Tadeusz Mańkowski

Tadeusz Mańkowski
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 sierpnia 1878
Lwów

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 1956
Kraków

Dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu - Państwowych Zbiorów Sztuki
Okres

od 1945
do 1951

Poprzednik

stanowisko utworzone

Następca

Jerzy Szablowski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons

Tadeusz Mańkowski (ur. 2 sierpnia 1878 we Lwowie, zm. 8 sierpnia 1956 w Krakowie) – polski prawnik, historyk sztuki, muzealnik, pracownik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki (1945–1951).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Włodzimierza, sędziego, i Jadwigi z Łozińskich. W wieku 5 lat został osierocony przez ojca. Ukończył we Lwowie gimnazjum i odbył studia na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie, uzyskując w 1904 tytuł doktora praw. W czasie studiów, w latach 1898–1902 pracował w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich. Po studiach odbył roczną praktykę sądową w Innsbrucku, następnie powrócił do Lwowa i został adwokatem. Jego głębokie zainteresowanie historią sztuki, rozwijane w ciągu wielu lat, przyniosło efekty w postaci licznych artykułów naukowych oraz referatów na konferencje i kongresy z dziedziny sztuki i archeologii. W uznaniu zasług został członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie, PAU, Towarzystwa Orientalistycznego, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, członkiem Komitetu Teorii i Historii Sztuki PAN.

Lata II wojny światowej spędził we Lwowie, pracując w instytucjach naukowych i kulturalnych miasta.

W 1945 wysiedlony ze Lwowa w akcji ekspatriacyjnej Polaków zamieszkał w Krakowie, gdzie w latach 1945–1951 był dyrektorem Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu. Urządził tam tymczasową ekspozycję zbiorów sztuki, gdyż najcenniejsze eksponaty (m.in. arrasy wawelskie) wywiezione zostały w 1939 do Kanady, zorganizował pracownie konserwacji zabytków.

W 1948 habilitował się na UJ i jako docent prowadził tam wykłady.

Był żonaty ze Stefanią z domu Nikorowicz (1898–1982). Nie miał dzieci.

Został pochowany na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (kwatera SC13-1-65)[1][2].

Grób prof. Tadeusza Mańkowskiego na cmentarzu Salwatorskim

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Spuścizna naukowa[edytuj | edytuj kod]

223 dzieła (prawie wszystkie wydane, tylko 9 pozostających w rękopisie), w tym pozycje obejmujące:

  1. kulturę i sztukę Lwowa
  2. sztukę epoki stanisławowskiej
  3. Wawel i jego zbiory oraz sztukę Renesansu
  4. sztukę za króla Jana III
  5. sztuki zdobnicze
  6. sztukę Wschodu
  7. sztukę ormiańską w Polsce
  8. sarmatyzm w sztuce polskiej
  9. dzieła artystów obcych w polskim posiadaniu
  10. sylwetki polskich kolekcjonerów sztuki oraz nekrologi wybitnych historyków sztuki

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Cmentarz parafialny Kraków Salwator - wyszukiwarka osób pochowanych [online], krakowsalwator.artlookgallery.com [dostęp 2023-07-25].
  2. ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 181, ISBN 978-83-233-4527-5.
  3. ↑ M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 893 „za zasługi położone w zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej”.
  4. ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 14 stycznia 1955 r. nr 0/126 - na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tadeusz_Mańkowski&oldid=72203695”