Tabula Traiana
Tabula Traiana (serb. Трајанова табла, pol. „Tablica Trajana”) – rzymska tablica z łacińskim napisem, upamiętniająca budowę drogi wzdłuż Dunaju przez cesarza Trajana (53–117), wykuta w skale Żelaznej Bramy w Serbii.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Tabula Traiana to wykuta w skale Żelaznej Bramy prostokątna tablica z łacińskim napisem upamiętniającym ukończenie budowy drogi wzdłuż Dunaju przez cesarza Trajana (53–117) w roku 100[1]. Oryginalny napis liczył sześć linijek – trzy zachowały się czytelnie[1]:
IMP CAESAR DIVI NERVAE F NERVA TRAIANVS AUG GERM
PONTIF MAXIMVS TRIB POT IIII
PATER PATRIAE COS III
MONTIBVS EXCISI. ANCO..BVS
SVBLATIS VIA. FECIT[2]
Imp(erator) Caesar divi Nervae f(ilius) Nerva Traianus Aug(ustus) Germ(anicus)
pontif(ex) maximus trib(unicia) pot(estate) IIII
p(ater) p(atriae) co(n)s(ul) III
montibus excisi(s) anco(ni)bus
sublatis via(m) fecit[3]
co w tłumaczeniu na język polski brzmi: „Syn boskiego Nerwy i panujący cesarz, Nerva Traianus Augustus Germanicus Pontifex Maximus, po raz czwarty dysponujący tribunicia potestas, Pater patriae i po raz trzeci konsul, pokonując góry i usuwając skały, zbudował tę drogę.”
Tablica była bogato zdobiona, lecz nie wszystkie zdobienia zachowały się do XXI wieku[1]. Zachowanymi elementami są: fryz z orłem i skrzydlatymi figurami; poniżej napisu, klęcząca postać, najprawdopodobniej przedstawiające bóstwo rzeki – Danubiusa, a powyżej tympanon i kasetony[1].
Oryginalnie tablicę umieszczono 1,5 metra nad przebiegającą wzdłuż rzeki drogą, która została zalana po zbudowaniu, w latach 1963–1972, elektrowni wodnej Đerdap[1]. Tabula Traiana została wycięta ze skały i przeniesiona 50 m wyżej[1]. Tablica ma status zabytku o szczególnym znaczeniu[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Национални парк Ђердап: Trajan’s Tablet. [dostęp 2016-04-07]. (ang.).
- ↑ Epigraphik-Datenbank Clauss / Slaby: EDCS-ID: EDCS-26600700. [dostęp 2016-04-07]. (niem.).
- ↑ Epigraphik-Datenbank Clauss / Slaby: Tabula Traiana. [dostęp 2016-04-07]. (niem.).
- ↑ Deo rimskog Limesa, Trajanova tabla i deo puta. [w:] Cultural monuments in Serbia [on-line]. [dostęp 2016-04-07]. (ang.).