  4. ↑ Dirk van Dierendonck, Jan Te Nijenhuis, Flotation restricted environmental stimulation therapy (REST) as a stress-management tool: a meta-analysis, „Psychology & Health”, 20 (3), 2005, s. 405–412, DOI: 10.1080/08870440412331337093, ISSN 0887-0446.
  5. ↑ Anette Kjellgren, Jessica Westman, Beneficial effects of treatment with sensory isolation in flotation-tank as a preventive health-care intervention – a randomized controlled pilot trial, „BMC complementary and alternative medicine”, 14, 2014, s. 417, DOI: 10.1186/1472-6882-14-417, ISSN 1472-6882, PMID: 25344737, PMCID: PMC4219027.
  6. ↑ Paul M. Morgan, Amanda J. Salacinski, Matthew A. Stults-Kolehmainen, The acute effects of flotation restricted environmental stimulation technique on recovery from maximal eccentric exercise, „Journal of Strength and Conditioning Research”, 27 (12), 2013, s. 3467–3474, DOI: 10.1519/JSC.0b013e31828f277e, ISSN 1533-4287, PMID: 23478477.
  7. ↑ Sven A. Bood, Anette Kjellgren, Torsten Norlander, Treating stress-related pain with the flotation restricted environmental stimulation technique: are there differences between women and men?, „Pain Research & Management”, 14 (4), 2009, s. 293–298, ISSN 1203-6765, PMID: 19714269, PMCID: PMC2734516.
  8. ↑ Kristoffer Jonsson, Anette Kjellgren, Promising effects of treatment with flotation-REST (restricted environmental stimulation technique) as an intervention for generalized anxiety disorder (GAD): a randomized controlled pilot trial, „BMC complementary and alternative medicine”, 16, 2016, s. 108, DOI: 10.1186/s12906-016-1089-x, ISSN 1472-6882, PMID: 27016217, PMCID: PMC4807536.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Terapia_metodą_ograniczonej_stymulacji_środowiskowej&oldid=67305478”