Teofil Hazelmajer
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Narodowość | polska |
Teofil Hazelmajer (ur. 2 grudnia 1906 w Łodzi, zm. 2 lipca 1950) – funkcjonariusz więziennictwa.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 2 grudnia 1906 w Łodzi[1][2]. Był synem Adama i Emilii[2]. Pochodził z rodziny rosyjskich Żydów[3]. Wychowywał się w rodzinie robotniczej[1].
Do 1918 zarabiał na życie pracą pastucha w Solignowie (powiat łowicki), a następnie kształcił się w zawodzie zduna[1]. Od 1925 należał do Związku Młodzieży Komunistycznej[1]. W 1926 został skazany na karę 1,5 roku więzienia za działalność antypaństwową[1]. Po odzyskaniu wolności współpracował z KPP[1]. Był też członkiem koła młodzieży przy PPS – Lewica i delegatem z ramienia komitetów fabrycznych w zakładach pracy w Łodzi, np. w „Szule i Fuchs”, „Szajbler”, „Leonard”, „Grynstein” i „Rozenblat”[1].
Po wybuchu II wojny światowej w 1939 trafił do Warszawy, a potem ponownie przebywał w Łodzi[1]. W 1940 został deportowany na roboty przymusowe do III Rzeszy[1]. Tam zbiegł z pracy, a po schwytaniu został umieszczony w obozie karnym w Breitz[1].
U kresu wojny od 4 kwietnia 1945 pracował w więziennictwie, początkowo jako zastępca naczelnika do spraw polityczno-wychowawczych więzienia w Sieradzu[1]. Od stycznia 1945 należał do PPR[2]. Od września 1945 sprawował stanowisko naczelnika więzienia w Radomiu[1]. Od 1 stycznia 1947 do lutego 1948 był naczelnikiem więzienia przy ulicy Kleczkowskiej we Wrocławiu[4]. Od 1 marca do 31 sierpnia 1948 kierował więzieniem karnym Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie[5][1][6][7] (według innej wersji był tam zastępcą naczelnika[3]). Od 4 września 1948 do 31 marca 1949 sprawował obowiązki naczelnika więzienia w Sanoku[1][7][3]. Stamtąd został zwolniony dyscyplinarnie (zarzucano mu pijaństwo, demoralizację podwładnych oraz określono jako element obcy ideologicznie)[1][7]. Posiadał stopień porucznika[1]. W Komitecie Powiatowym PZPR w Sanoku od 24 grudnia 1948 do marca 1949 był członkiem i członkiem egzekutywy[2].
Potem, od 1949 do 1950 był zatrudniony jako administrator budynków Ubezpieczalni Społecznej we Wrocławiu[1]. Zmarł 2 lipca 1950[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Szwagrzyk 2002 ↓, s. 56.
- ↑ a b c d Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2021-04-28].
- ↑ a b c Drozd 2015 ↓, s. 93.
- ↑ Szwagrzyk 2002 ↓, s. 55, 56.
- ↑ Krzysztof Szwagrzyk: Jaworzno. Historia więzienia dla młodocianych więźniów politycznych. 1999, s. 25.
- ↑ Krystian Bedyński. Stanisław Kwiatkowski – funkcjonariusz więzienny (1919-1939, 1944-1949). „Przegląd Więziennictwa Polskiego”. Nr 67-68, s. 197, 2010. ISSN 1230-4433.
- ↑ a b c Borowiec 2007 ↓, s. 152.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Krzysztof Szwagrzyk. Naczelnicy więzienia przy ulicy Kleczkowskiej we Wrocławiu 1945–1955. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”. Nr 6 (16), s. 55-58, 2002.
- Janusz Borowiec: Areszt i więzienie w Sanoku w latach 1944–1954. W: Krzysztof Kaczmarski, Andrzej Romaniak (red.): Powiat sanocki w latach 1944–1956. Sanok – Rzeszów: Muzeum Historyczne w Sanoku / Instytut Pamięci Narodowej / Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Rzeszowie, 2007, s. 137-159. ISBN 978-83-60380-13-0.
- Marcin Drozd: Wspomnienia. Sanok: 2014, s. 1-350.